Giáo án điện tử Lịch sử 10 cánh diều Bài 8: Hành trình phát triển của văn minh Đông Nam Á thời cổ – trung đại

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

TRÒ CHƠI ĐI TÌM ẨN SỐ LỊCH SỬ

Luật chơi:

Yêu cầu: Ghép tên quốc gia tương ứng với các bức ảnh về các địa điểm nổi tiếng ở Đông Nam Á.

Để lật mở được mỗi mảnh ghép bị che khuất hình ảnh, HS trả lời câu hỏi liên quan kiến thức về các địa danh nổi tiếng ở Đông Nam Á.

1

3

2

4

Đây là đâu?

KHU ĐỀN ĂNG-CO VÁT (CAM-PU-CHIA)

Đây là đâu?

DI TÍCH TRÀ KIỆU (QUẢNG NAM, VIỆT NAM)

Đây là đâu?

THÀNH CỔ PA-GAN (MI-AN-MA)

Đây là đâu?

TƯỢNG THẦN Ở ĐỀN BAY-ON (CAM-PU-CHIA)

ĐÔNG NAM Á

• Là một tiểu vùng của Châu Á.
• Gồm 11 quốc gia.
• Có sự đa dạng ấn tượng về văn hóa và lịch sử.
• Góp phần giúp khu vực sở hữu những kì quan thiên nhiên đẹp bậc nhất hành tinh.

Thành tựu của nền văn minh Đông Nam Á thời cổ - trung đại:

Khu đền Ăng-co Vát (Cam-pu-chia)

Thánh địa Mỹ Sơn (Việt Nam)

Thành tựu của nền văn minh Đông Nam Á thời cổ - trung đại:

Thành cổ Pa-gan (Mi-an-ma)

Tượng thần ở đền Bay-on (Cam-pu-chia)

CHỦ ĐỀ 5:

VĂN MINH ĐÔNG NAM Á THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI

BÀI 10:

HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VĂN MINH ĐÔNG NAM Á

THỜI KÌ CỔ - TRUNG ĐẠI

NỘI DUNG BÀI HỌC

Từ những thế kỉ trước Công nguyên đến thế kỉ VII

Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XV

Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX

TỪ NHỮNG THẾ KỈ TRƯỚC CÔNG NGUYÊN ĐẾN THẾ KỈ VII

1

Ý nghĩa:

Nằm trên con đường hàng hải nối liền Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.

Được xem như một “ngã tư đường”, cầu nối của những nền văn minh lớn trên thế giới.

Em hãy đọc thông tin mục 1, quan sát Hình 2 SGK tr.46, 47 và thực hiện nhiệm vụ: Trình bày sự ra đời của các quốc gia Đông Nam Á trong giai đoạn từ đầu Công nguyên đến thế kỉ VII.

Thời gian: Trước Công nguyên – TK VII.

Cơ sở:

Văn học bản địa với kĩ nghệ sắt khá phát triển.

Những ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ, Trung Hoa.

Kết quả:

Hình thành các quốc gia: Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Ta-ru-ma, Ma-lay-u,... trong đó lớn mạnh nhất là Phù Nam.

Vương quốc Chăm-pa

Vương quốc Phù Nam (TK I - VII) là lớn mạnh nhất.

Vị trí và phạm vi ảnh hưởng của Dvaravati

Đông Nam Á lục địa vào năm 1100 CN

Lãnh thổ Taruma

Bản đồ vương quốc Melayu cổ đại

TỪ THẾ KỈ VII ĐẾN THẾ KỈ XV

2

Nhóm 1:

Giai đoạn từ thế kỉ VII đến thế kỉ X.

Đọc thông tin mục 2, quan sát Hình 1 – Hình 3 SGK tr.47 và thực hiện nhiệm vụ: Tìm hiểu sự phát triển của văn minh Đông Nam Á qua hai đoạn từ thế kỉ VII – X và từ X – XV.

THẢO

LUẬN

NHÓM

LỊCH

SỬ 10

Nhóm 2:

Giai đoạn từ thế kỉ X đến

thế kỉ XV.

a. TK VII – TK X

• Hình thành thêm một số quốc gia mới.
• Một số quốc gia nhỏ bị thôn tính hoặc hợp nhất lại với nhau thành những nước lớn.
• Tiêu biểu: Ăng-co, Sri Vi-giay-a.

Đế quốc Srivijaya vào thời cương vực lãnh thổ lớn nhất, khoảng thế kỷ thứ 8

Vương quốc cổ Ăng-co

b. TK X – TK XV

• Những quốc gia thống nhất và lớn mạnh đã ra đời.
• Tiêu biểu: Đại Việt, Ăng-co, Chăm-pa, Lan Xang, Su-khô-thay,...

Đưa văn minh Đông Nam Á bước vào thời kì phát triển rực rỡ.

d. Ý nghĩa:

Định hình bản sắc với những thành tựu đặc sắc và sáng tạo trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc những ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ, Trung Hoa.

Sự xâm nhập và lan tỏa của Hồi giáo đã tạo nên những sắc thái mới cho văn minh Đông Nam Á.

BIA RAM KHĂM-HÈNG

• Quốc gia: Thái Lan.
• Được UNESCO ghi danh là Di sản Tư liệu Thế giới.
• Là tấm bia sớm nhất được soạn bằng Chữ Thái cổ.
• Nội dung: Giới thiệu về nhà vua Ram Khăm-hèng và sự thịnh vượng của Vương quốc Su-khô-thay ở TK XIII.

Vương quốc cổ pa-gan

• Quốc gia: Mi-an-ma.
• Được UNESCO ghi danh là Di sản Thế giới.
• Có khoảng 2500 ngôi tháp Phật giáo có niên đại từ TK XI đến TK XIII.
• Các công trình được xây dựng bởi nhiều tầng lớp xã hội phản ánh sự sùng Phật và vai trò của Phật giáo trong đời sống của người Miến.

Vương quốc Cam-pu-chia thời kì Ăng-co

Vương quốc Pa-gan của người Miến ở lưu vực sông I-ra-oa-đi

Một số vương quốc nổi bật:

MỞ RỘNG

• Từ TK XIII: hoạt động thương mại ở Đông Nam Á ngày càng được mở rộng, thương nhân từ Ả Rập, Ấn Độ, Trung Quốc, Ba Tư đã mang đến Đông Nam Á một tôn giáo mới là Hồi giáo.
• Hệ quả: hình thành những Hồi quốc, đồng thời là những trung tâm thương mại quan trọng trong khu vực.
• Tiêu biểu: Ma-lắc-ca (1400), A-chê (1514), Ban-tam (1526),...

Một góc thành phố Ma-lắc-ca

Nhà thờ Hồi giáo lớn Baiturrahman ở Banda Aceh , Aceh. Sự truyền bá của Hồi giáo ở Indonesia bắt đầu trong khu vực.

TỪ THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XIX

3

Em hãy đọc thông tin mục 3, quan sát Hình 4 SGK tr.48 để thực hiện nhiệm vụ: Trình bày những yếu tố văn hóa mới du nhập vào Đông Nam Á từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX.

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Hướng dẫn thảo luận:

Khai thác Hình 4 kết hợp mục Em có biết, Góc khám phá SGK tr.48: để thấy được văn minh phương Tây đã được du nhập vào Đông Nam Á trong thế kỉ XVI – XIX trên nhiều lĩnh vực như tôn giáo, ngôn ngữ, chữ viết, các loại hình văn hóa vật chất,... dẫn tới những chuyển biến quan trọng của văn minh Đông Nam Á.

Thời gian: TK XVI - TK XIX.

Đặc điểm:

Là thời kì khủng hoảng và suy vong của nhiều quốc gia.

Gắn liền với quá trình xâm nhập của các nước phương Tây.

Sự kiện khởi đầu: Bồ Đào Nha đánh chiếm Ma-lắc-ca (1511).

"Cuộc chinh phục Malacca, 1511" của Ernesto Condeixa (1858–1933).

Quân Bồ Đào Nha đổ bộ vào thành phố. Ma-lắc-ca thất thủ

Bồ Đào Nha xây dựng pháo đài chiếm giữ Ma-lắc-ca

Các viên chức Pháp trước vua Norodom I của Campuchia vào ngày 3/6/1864

Trận chiến giữa Chăm-pa và Đại Việt vào TK XV dẫn đến sự sụp đổ của Vương quốc Chăm-pa

Ý nghĩa:

--------------- Còn tiếp ---------------