Giáo án điện tử Sinh học 11 cánh diều Bài 8: Hệ tuần hoàn ở động vật (P1)

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Hệ cơ quan nào thực hiện nhiệm vụ vận chuyển và phân phối các chất trong cơ thể động vật? Nêu tên những cơ quan chính cấu tạo nên hệ cơ quan đó ở người.

Hệ tuần hoàn

Dịch tuần hoàn

Tim

Hệ mạch

BÀI 8:
TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái quát về hệ tuần hoàn

Cấu tạo, hoạt động của tim và hệ mạch

Phòng bệnh hệ tuần hoàn

Thực hành

01 KHÁI QUÁT VỀ HỆ TUẦN HOÀN

1. Động vật chưa có hệ tuần hoàn

Động vật đa bào bậc thấp như thủy tức (Ruột khoang), bọt biển (Thân lỗ), giun đũa (Giun tròn)… chưa có hệ tuần hoàn thì hoạt động trao đổi chất diễn ra như thế nào?

Ngành Thân lỗ các tế bào trao đổi chất trực tiếp qua khoang cơ thể.

Ngành Ruột khoang, Giun dẹp trao đổi qua túi tiêu hóa.

Ngành Giun tròn trao đổi qua ống tiêu hóa.

2. Động vật có hệ tuần hoàn

Thảo luận nhóm, thực hiện nhiệm vụ ở mỗi trạm:

Trạm 1:

Tìm hiểu khái quát về các dạng hệ tuần hoàn và điền cụm từ thích hợp vào các chỗ trống sau:

Hệ tuần hoàn

Hệ tuần hoàn hở

Hệ tuần hoàn kín

• Hệ tuần hoàn đơn
• Hệ tuần hoàn kép

Trạm 2:

Đọc thông tin SGK, quan sát hình 8.1 và hoàn thành bảng phân biệt hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín.

Bảng: Phân biệt hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín

Vì sao hệ tuần hoàn hở chỉ thích hợp cho động vật có kích thước nhỏ, ít hoạt động?

Vì tốc độ máu chảy chậm, khả năng điều hòa phân phối máu đến các cơ quan chậm nên chỉ thích hợp với động vật có kích thước nhỏ.

Vì sao châu chấu có hệ tuần hoàn hở nhưng vẫn hoạt động mạnh?

Châu chấu có khả năng hoạt động mạnh nhờ hệ thống ống khí trao đổi trực tiếp với các tế bào.

Trạm 3:

Đọc thông tin SGK, quan sát hình 8.2 và hoàn thành bảng phân biệt hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép.

Bảng: Phân biệt hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép

Cho biết hệ tuần hoàn kép có ưu điểm gì hơn so với hệ tuần hoàn đơn?

Trong động mạch của hệ tuần hoàn kép, máu chảy dưới áp lực cao, tốc độ máu chảy nhanh, đi xa hơn tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình trao đổi chất ở mao mạch diễn ra nhanh hơn.

KẾT LUẬN

Hệ tuần hoàn thực hiện chức năng vận chuyển các chất cần thiết đến các tế bào của cơ thể và vận chuyển các chất thải từ tế bào đến các cơ quan bài tiết rồi thải ra ngoài.

Các dạng hệ tuần hoàn gồm: tuần hoàn hở, tuần hoàn kín (tuần hoàn đơn, tuần hoàn kép).

02 CẤU TẠO, HOẠT ĐỘNG CỦA TIM VÀ HỆ MẠCH

Chia lớp thành 6 nhóm, thực hiện yêu cầu theo kĩ thuật mảnh ghép

Nhóm chuyên gia:

Nhóm 1, 2: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của tim.

Nhóm 3, 4: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của hệ mạch.

Nhóm 5: Tìm hiểu huyết áp và vận tốc máu trong hệ mạch.

Nhóm 6: Tìm hiểu điều hòa hoạt động tim mạch.

1. Cấu tạo và hoạt động của timNêu số lượng buồng tim ở cá, lưỡng cư, bò sát, chim và thú.

Nêu số lượng buồng tim ở cá, lưỡng cư, bò sát, chim và thú.

Tim cá: 2 ngăn (1 tâm nhĩ, 1 tâm thất)

Tim lưỡng cư, bò sát (trừ cá sấu): 3 ngăn (2 tâm nhĩ, 1 tâm thất)

Tim chim và thú: 4 ngăn (2 tâm nhĩ, 2 tâm thất)

Tim có chức năng gì?