Giáo án powerpoint dạy thêm Ngữ văn 8 cánh diều Bài 7 Đọc 1: Mời trầu

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

•       Em hãy cho biết hình ảnh sau nói về loại lá và quả gì?

•       Người ta sử dụng lá và quả đó để làm gì?

•       Hai hình ảnh trên gợi cho em nghĩ đến những phong tục nào của người Việt? Hãy cùng chia sẻ nhé!

BÀI 7: THƠ ĐƯỜNG LUẬT

ÔN TẬP VĂN BẢN 1: MỜI TRẦU

NỘI DUNG BÀI HỌC

01

HIỂU BIẾT CHUNG VỀ TÁC PHẨM

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Dựa vào kiến thức đã học về văn bản Mời trầu, trả lời các câu hỏi sau:

Nêu một vài nét về tác giả Hồ Xuân Hương

Nêu chủ đề của tác phẩm Mời trầu

a. Tác giả

Hồ Xuân Hương

Một số ý kiến của các nhà nghiên cứu cho rằng Hồ Xuân Hương là con Hồ Sĩ Danh (1706-1783), em cùng cha khác mẹ với Hồ Sĩ Đống (1738-1786), nguyên quán làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

Cuộc đời Hồ Xuân Hương có nhiều éo le, ngang trái. Một cuộc đời không toại nguyện do số phận riêng và hoàn cảnh chung của xã hội. Bà từng sống trong cảnh tình duyên muộn màng, từng mang thân đi làm lẽ và từng sống trong cảnh góa bụa.

Hồ Xuân Hương là một nữ lưu khá đặc biệt thời bấy giờ. Bà đi nhiều nơi, từng đặt chân tới nhiều miền quê của đất nước: từ Thăng Long sang Hà Tây thăm động Hương Tích, chùa Thầy, xuôi Bắc Ninh về Đèo Ba Dội ở Ninh Bình…

Có thể nói đây là một hiện tượng hiếm thấy trong xã hội phong kiến.

Hồ Xuân Hương thường giao du với nhiều văn nhân thời bấy giờ. Trong số đó, có thể có cả Cần chánh học sĩ Nguyễn Hầu, tức Nguyễn Du. Tất cả những điều này đều góp phần tạo nên một Hồ Xuân Hương hết sức độc đáo.

Hồ Xuân Hương được mệnh danh Bà Chúa Thơ Nôm.

b. Chủ đề

Bài thơ nói lên được ý thức cá nhân, tinh thần đấu tranh đòi hạnh phúc của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa mặc cho những hủ tục, những định kiến u ám của thời đại.

02

NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Cả lớp chia thành 2 nhóm, mỗi nhóm hãy thảo luận với nhau và thực hiện các nhiệm vụ sau:

Nhóm 1: Tìm hiểu về hai câu thơ đầu

Nhóm 2: Tìm hiểu về hai câu thơ cuối

NHÓM 1

•       Tìm các từ láy trong hai câu đầu và nêu tác dụng?

•       Nhà thơ đã sử dụng những câu ca dao, tục ngữ nào trong bài thơ?

•       Cách tác giả nêu tên mình trong câu thứ hai có gì đặc biệt? Qua đó thể hiện mong ước gì tác giả

NHÓM 2

•       Hai câu cuối sử dụng những thành ngữ nào? Nêu tác dụng của việc sử dụng những thành ngữ đó?

•       Qua những lời nhắn gửi thầm kín, tác giả đã thể hiện nỗi khát khao gì của vị nữ sĩ?

a. Hai câu thơ đầu

Câu 1: “Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi”

Với cách sử dụng từ láy “nho nhỏ” kết hợp với cách dùng từ giản dị “trầu hôi” khi khách đến chơi nhà, tác giả chỉ mời khách “quả cau nho nhỏ, miếng trầu hôi”

Sự khiêm tốn chân thật của người mời trầu.

Nhà thơ tài tình trong việc sử dụng ca dao, tục ngữ mang đậm nét dân ca.

Một số câu ca dao, tục ngữ về trầu cau

Tục ngữ

−      Miếng trầu là đầu câu chuyện.

−      Miếng trầu nên dâu nhà người.

Ca dao

Quả cau nho nhỏ

Cái vỏ vân vân

Nay anh học gần

Mai anh học xa

Lấy chồng từ thuở mười ba

Đến năm mười tám thiếp đà năm con

Ra đường thiếp hãy còn son

Về nhà thiếp đã năm con cùng chàng