Giáo án và PPT Địa lí 10 chân trời Bài 22 Thực hành: Phân tích tháp dân số, vẽ biểu đồ cơ cấu dân số theo nhóm tuổi

BÀI 22: THỰC HÀNH PHÂN TÍCH THÁP DÂN SỐ, VẼ BIỂU ĐỒ CƠ CẤU DÂN SỐ THEO NHÓM TUỔI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:Cơ cấu dân số là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. 

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy tìm hiểu về cơ cấu dân số 

Sản phẩm dự kiến:

CÂU 1

• Về cơ cấu dân số theo tuổi 

- Tháp dân số của châu Phi: đáy tháp rộng, đỉnh nhọn, các cạnh thoải => tỉ suất sinh cao, tỉ lệ dân số trong nhóm tuổi 0 – 15 tuổi lớn; tuổi thọ trung bình thấp (tỉ lệ dân số trong độ tuổi trên 65 tuổi rất thấp). 

- Tháp dân số của châu Á: đáy tháp và giữa thân tháp khá cân bằng, thu hẹp về phía đỉnh tháp => tỉ suất sinh cao (tỉ lệ dân số trong nhóm tuổi 0 – 15 tuổi tương đối lớn), tỉ suất tử thấp (tỉ lệ dân số trong độ tuổi trên 65 tuổi thấp), tỉ lệ dân số trong nhóm tuổi 15 – 64 tuổi tương đối cao (lực lượng lao động dồi dào). 

- Tháp dân số châu Âu: tháp thu hẹp ở đáy và đỉnh tháp => tỉ suất sinh và tỉ suất tử đều thấp, tuổi thọ trung bình cao (tỉ lệ dân số trong nhóm tuổi 0 – 15 tuổi rất thấp, tỉ lậ dân số trong nhóm tuổi trên 65 tuổi cao)

• Về cơ cấu dân số theo giới tính

- Tháp dân số của châu Phi và châu Á: tỉ lệ dân số nam cao hơn dân số nữ.

- Tháp dân số châu Âu: tỉ lệ dân nữ cao hơn dân số nam.

CÂU 2

- Xác định biểu đồ thích hợp nhất: Quan sát bảng số liệu và đọc yêu cầu “biểu đồ thể hiện cơ cấu dân số theo nhóm tuổi” => Biểu đồ tròn.

- Xử lí số liệu:

+ Tính tỉ lệ % từng nhóm tuổi của nhóm nước phát triển và đang phát triển.

+ Ví dụ:

Tỉ lệ % nhóm tuổi 0 – 14 tuổi (Nhóm nước phát triển) = Số dân nhóm 0 – 14 tuổi/Tổng số dân x 100

- Cách vẽ biểu đồ:

+ Từ bảng số liệu đã xử lí, vẽ 2 biểu đồ tròn lần lượt thể hiện cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển.

+ Ghi chú thích số liệu lên biểu đồ, chú giải và tên biểu đồ.

- Nhận xét và giải thích.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Cơ cấu theo giới không ảnh hưởng đến

• A. đời sống xã hội.
• B. phân bố sản xuất.
• C. tuổi thọ dân cư.
• D. phát triển sản xuất.

Câu 2: Một nước có tỉ lệ dân số theo nhóm tuổi từ 0 - 14 tuổi chiếm từ 35% trở lên, nhóm từ 65 tuổi trở lên chiếm không quá 7% số dân cả nước thì được coi là nước có cơ cấu dân số 

• A. trẻ
• B. già. 
• C. ổn định.
• D. vàng. 

Câu 3: Cơ cấu dân số theo giới không phải biểu thị tương quan giữa giới

• A. nữ so với giới nam.
• B. nam so với tổng dân.
• C. nam so với giới nữ.
• D. nữ so với tổng dân.

Câu 4: Đặc điểm nào sau đây không đúng với tháp dân số thu hẹp?

• A. Phình to ở đáy và ở giữa.
• B. Đỉnh tháp dần thu hẹp.
• C. Gia tăng dân số giảm dần.
• D. Tỷ suất sinh giảm nhanh.

Câu 5: Kết cấu dân số theo khu vực kinh tế là một thước đo

• A. tổ chức đời sống xã hội.
• B. trình độ phát triển kinh tế.
• C. đặc điểm sinh của dân số.
• D. trình độ quản lí nhà nước.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu lao động phân theo khu vực kinh tế của Bu-run-di, Ấn Độ và Anh năm 2019?

Câu 2: Em hãy thu thập thông tin về cơ cấu dân số theo lao động ở Việt Nam. Nhận xét và giải thích những thay đổi trong cơ cấu dân số theo lao động ở nước ta những năm gần đây.