Giáo án và PPT Địa lí 10 chân trời Bài 36: Địa lí ngành thương mại

BÀI 36: ĐỊA LÍ NGÀNH THƯƠNG MẠI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Bằng những kinh nghiệm và kiến thức đã học, hãy kể tên một số tổ chức thương mại và tài chính ngân hàng lớn trên thế giới mà em biết.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Vai trò, đặc điểm của ngành thương mại

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy trình bày vai trò và đặc điểm của thương mại?

Sản phẩm dự kiến:

- Vai trò:

+ Hoạt động nội thương tạo ra thị trường thống nhất trong nước và thúc đẩy sự phân công lao động theo lãnh thổ giữa các vùng; đồng thời phục vụ nhu cầu tiêu dùng của từng cá nhân trong xã hội.

+ Hoạt động ngoại thương góp phần gắn liền thị trường trong nước với thị trường thế giới; tăng nguồn thu ngoại tệ cho đất nước. 

+ Hoạt động thương mại là khâu nối giữa sản xuất và tiêu dùng, giúp cho sự trao đổi hàng hoá và dịch vụ được mở rộng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế thị trường. 

+ Góp phần sử dụng hợp lí các nguồn lực, thúc đẩy phân công lao động xã hội, tăng cường hợp tác quốc tế.

- Đặc điểm:

+ Hoạt động thương mại là quá trình trao đổi hàng hoá và dịch vụ giữa người bán và người mua, đồng thời tạo ra thị trường. Thị trường hoạt động theo quy luật cung và cầu. Sự biến động của thị trường dẫn đến sự biến động về giá cả.

Hoạt động ngoại thương được đo bằng cán cân xuất nhập khẩu. Nếu trị giá xuất khẩu lớn hơn nhập khẩu gọi là xuất siêu; nếu trị giá nhập khẩu lớn hơn xuất khẩu gọi là nhập siêu.

+ Hoạt động thương mại rất đa dạng, hình thức trao đổi, mua bán hàng hoá, dịch vụ phong phú và ngày càng phát triển. Ngày nay, với sự tiến bộ của khoa học – công nghệ thì thương mại điện tử ngày càng phổ biến trong giao dịch toàn cầu.

Hoạt động 2. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố của ngành thương mại

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển bố thương mại.

Sản phẩm dự kiến:

- Vị trí địa lí tạo thuận lợi hoặc gây khó khăn cho hoạt động thương mại. Tại những nơi có vị trí thuận lợi sẽ hình thành đầu mỗi thương mại, thu hút đầu tư và thúc đẩy thương mại phát triển.

- Trình độ phát triển kinh tế và năng suất lao động xã hội sẽ ảnh hưởng tới quy mô, cơ cấu ngành thương mại cũng như đầu tư và bổ sung lao động cho ngành thương mại. 

- Quy mô dân số, nguồn lao động, cơ cấu dân số, phân bố dân cư, phong tục tập quán, mức sống.... ảnh hưởng tới sức mua, nhu cầu của người dân, phát triển mạng lưới và loại hình thương mại. 

- Toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế thúc đẩy đầu tư quốc tế, phát triển ngoại thương và hình thành các tổ chức thương mại quốc tế. 

- Tiến bộ khoa học – công nghệ ảnh hưởng tới cách thức trao đổi, mua bán và phát triển đa dạng loại hình thương mại.

- Ngoài ra, các nhân tố khác như vốn đầu tư, cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất – kĩ thuật, điều kiện tự nhiên,... cũng ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của ngành thương mại.

………………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Quy mô dân số, nguồn lao động, phân bố dân cư, phong tục tập quán, mức sống,... ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và phân bố thương mại?

• A. Tạo thuận lợi hoặc gây khó khăn cho hoạt động thương mại.
• B. Ảnh hưởng tới sức mua, nhu cầu, phát triển mạng lưới và loại hình thương mại.
• C. Ảnh hưởng tới quy mô, cơ cấu ngành thương mại.
• D. Ảnh hưởng tới cách thức trao đổi, mua bán và phát triển đa dạng loại hình thương mại.

Câu 2: Các quốc gia đầu tiên của Liên minh châu Âu là

• A. Anh, Pháp, Đức, Ý, Hoa Kì, Canada.
• B. Hoa Kì, Canada, Mêhico, Anh, Pháp, Đức.
• C. Anh, Pháp, Đức, Italia, Bỉ, Hà Lan.
• D. Pháp, Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan, Luytxămbua.

Câu 3: Các nước đang phát triển chủ yếu nhập khẩu các mặt hàng nào sau đây?

• A. Lúa gạo, lương khô.
• B. Thủy sản, thực phẩm.
• C. Máy móc, thiết bị.
• D. Nông sản, khoáng sản.

Câu 4: Nguyên nhân nào sau đây làm cho thông qua hoạt động nhập khẩu, nền kinh tế trong nước tìm được động lực phát triển mạnh mẽ?

• A. Ngoại tệ thu được dùng để tích luỹ và nâng cao đời sống nhân dân.
• B. Hoàn thiện kĩ thuật và công nghệ sản xuất, cơ sở nguyên vật liệu.
• C. Nền sản xuất trong nước tìm được thị trường tiêu thụ rộng lớn hơn.
• D. Nền sản xuất trong nước đứng trước yêu cầu nâng cao chất lượng.

Câu 5: Ý nào sau đây không phải là vai trò của ngành thương mại?

• A. Là khâu nối giữa sản xuất và chế biến.
• B. Giúp cho sự trao đổi hàng hoá và dịch vụ được mở rộng.
• C. Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế thị trường.
• D. Góp phần sử dụng hợp lí các nguồn lực.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nhân tố nào tạo môi trường thuận lợi hoặc khó khăn cho sự phát triển và phân bố thương mại?

Câu 2: Nhân tố nào là cơ sở hình thành các điểm thương mại và sự đa dạng của sản phẩm thương mại?