Giáo án và PPT Địa lí 10 chân trời Bài 3: Một số ứng dụng của GPS và bản đồ số trong đời sống

BÀI 3: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA GPS VÀ BẢN ĐỒ SỐTRONG ĐỜI SỐNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Đóng vai thực hiện tình huống và trả lời câu hỏi

Chào bạn. Bạn ơi cho mình hỏi đường đi từ trường mình đến Rạp chiếu phim quốc gia như thế nào?

Tớ cũng chưa đi bao giờ nên không biết đường. Làm thế nào bây giờ nhỉ?

À, tớ nhớ ra rồi, chúng ta sử dụng bản đồ để tìm đường đi.

Ừ nhỉ, vậy mà tớ không nghĩ ra. Cảm ơn bạn nhé.

Ngoài bản đồ mà 2 bạn ở tình huống sử dụng tìm đường đi, hiện nay chúng ta còn sử dụng những thiết bị nào để tìm đường đi?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. HỆ THỐNG ĐỊNH VỊ TOÀN CẦU GPS

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Ứng dụng của GPS là định vị, nhằm xác định vị trí chính xác của các đối tượng trên bản đồ.

• Bản đồ số là công cụ truyền tải, giám sát tính năng đó.

Sản phẩm dự kiến:

1. KHÁI NIỆM

- GPS (Global Positioning System) là hệ thống định vị toàn cầu, xác định vị trí của vật thể dựa vào hệ thống vệ tỉnh nhân tạo.

- Cấu tạo của hệ thống định vị toàn cầu GPS bao gồm ba bộ phận chính: 

+ bộ phận không gian

+ bộ phận điều khiển mặt đất 

+ bộ phận sử dụng

- Ngày nay, bên cạnh GPS của Hoa Kỳ, còn có nhiều hệ thống định vị toàn cầu như GLONASS (Nga), GALILEO (châu Âu), BEIDAU (Trung Quốc), ... được gọi chung là hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu GNSS (Global Navigation Satellite System).

2. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA GPS

- Trong đời sống hằng ngày, GPS là một công cụ định vị và dẫn đường cho độ chính xác tương đối cao, giúp cho việc di chuyển thuận lợi, nhanh chóng, công tác tìm kiếm và cứu hộ có hiệu quả hơn.

- Ứng dụng vào các hoạt động giải trí: điện thoại di động, máy GPS cầm tay,... cho phép định vị các điểm du lịch, các khu vui chơi, giải trí…, giúp cho việc di chuyển đến các địa điểm đó dễ dàng và nhanh chóng.

- Cảnh báo trước các địa điểm có thể xảy ra thiên tai như động đất, sóng thần,... giúp con người phòng chống và giảm nhẹ những hậu quả của thiên tai.

- Sử dụng vào việc tìm kiếm lại đồ vật bị thất lạc; giám sát trẻ tự kỉ, người già, người mất trí nhớ và nhiều công việc có tính nhân văn khác.

II. BẢN ĐỒ SỐ 

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

• Em hãy nêu cách sử dụng bản đồ trong học tập địa lí và đời sống?

• Đối với học sinh, bản đồ là phương tiện để làm gì?

Sản phẩm dự kiến:

1. KHÁI NIỆM

- Bản đồ số là loại bản đồ được thành lập dưới dạng dữ liệu máy tính trên cơ sở xử lí số liệu nhận được từ các thiết bị quét chuyên dụng, ảnh hàng không, ảnh vệ tinh, viễn thám hoặc số hoá các bản đồ truyền thống. 

- Toàn bộ thông tin về các đối tượng địa lí trong bản đồ số được mã hoá thành dữ liệu số và lưu trữ.

- So với bản đồ truyền thống, bản đồ số linh hoạt hơn: thông tin thường xuyên được cập nhật và hiệu chỉnh, đa dạng ứng dụng, có thể sửa đổi, cập nhật các kí hiệu, tách lớp và chồng xếp thông tin bản đồ,...

2. ỨNG DỤNG CỦA BẢN ĐỒ SỐ TRONG ĐỜI SỐNG

- Tìm đường đến một vị trí nào đó một cách nhanh chóng, chính xác.

- Nhanh chóng tiếp cận được những dịch vụ xung quanh.

- Có thể tạo bản đồ của riêng mình.

- Lưu địa chỉ nhà, trường học, nơi làm việc,…; chia sẻ vị trí; sử dụng giọng nói để điều hướng,…

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Theo em, những bản đồ không vẽ kinh vĩ tuyến muốn xác định phương hướng dựa vào đâu?

Câu 2: Em hãy cho biết trước khi sử dụng bản đồ, phải nghiên cứu kĩ điều gì?

Câu 3: Bản đồ số bao gồm các thành phần nào?

Câu 4: Muốn xác định hướng Bắc của bản đồ phải căn cứ vào yếu tố nào?

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Để giải thích tình hình phân bố Mưa của một khu vực cần kết hợp sử dụng những bản đồ nào?

Câu 2: Ứng dụng phổ biến của bản đồ số trong đời sống hằng ngày là gì?

Câu 3: Nêu ý nghĩa của GPS và bản đồ số trong đời sống?

Câu 4: Tìm hiểu về ứng dụng của GPS và bản đồ số trong một lĩnh vực mà em quan tâm (giao thông, nông nghiệp, môi trường... )