Giáo án và PPT Địa lí 12 cánh diều bài 14: Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp

BÀI 14: MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP

A. KHỞI ĐỘNG

GV tổ chức cho  HS xem video về các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam 2023. GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Em hãy nêu tên các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam được nhắc đến trong đoạn video.

- Kể thêm tên một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta mà em biết. 

Sản phẩm dự kiến:

+ Các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2023: 

• Khu công nghiệp Yên Phong II – Bắc Ninh.

• Khu công nghiệp Nam Đình Vũ – Hải Phòng.

• Khu công nghiệp Phước Đông – Tây Ninh.

• Khu công nghiệp Sonadezi Châu Đức (Bà Rịa – Vũng Tàu).

• Khu công nghiệp Becamex Bình Phước (Bình Phước).

• Tổ hợp khu công nghiệp Deep C (Hải Phòng, Quảng Ninh).

+ Một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta:

• Khu công nghiệp Tân Tạo (Thành phố Hồ Chí Minh).

• Khu công nghiệp Bình Xuyên (Vĩnh Phúc).

• Khu công nghiệp Phú Nghĩa (Hà Nội).

• Khu công nghiệp Đồng Xoài (Bình Phước).

• Khu công nghiệp Nhơn Hội (Bình Định).

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu khu công nghiệp

- Trình bày vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta.

- Nêu đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta. 

Sản phẩm dự kiến:

- Vai trò:

+ Thu hút đầu tư trong và ngoài nước.

+ Thúc đẩy chuyển giao công nghệ hiện đại. 

+ Giải quyết việc làm.

+ Tham gia đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn lao động.

+ Tạo nguồn hàng tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. 

+ Đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. 

- Đặc điểm:

+ Có ranh giới rõ ràng, quy mô từ hàng chục đến hàng nghìn ha.

+ Loại hình công nghiệp đa dạng: khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp chuyên ngành, khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp công nghệ cao. 

+ Tập trung tương đối nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp, có khả năng hợp tác sản xuất cao.

+ Có cơ sở sản xuất công nghiệp nòng cốt, cơ sở sản xuất công nghiệp hỗ trợ. 

+ Ứng dụng thành tựu khoa học – công nghệ vào sản xuất. 

- Phân bố: cảng biển, đường giao thông lớn, nguồn nguyên liệu, nguồn lao động, ngoại vi thành phố lớn.

2. Tìm hiểu khu công nghệ cao

GV tổ chức HS làm việc nhóm, khai thác thông tin mục II SGK tr.74 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: 

- Trình bày vai trò của khu công nghệ cao đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta.

- Nêu đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghệ cao ở nước ta. 

Sản phẩm dự kiến:

• HS tự hoàn thiện vào phiếu học tập

3. Tìm hiểu trung tâm công nghiệp

Trình bày vai trò của trung tâm công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

- Trình bày đặc điểm phát triển và phân bố trung tâm công nghiệp ở nước ta. 

Sản phẩm dự kiến:

- Vai trò: có vai trò quan trọng cho sự phát triển của địa phương.

+ Định hướng chuyên môn hóa trong sản xuất công nghiệp.

+ Tạo động lực phát triển cho đô thị, khu vực phụ cận.

- Đặc điểm:

+ Là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở trình độ cao. Có sự tập trung các điểm công nghiệp, khu công nghiệp, khu công nghệ cao.

+ Gắn với các đô thị vừa và lớn, có sự khác nhau về quy mô sản xuất công nghiệp.

+ Mỗi trung tâm công nghiệp có nhiều ngành công nghiệp với một số ngành công nghiệp chủ yếu.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- GV cho HS làm Phiếu bài tập trắc nghiệm về Tổ chức lãnh thổ công nghiệp. 

Khoanh vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng:

Câu 1: Khu công nghiệp có vai trò gì đối với phát triển kinh tế xã hội ở nước ta?

A. Thúc đẩy chuyển giao công nghệ hiện đại.

B. Thu hút các nguồn lực trong và ngoài nước để thúc đẩy hoạt động sản xuất với trình độ công nghệ cao.

C. Tạo động lực phát triển cho các đô thị và khu vực phụ cận.

D. Định hướng chuyên môn hóa trong sản xuất công nghiệp.

Câu 2: Đâu không phải là đặc điểm phát triển của khu công nghệ cao ở nước ta?

A. Địa điểm thuận lợi về giao thông và liên kết với các cơ sở nghiên cứu, đào tạo có trình độ cao.

B. Có nhân lực và đội ngũ quản lí chuyên nghiệp.

C. Có ranh giới rõ ràng, quy mô diện tích thích hợp.

D. Thường gắn với các đô thị vừa và lớn, với sự khác nhau về quy mô giá trị sản xuất công nghiệp, từ nhỏ đến rất lớn.

Câu 3: Các trung tâm công nghiệp quy mô lớn, rất lớn ở nước ta tập trung ở:

Câu 4: Một trong ba khu công nghệ cao mà được Nhà nước đầu tư phát triển với mục đích là đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa của khu vực và cả nước là:

Câu 5: Tính đến năm 2021, cả nước có bao nhiêu khu công nghiệp?

Đáp án gợi ý:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập phần Vận dụng SGK tr.75

Thu thập tài liệu, viết báo cáo ngắn về một hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở thành phố thị xã, huyện nơi em sinh sống.