Giáo án Địa lí 12 Cánh diều bài 14: Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 14: MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Phân tích được một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở Việt Nam như khu công nghiệp, khu công nghệ cao và trung tâm công nghiệp. 

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng: 

• Năng lực tìm hiểu địa lí: Khai thác thông tin mục I, II, III, mục Em có biết SGK tr. 73 – tr.75 để tìm hiểu về khu công nghiệp, khu công nghệ cao, trung tâm công nghiệp. 

• Năng lực nhận thức và tư duy địa lí: Phân tích được một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở Việt Nam như khu công nghiệp, khu công nghệ cao và trung tâm công nghiệp. 

• Năng lực vận dụng kiến thức đã học: Vận dụng kiến thức đã học, sưu tầm trên sách, báo, internet, lựa chọn và sưu tầm thông tin về một khu công nghệ cao ở nước ta. 

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: đọc, sưu tầm thông tin, hình ảnh, tư liệu về tổ chức lãnh thổ công nghiệp. 

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Địa lí 12 – Cánh diều. 

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Địa lí 12 – Cánh diều 

• Tìm hiểu trước thông tin phục vụ cho bài học qua SGK Địa lí 12 – Cánh diều và internet. 

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Gợi mở, kích thích HS mong muốn tìm hiểu về các nội dung mới, lí thú của bài học.

d. Nội dung: GV cho HS xem video về các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam 2023. GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Em hãy nêu tên các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam được nhắc đến trong đoạn video.

- Kể thêm tên một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta mà em biết. 

c. Sản phẩm: 

- HS nêu tên các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2023 được nhắc đến trong đoạn video.

- HS nêu tên một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta. 

d.Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS cả lớp xem video về các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2023.

https://www.youtube.com/watch?v=2s2xnaB6U58

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi:

- Em hãy nêu tên các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2023 được nhắc đến trong đoạn video.

- Kể thêm tên một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta mà em biết. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS xem video, vận dụng hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu tên các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2023 được nhắc đến trong đoạn video và tên một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: 

+ Các khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2023: 

• Khu công nghiệp Yên Phong II – Bắc Ninh.
• Khu công nghiệp Nam Đình Vũ – Hải Phòng.
• Khu công nghiệp Phước Đông – Tây Ninh.
• Khu công nghiệp Sonadezi Châu Đức (Bà Rịa – Vũng Tàu).
• Khu công nghiệp Becamex Bình Phước (Bình Phước).
• Tổ hợp khu công nghiệp Deep C (Hải Phòng, Quảng Ninh).

+ Một số khu công nghiệp lớn khác ở nước ta:

• Khu công nghiệp Tân Tạo (Thành phố Hồ Chí Minh).
• Khu công nghiệp Bình Xuyên (Vĩnh Phúc).
• Khu công nghiệp Phú Nghĩa (Hà Nội).
• Khu công nghiệp Đồng Xoài (Bình Phước).
• Khu công nghiệp Nhơn Hội (Bình Định).

- GV dẫn dắt vào bài: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp có vai trò quan trọng trong thời kì công nghiệp hóa, hiện địa hóa đất nước, phù hợp với sự phát triển các ngành công nghiệp theo hướng hiện đại, phát triển xanh và bền vững. Vậy ở nước ta có các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp chủ yếu nào? Vai trò, tình hình hoạt động và phân bố ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu bài ngày hôm nay – Bài 14: Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu khu công nghiệp

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình bày được vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta.

- Nêu được đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta. 

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, khai thác thông tin mục I SGK tr.73 và trả lời câu hỏi: 

- Trình bày vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta.

- Nêu đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta. 

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta; đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta và chuẩn kiến thức của GV. 

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS	DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV trình chiếu hình ảnh và dẫn dắt: Khu công nghiệp là khu vực có ranh giới địa lí xác định, chuyên sản xuất hàng công nghiệp và cung ứng dịch vụ cho sản xuất công nghiệp.  Khu công nghiệp Becamex Chơn Thành (Bình Phước) - GV yêu cầu HS làm cặp đôi, khai thác thông tin mục I SGK tr.73 và trả lời câu hỏi: Trình bày vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta. - GV tiếp tục yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, khai thác thông tin mục I SGK tr.73 và trả lời câu hỏi: Nêu đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta. - GV cung cấp cho HS một số tư liệu về khu công nghiệp (Đính kèm phía dưới Hoạt động 1).   Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS khai thác thông tin trong mục, tư liệu do GV cung cấp và trả lời câu hỏi. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta. - GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta.  Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá và kết luận về vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta; đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta. - GV chuyển sang nội dung mới.	I. Khu công nghiệp - Vai trò: + Thu hút đầu tư trong và ngoài nước. + Thúc đẩy chuyển giao công nghệ hiện đại.  + Giải quyết việc làm. + Tham gia đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn lao động. + Tạo nguồn hàng tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.  + Đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.  - Đặc điểm: + Có ranh giới rõ ràng, quy mô từ hàng chục đến hàng nghìn ha. + Loại hình công nghiệp đa dạng: khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp chuyên ngành, khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp công nghệ cao.  + Tập trung tương đối nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp, có khả năng hợp tác sản xuất cao. + Có cơ sở sản xuất công nghiệp nòng cốt, cơ sở sản xuất công nghiệp hỗ trợ.  + Ứng dụng thành tựu khoa học – công nghệ vào sản xuất.  - Phân bố: cảng biển, đường giao thông lớn, nguồn nguyên liệu, nguồn lao động, ngoại vi thành phố lớn.
Tư liệu 1: Theo Bộ Công Thương, trong 10 năm từ 2011 - 2020, công nghiệp là ngành có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong các ngành kinh tế quốc dân đóng góp 30% vào GDP và trở thành ngành xuất khẩu chủ lực của đất nước, góp phần đưa Việt Nam từ vị trí thứ 50 (năm 2010) lên vị trí thứ 22 (năm 2019). Kết quả đạt được là nhờ việc quy hoạch và phát triển các khu/cụm công nghiệp tập trung các ngành nghề, thu hút nhiều tập đoàn kinh tế lớn và công ty đa quốc gia hàng đầu tại Việt Nam.

 Hoạt động 2: Tìm hiểu khu công nghệ cao

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình bày được vai trò của khu công nghệ cao đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta.

- Nêu được đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghệ cao ở nước ta. 

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc nhóm, khai thác thông tin mục II SGK tr.74 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: 

- Trình bày vai trò của khu công nghệ cao đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta.

- Nêu đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghệ cao ở nước ta. 

c. Sản phẩm: Phiếu học tập số 1 của các nhóm và chuẩn kiến thức của GV. 

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV trình chiếu hình ảnh kết hợp dẫn dắt: Khu công nghệ cao là: Trụ sở Ban Quản lý khu Công nghệ cao  và các khu công nghiệp Đà Nẵng + Nơi tập trung, liên kết hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao. + Ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao. + Đào tạo nhân lực công nghệ cao. + Sản xuất và kinh doanh sản phẩm công nghệ cao, cung ứng dịch vụ công nghệ cao. - GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm.  - GV giao nhiệm vụ cho cả lớp làm việc theo nhóm: Khai thác thông tin mục II SGK tr.74 – tr.75 và hoàn thành Phiếu học tập số 1:  PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 KHU CÔNG NGHỆ CAO 1. Vai trò của khu công nghệ cao đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta ………………………………………………………………… 2. Đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghệ cao ở nước ta ………………………………………………………………… 3. Các khu công nghệ cao ở nước ta ………………………………………………………………… - GV cung cấp thêm một số thông tin về khu công nghệ cao ở nước ta (Đính kèm phía dưới Hoạt động 2). - GV hướng dẫn các nhóm sưu tầm thông tin trên sách, báo, internet và tiếp tục thực hiện nhiệm vụ: Giới thiệu một số thông tin về một khu công nghệ cao ở nước ta.  Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS khai thác thông tin trong mục, tư liệu do GV cung cấp và hoàn thành Phiếu học tập số 1. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).  Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 nhóm trình bày vai trò của khu công nghệ cao đối với phát triển kinh tế - xã hội, đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghệ cao ở nước ta theo Phiếu học tập số 1. - GV mời đại diện 2 nhóm giới thiệu một số thông tin về một khu công nghệ cao ở nước ta (Đính kèm phía dưới Hoạt động 2). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá, hoàn chỉnh Phiếu học tập số 1. - GV kết luận về vai trò của khu công nghệ cao đối với phát triển kinh tế - xã hội, đặc điểm phát triển và phân bố khu công nghệ cao ở nước ta. - GV chuyển sang nội dung mới.

II. Khu công nghệ cao Đính kèm kết quả Phiếu học tập số 1 phía dưới Hoạt động 2.

-----------------------------------

------------------- Còn tiếp -------------------