Giáo án và PPT Mĩ thuật 4 cánh diều Bài 13: Sản phẩm thủ công truyền thống

BÀI 13: SẢN PHẨM THỦ CÔNG TRUYỀN THỐNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV tổ chức cho HS tham gia trò chơi câu đố:

Câu 1: Thân em xưa ở bụi tre. Mùa đông xếp lại mùa hè mở ra.

Câu 2:

Vốn xưa ở đất sinh ra

Mà ai cũng gọi tôi là con quan

Dốc lòng việc nước lo toan

Đầy vơi cũng mặc thế gian ít nhiều

Câu 3: Sinh ra từ xứ Huế, Trải ra khắp ba kỳ, Mềm lòng trong đám nữ nhi, Trăm năm biết có duyên gì với ai?

Câu 4: Vừa bằng quả bí, Mà thủng hai đầu, Trong thắp đèn màu, Đem treo trước cửa - Là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Quan sát, nhận biết

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

Sử dụng các hình 1, 2, 3, 4, 5 (trang 60 SGK), các hình 1, 2, 3 (trang 61 SGK) yêu cầu HS quan sát, thảo luận và cho biết:

• Tên của mỗi sản phẩm. Các sản phẩm được làm thủ công hay bằng máy móc công nghiệp? Công dụng của mỗi sản phẩm là gì?

• Mỗi sản phẩm được tạo bởi chất liệu nào?

• Sản phẩm 1, 2, 3 (trang 61 SGK) mô phỏng sản phẩm thủ công truyền thống nào? Vật liệu nào được sử dụng để tạo nên sản phẩm? Hoạ tiết được trang trí trên sản phẩm như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

+ Các sản phẩm đều được làm thủ công, riêng chiếc đèn lồng được làm bằng máy móc công nghiệp.

+ Mỗi sản phẩm đều có công dụng riêng: đèn lồng thắp sáng hoặc trang trí, quạt giấy để quạt mát, nón để đội che nắng mưa, gùi và cái âu để đựng đồ...

+ Các sản phẩm được tạo ra từ các chất liệu khác nhau: Đèn lồng làm từ giấy hoặc vải, quạt là từ giấy, nón làm từ lá cọ, cối, tre...,gùi làm từ mây tre đan, âu làm từ đất sét nung.

+ Các sản phẩm 1, 2, 3 lần lượt mô phỏng cái gùi, nón lá và cái giỏ được làm từ giấy thủ công. Các họa tiết trang trí rất đa dạng và bắt mắt.

Hoạt động 2. Thực hành, sáng tạo

Nhiệm vụ 1. Hướng dẫn HS thực hành

GV đưa ra câu hỏi: 

Quan sát hình minh hoạ mỗi cách thực hành và trả lời câu hỏi

• Bộ phận chính của sản phẩm nón lá, gùi đi nương có hình dáng của hình, khối nào?

• Sản phẩm nón lá, gùi đi nương được trang trí hoạ tiết gì? Màu sắc ở sản phẩm ra họa tiết trang trí như thế nào?

• Sản phẩm nón lá, gùi đi nương được tạo bởi những vật liệu nào?

• Em hãy nêu các bước tạo nên sản phẩm nón lá, gửi đi nương.

Sản phẩm dự kiến:

+ Hình dáng:

• Nón lá: hình chóp.

• Gùi đi nương: hình chóp cụt.

+ Sản phẩm nón lá được trang trí hình hoa sen, gùi đi nương được trang trí bằng các họa tiết thổ cẩm. Màu sắc họa tiết có màu sắc sặc sỡ, nổi bật với gam màu nóng, lạnh xen kẽ.

+  Nón lá và gùi đi nương được làm từ giấy thủ công, các vật hiệu khác như bút màu, thước kẻ, kéo, băng dính,...

+ Các bước tiến hành tạo ra nón lá:

• Bước 1: chuẩn bị các dụng cụ bao gồm giấy trắng, compa, bút chì, tẩy, thước kẻ, bút màu, kéo, keo dán..

• Bước 2: Kẻ một đường thẳng có độ dài 10 cm giữa chiều dọc tờ giấy và xác định thêm 1 điểm có độ dài 9 cm. Vẽ đường tròn bán kính 10 cm và 9 cm. kẻ thêm một đoạn thẳng khác nối từ tâm đến đường tròn lớn

• Bước 3: Cắt đường tròn lớn.

• Bước 4: vẽ tạo hình trang trí theo sở thích, không trang trí vào phần nhỏ được giới hạn bởi 2 đoạn thẳng đã vẽ trước đó. Sau đó cắt bỏ phần khoảng trống. Dán cố định hai cạnh còn lại.

+ Các bước tiến hành tạo ra chiếc gùi:

• Bước 1: Chuẩn bị giấy thủ công, bút chì, thước kẻ, kéo, màu, băng dính, compa.

• Bước 2: Đánh dấu tâm điểm trên cạnh chiều dài của giấy thủ công, xác định thêm 1 điểm khác trên cạnh giấy. Vẽ 1 nửa đường tròn có tâm là trung điểm  cạnh, bán kính từ tâm đến điểm xác định thêm.Kẻ 1 đường chéo tạo hình nón. Vè thêm 2 đường vòng cung nhỏ có tâm là trung điểm cạnh tờ giấy. Vẽ 1 đường đứt đoạn. Cắt bỏ phần giấy thủ công thừa

• Bước 3: Trang trí họa tiết, cắt hai hình chữ nhật dài làm quai đeo. Trang trí các họa tiết theo ý thích

• Bước 4: dán tạo hình chiếc gùi.

Nhiệm vụ 2. Tổ chức học sinh thực hành, sáng tạo

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi:

Em hãy sáng tạo sản phẩm mĩ thuật mô phỏng sản phẩm thủ công truyền thống theo ý thích.

Sản phẩm dự kiến:

HS lắng nghe, thực hiện.

…

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Hình dáng của nón lá là gì?

A. Hình chóp cụt

B. Hình trụ

C. Hình chóp

D. Hình cầu

Câu 2: Gùi đi nương có hình dáng gì?

A. Hình chóp cụt

B. Hình trụ

C. Hình chóp

D. Hình cầu

Câu 3: Bước đầu tiên trong việc tạo ra nón lá là gì?

A. Cắt đường tròn lớn

B. Vẽ đường tròn bán kính 10 cm

C. Chuẩn bị các dụng cụ như giấy, compa, bút chì

D. Trang trí hình trang trí theo sở thích

Câu 4: Trong quá trình tạo nón lá, phần nào cần tránh trang trí?

A. Phần giữa của nón

B. Phần giới hạn bởi 2 đoạn thẳng đã vẽ trước đó

C. Phần đỉnh của nón

D. Phần ngoài của nón

Câu 5: Trong quá trình tạo chiếc gùi, hai hình chữ nhật dài được cắt ra dùng để làm gì?

A. Làm thân gùi

B. Làm đáy gùi

C. Làm nắp gùi

D. Làm quai đeo

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Em có thể mô phỏng thêm sản phẩm thủ công truyền thống nào khác?

Câu 2: Giới thiệu thêm những công dụng của sản phẩm thủ công và sự khéo léo của những người thợ làm ra chúng.