CHỦ ĐỀ 11 - TRÁI ĐẤT VÀ BẦU TRỜI

BÀI 44 - CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRĂNG

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Mặt Trăng có hình dạng nhìn thấy như thế nào?

Trả lời:

Các hình dạng nhìn thấy của Mặt Trăng là: Trăng tròn, Trăng khuyết, Trăng bán nguyệt, Trăng lưỡi liềm, không Trăng.

Câu 2: Tại sao Mặt Trăng lại có những hình dạng khác nhau?

Trả lời:

Mỗi thời điểm, phần bề mặt Mặt Trăng hướng về Trái Đất được Mặt Trời chiếu sáng có diện tích khác nhau nên ta thấy hình dạng Mặt Trăng là khác nhau.

Câu 3: Thời gian Mặt Trăng quay quanh trái Đất một vòng hết bao lâu?

Trả lời:

Mặt Trăng quay quanh trái Đất một vòng hết 29,5 ngày.

Câu 4: Các hình dạng của Trăng bao lâu sẽ thay đổi?

Trả lời:

Có những ngày, ta thấy Mặt Trăng tròn, nhưng cũng có ngày ta lại dường như không thấy Mặt Trăng. Từ ngày không trăng đến ngày trăng tròn là khoảng hai tuần. Sau hai tuần tiếp theo, lại đến ngày không trăng. Như vậy, từ ngày không trăng qua ngày trăng tròn, đến ngày không trăng tiếp theo hết khoảng một tháng.

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Chúng ta nhìn thấy Trăng tròn khi nào?

Trả lời:

Chúng ta nhìn thấy Trăng tròn khi toàn bộ phần được chiếu sáng của Mặt Trăng hướng về Trái Đất.

Câu 2: Chúng ta nhìn thấy Trăng khuyết khi nào?

Trả lời:

Chúng ta nhìn thấy Trăng tròn khi một nửa phần được chiếu sáng của Mặt Trăng hướng về Trái Đất.

Câu 3: Có những ngày chúng ta không nhìn thấy Mặt Trăng. Giải thích.

Trả lời:

Chúng ta không nhìn thấy Mặt Trăng vì ánh sáng phản xạ từ Mặt Trăng không chiếu tới Trái Đất.

Câu 4: So sánh Trăng khuyết đầu tháng và Trăng khuyết cuối tháng.

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Ban đêm nhìn Mặt Trăng rõ hơn ban ngày. Giải thích.

Trả lời:

• Vì chúng ta có thể nhìn thấy Mặt Trăng là do Mặt Trăng phản chiếu ánh sáng từ Mặt Trời.
• Ánh sáng phản chiếu từ Mặt Trăng đến Trái Đất yếu hơn rất nhiều so với ánh sáng trực tiếp từ Mặt Trời đến Trái Đất. Do đó, ban đêm, ta thấy Mặt Trăng rõ hơn khi thấy nó ban ngày.

Câu 2: Dân gian gọi ngày có Trăng tròn là ngày gì?

Trả lời:

Ngày mà ta thấy Trăng tròn theo dân gian gọi là ngày rằm.

Câu 3: Vào ngày đầu tiên của tháng, ta sẽ thấy hình dạng nào của Trăng?

Trả lời:

Vào ngày đầu tiên của tháng, ta không nhìn thấy Trăng.

Câu 4: Em biết gì về nhật thực và nguyệt thực?

Trả lời:

• Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời thẳng hàng và Mặt Trăng ở giữa Trái Đất và Mặt Trời. Đứng quan sát từ Trái Đất, lúc đó Mặt Trăng che khuất hoàn toàn hay một phần Mặt Trời. Khi đó, Trên Trái Đất xuất hiện bóng tối và bóng nửa tối.
• Nguyệt thực là hiện tượng xảy ra khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời thẳng hàng và Trái Đất ở giữa Mặt Trăng và Mặt Trời. Mặt Trăng bị che khuất bởi Trái Đất và trên Mặt Trăng xuất hiện bóng tối và bóng nửa tối.

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Câu 1: Nhìn hình dưới đây và cho biết hình dạng Trăng này được quan sát vào ngày nào trong tháng?

Trả lời:

Đây là hình dạng Trăng khuyết, thường quan sát được vào ngày cuối tháng.

Câu 2: Nêu ảnh hưởng của Mặt Trăng với Trái Đất?

Trả lời:

Mặt trăng có ảnh hưởng không thể phủ nhận đối với thủy triều của Trái đất. Lực hấp dẫn của nó gây ra sự dâng lên và hạ xuống ở mực nước biển của hành tinh chúng ta.

Câu 3: Nếu Trái Đất không có Mặt Trăng, điều gì sẽ xảy ra?

Trả lời:

• Điều đầu tiên nếu Trái Đất không có Mặt Trăng là thủy triều sẽ nhỏ hơn.
• Trục của Trái đất sẽ thay đổi. Khi đó, khí hậu sẽ có những thay đổi lớn.
• Bầu trời sẽ tối hơn nhiều vào ban đêm.
• Trái Đất sẽ quay nhanh hơn ® thời gian ban ngày sẽ ngắn hơn.
• Nếu không có ánh trăng, nhiều loài động vật sống về đêm sẽ gặp khó khăn trong việc định hướng vào ban đêm.
• Làm thay đổi mực nước của các đại dương.
• Ảnh hưởng đến một số động vật sống dưới nước dựa vào chu kỳ Mặt Trăng để sinh sản.