CHỦ ĐỀ 9 - LỰC

BÀI 35 - LỰC VÀ BIỂU DIỄN LỰC

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Nêu khái niệm lực.

Trả lời:

Tác dụng đẩy hoặc kéo của vật này lên vật khác được gọi là lực.

Câu 2: Lực được đo bằng đơn vị nào? Trình bày độ lớn và hướng của lực.

Trả lời:

• Để diễn tả độ mạnh, yếu của một lực, người ta dùng khái niệm độ lớn của lực.
• Đơn vị đo của lực là niutơn (newton), kí hiệu N.
• Các lực tác dụng vào một vật không chỉ khác nhau về độ lớn mà còn khác nhau về hướng tác dụng. Các lực có độ lớn và hướng khác nhau thì khi tác dụng lên vật sẽ gây ra những kết quả khác nhau.

Câu 3: Lực được biểu diễn như thế nào?

Trả lời:

Mỗi lực được biểu diễn bằng mũi tên có:

• Gốc là điểm mà lực tác dụng lên vật (còn gọi là điểm đặt của lực).
• Hướng (phương và chiều) cùng hướng với sự kéo hoặc đẩy (cùng hướng với lực tác dụng).
• Chiều dài biểu diễn độ lớn của lực theo một tỉ xích cho trước.

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Lấy ví dụ về biểu diễn lực.

Trả lời:

Ví dụ, nếu ta quy ước mỗi xentimét chiều dài của mũi tên biểu diễn tương ứng với độ lớn 1 N thì khi lực có độ lớn 2 N được biểu diễn như hình 35.7a, lực có độ lớn 4 N được biểu diễn như hình 35.7b.

Câu 2: Lấy ví dụ vật này tác dụng đẩy hay kéo lên vật kia.

Trả lời:

Ví dụ: Chiếc kìm nhổ đinh tác dụng lực kéo lên cái đinh, con trâu tác dụng lực kéo lên cái cày, người thủ môn bóng đá tác dụng lực đẩy lên quả bóng.

Câu 3: Lấy ví dụ về lực làm thay đổi hướng chuyển động của vật.

Trả lời:

Người chơi tenis: Lực từ vợt làm thay đổi hướng chuyển động của quả bóng.

Câu 4: Lấy ví dụ về lực làm vật biến dạng.

Trả lời:

Tay người ấn lên mặt đệm, lực ấn của tay làm đệm biến dạng.

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Lực nào đã xuất hiện trong quá trình vận động viên ném đĩa thực hiện phần thi của mình.

Trả lời:

Lực xuất hiện trong quá trình đó là lực ném.

Câu 2: Em hãy cho biết vật nào kéo căng dây cung, lực nào làm cho mũi tên bay về phía trước khi một vận động viên thực hiện phần thi bắn cung.

Trả lời:

• Tay kéo căng dây cung
• Khi thả tay thì lực của dây cung tác dụng lên mũi tên làm cho mũi tên bay về phía trước

Câu 3: Một người đẩy một thùng hàng theo phương ngang với lực có độ lớn 400N. Hãy biểu diễn lực đó trên hình vẽ (tỉ xích 1 cm ứng với 200N).

Trả lời:

• Điểm đặt: tại mép vật.
• Phương: ngang.
• Chiều: từ trái sang phải.
• Độ lớn: 400N (mũi tên dài 2 cm).

Câu 4: Một người nâng một thùng hàng lên theo phương thẳng đứng với lực có độ lớn 200N. Hãy biểu diễn lực đó trên hình vẽ (tỉ xích 1 cm ứng với 100N).

Trả lời:

• Điểm đặt: tại mép vật.
• Phương: thẳng đứng.
• Chiều: từ dưới lên trên.
• Độ lớn: 200N (mũi tên dài 2 cm).

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Thí nghiệm đo được lực kéo một vật theo phương nằm ngang bằng lực kế lò xo được thực hiện như thế nào?

Trả lời:

• Chuẩn bị đo lực kéo hộp bút: hộp bút, lực kế lò xo, mặt sàn nhẵn.
• Tiến hành thí nghiệm đo lực kéo hộp bút theo phương nằm ngang bằng lực kế lò xo:
• Bước 1: Chọn lực kế phù hợp: Chọn lực kế có giới hạn đo 5N, có độ chia nhỏ nhất 0,1N
• Bước 2: Điều chỉnh cho kim chỉ thị của lực kế chỉ đúng số 0.
• Bước 3: Cho hộp bút móc vào đầu móc của lực kế. Giữ cố định phần thân của lực kế sao cho lực kế nằm dọc theo phương nằm ngang và tác dụng lực kéo vào hộp bút.
• Bước 4: Đọc và ghi kết quả theo vạch chia gần nhất với chỗ đánh dấu của cái chỉ thị: Ta đo được lực kéo có giá trị bằng 3N.

Câu 2: Em hãy biểu diễn các lực sau:

1. Một người kéo cái hộp với lực 1N và hai người kéo cái hộp với lực 2N.
2. Một xe kéo đang kéo một thùng đồ với lực 500N.

Trả lời:

• Một người kéo cái hộp với lực 1N:
• Hai người kéo cái hộp với lực 2N:

2. Một xe kéo đang kéo một thùng đồ với lực 500N: