BÀI 16: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ DÂN CƯ,

XÃ HỘI HOA KỲ

(23 câu)

1. NHẬN BIẾT (11 câu)

Câu 1: Kể ít nhất 5 tiểu bang của Hoa Kỳ mà em biết.

Trả lời:

5 tiểu bang ở Hoa Kỳ mà em biết là: Niu Dóc, Tếch-dát, Môn-ta-na, Ô-ri-gơn, A-ri-đô-na, Nê-va-đa.

Câu 2: Quan sát Bản đồ tự nhiên Hoa Kỳ và kể tên các đồng bằng ở Hoa Kỳ.

Trả lời:

Các đồng bằng thuộc Hoa Kỳ là: đồng bằng ven vịnh Mê-hi-cô, đồng bằng Trung tâm, đồng bằng ven biển Đại Tây Dương.

Câu 3: Quan sát Bản đồ tự nhiên Hoa Kỳ và kể tên các dãy núi ở Hoa Kỳ.

Trả lời:

Các dãy núi thuộc Hoa Kỳ là: dãy Ca-xcat, dãy núi ven biển, dãy Nê-va-đa, dãy Rốc-ki, dãy A-pa-lát.

Câu 4: Quan sát Bản đồ tự nhiên Hoa Kỳ và kể tên các thảm thực vật chủ yếu ở phía đông Hoa Kỳ.

Trả lời:

Các thảm thực vật chủ yếu ở phía đông Hoa Kỳ là: rừng lá rộng, rừng lá kim.

Câu 5: Quan sát Bản đồ tự nhiên Hoa Kỳ và kể tên các loại khoáng sản ở phía tây Hoa Kỳ.

Trả lời:

Các loại khoáng sản ở phía tây Hoa Kỳ là: Vàng, Von-phram, sắt, đồng, U-ra-ni-um,…

Câu 6: Quan sát Bản đồ mật độ dân số và một số đô thị lớn của Hoa Kỳ năm 2020, kể tên các bang có mật độ dân số từ 201 người/km² trở lên.

Trả lời:

Các bang có mật độ dân số từ 201 người/km² trở lên là: Niu Giéc-xay, Đê-la-oe.

Câu 7: Quan sát Bản đồ mật độ dân số và một số đô thị lớn của Hoa Kỳ năm 2020, kể tên các bang có mật độ dân số từ 101 đến dưới 200 người/km².

Trả lời:

Các bang có mật độ dân số từ 101 đến dưới 200 người/km² là: Niu Y-oóc, Ô-hai-ô, Pen-xin-va-ni-a, Phlo-ri-đa, Niu-hăm-say.

Câu 8: Quan sát Bản đồ mật độ dân số và một số đô thị lớn của Hoa Kỳ năm 2020, liệt kê các bang có mật độ dân số từ dưới 10 người/km².

Trả lời:

Các bang có mật độ dân số dưới 10 người/km² là: Mô-ta-na, Ai-đa-hô, Oai-ô-minh, Bắc Đa-cô-ta, Nam Đa-cô-ta, Cô-lô-ra-đô, Niu Mê-hi-cô.

Câu 9: Kể tên các đô thị từ 10 triệu người trở lên dựa vào Bản đồ mật độ dân số và một số đô thị lớn của Hoa Kỳ năm 2020.

Trả lời:

Các đô thị từ 10 triệu người trở lên là: Lốt An-giơ-lét, Niu Y-oóc

Câu 10: Kể tên các đô thị từ 5 triệu người đến dưới 10 triệu người dựa vào Bản đồ mật độ dân số và một số đô thị lớn của Hoa Kỳ năm 2020.

Trả lời:

Các đô thị từ 5 triệu người đến dưới 10 triệu người là: Đa-lát, Hiu-xtơn, Át-lan-ta, Si-ca-gô, Mai-a-mi, Oa-sinh-tơn, Phi-la-đen-phi-a.

Câu 11: Kể tên các đô thị dưới 5 triệu người dựa vào hình 18.3. Bản đồ mật độ dân số và một số đô thị lớn của Hoa Kỳ năm 2020.

Trả lời:

Các đô thị dưới 5 triệu người là: Xít-tơn, Poóc-len, Xác-ra-men-tô, Xan Phran-xi-xcô,…

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1: Trình bày đặc điểm về vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của Hoa Kỳ. Những đặc điểm đó đã ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội của khu vực như thế nào?

Trả lời:

* Đặc điểm:

- Lãnh thổ bao gồm phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ, bán đảo A-lát-xca, quần đảo Ha-oai với diện tích khoảng 9,8 triệu km2. Trong đó:

+ Phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ có diện tích rộng lớn, kéo dài khoảng 25^oB đến khoảng 49^oB và khoảng kinh độ 124^oT đến 67^oT.

+ Bán đảo A-lát-xca nằm ở phía tây bắc của Bắc Mỹ và quần đảo Ha-oai nằm giữa Thái Bình Dương.

- Nằm hoàn toàn ở bán cầu tây, phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ nằm giữa hai đại dương lớn là Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, tiếp giáp Ca-na-da ở phía Bắc, khu vực Mỹ La-tinh ở phía Nam.

-  Nằm trong khu vực nhiều thiên tai: bão, động đất, lốc xoáy,…

* Ảnh hưởng:

- Thuận lợi:

+ Tạo cho Hoa Kỳ có đặc điểm thiên nhiên đa dạng, thay đổi từ biển vào nội địa, từ bắc xuống nam.

+ Giúp cho Hoa Kỳ tránh được thiệt hại về cơ sở vật chất và hạ tầng trong hai cuộc chiến tranh thế giới.

+ Tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng giao lưu và phát triển mạnh kinh tế trong điều kiện hòa bình, tăng vị thế trên thế giới.

- Khó khăn: nằm trong khu vực nhiều thiên tai gây khó khăn cho phát triển kinh tế - xã hội.

Câu 2: Nêu những nét đặc trưng về địa hình, đất đai của Hoa Kỳ và lấy ví dụ minh họa. Những đặc điểm đó ảnh hưởng như thế nào đến phát triển kinh tế - xã hội của Hoa Kỳ?

Trả lời:

* Đặc điểm:

- Phần lãnh thổ ở trung tâm lục địa Bắc Mỹ có địa hình đa dạng, được phân ra thành các khu vực: núi và cao nguyên; khu vực đồng bằng:

+ Khu vực núi và cao nguyên:

Ÿ Ở phía Tây là hệ thống núi, gồm các dãy núi trẻ như Rốc-ki, Ca-xcat, Nê-vê-đa, chạy song song hướng bắc – nam, có độ cao trung bình khoảng 2 000 – 4 000 m; xen giữa các dãy núi là cao nguyên và thung lũng như cao nguyên Cô-lô-ra-đô, Bồn Địa Lớn,…

Ÿ Ở phía Đông là dãy núi A-pa-lát, gồm các dải núi song song, có hướng đông bắc – tây nam, độ cao trung bình khoảng trên 1 000 m.

Ÿ Có đất đỏ vàng cận nhiệt đới ẩm, đất nâu xám rừng lá rộng ôn đới.

+ Khu vực đồng bằng:

Ÿ Diện tích rộng, gồm đồng bằng Trung Tâm, đồng bằng vịnh Mê-hi-cô và đồng bằng ven biển Đại Tây Dương; trong đó, đồng bằng Trung tâm được bồi đắp bởi sống Mi-xi-xi-pi có diện tích lớn nhất.

Ÿ Chủ yếu là đất phù sa sông, đất đen, đất đỏ nâu,…

- Ở bán đảo A-la-xca: địa hình chủ yếu là núi, giữa các dãy núi là thung lũng được băng hà bao phủ.

-  Quần đảo Ha-oai: bao gồm chuỗi các đảo và đảo san hô, hiện còn nhiều núi lửa hoạt động.

* Ảnh hưởng:

- Khu vực núi: thuận lợi cho phát triển rừng, tuy nhiên địa hình bị chia cắt nhiều nên việc giao thương, đi lại gặp nhiều khó khăn.

- Khu vực đồng bằng:

+ Thuận lợi cho trồng ngũ cốc và các loại cây hàng năm khác.

+ Tuy nhiên một số loại đất nghèo dinh dưỡng như: đất đài nguyên, đất xám hoang mạc,…ít có giá trị sản xuất nông nghiệp.

- Bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai: có địa hình thuận lợi cho phát triển du lịch.

Câu 3: Câu 3: Khí hậu và sông, hồ ở Hoa Kỳ có những đặc điểm nổi bật gì? Phân tích ảnh hưởng của những đặc điểm đó đến phát triển kinh tế - xã hội ở Hoa Kỳ.

Trả lời:

Câu 4: Trình bày những đặc điểm nổi bật của tài nguyên thiên nhiên ở Hoa Kỳ. Những đặc điểm đó có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực.

Trả lời:

Câu 5: Dân cư của Hoa Kỳ có đặc điểm gì nổi bật? Phân tích tác động của dân cư đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Trả lời:

* Đặc điểm:

- Là nước đông dân, khoảng 331,5 triệu người (2020), đứng thứ 3 thế giới.

- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp và có xu hướng giảm, số dân tăng nhanh chủ yếu là do nhập cư.

- Mật độ dân số trung bình là 35 người/km2.

- Dân cư phân bố không đều, tập trung chủ yếu ở khu vực Đông Bắc, vùng ven biển, vùng nội địa và phía tây thưa thớt hơn.

- Trong những năm gần đây, Hoa Kỳ đã đẩy mạnh khai thác kinh tế về phía nam lãnh thổ và vùng duyên hải Thái Bình Dương nên dân cư có sự phân bố lại.

- Mức độ đô thị hóa cao, tỉ lệ dân thành thị là 82,7% (năm 2020)

- Các thành phố phát triển nhanh cùng với quá trình công nghiệp hóa và ngành dịch vụ; phần lớn các thành phố nằm ở vùng ven Ngũ Hồ, ven Đại Tây Dương và duyên hải Thái Bình Duong.

* Ảnh hưởng:

- Dân số đông tạo cho Hoa Kỳ nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ lớn.

- Dân cư phân bố không đồng đều gây khó khăn cho việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên.

Câu 6: Trình bày một số đặc điểm nổi bật về nhập cư và chủng tộc của Hoa Kỳ. Phân tích tác động của việc nhập cư và đa dạng chủng tộc đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Trả lời:

* Đặc điểm:

- Dân cư có nhiều nguồn gốc khác nhau.

- Các dòng nhập cư bắt đầu từ khi phát kiến ra châu Mỹ (1492):

+ Từ năm 1790 - 1994 có gần 64 triệu người nhập cư từ châu Âu, Mỹ La-tinh, châu Á và châu Phi đến Hoa Kỳ.

+ Năm 2015, trong tổng số dân của Hoa Kỳ có hơn 43 triệu người nhập cư, năm 2020 tăng lên đạt 50 triệu người.

- Thành phần chủng tộc đa dạng, ba chủng tộc chính: Môn-gô-lô-ít, Ơ-rô-pê-ô-ít, Nê-grô-ít.

* Ảnh hưởng:

-  Người nhập cư đã bổ sung nguồn lao động có trình độ, giàu kinh nghiệm sản xuất để phát triển kinh tế - xã hội.

- Sự đa dạng về chủng tộc đã làm cho Hoa Kỳ trở thành một quốc gia đa văn hóa với âm nhạc, nghệ thuật, ẩm thực, văn hóa dân gian,… rất độc đáo.

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Tại sao lại có nhiều kiểu thảm thực vật ở Hoa Kỳ?

Trả lời:  Có nhiều kiểu thảm thực vật ở Hoa Kỳ vì Hoa Kỳ có địa hình đa dạng, phân hóa từ Tây sang Đông và khí hậu có sự phân hóa đa dạng thành nhiều đới, kiểu khí hậu khác nhau.

Câu 2: Tại sao dân cư Hoa Kỳ lại tập trung đông ở khu vực Đông Bắc? Điều này có tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội?

Trả lời:

* Dân cư Hoa Kỳ tập trung đông ở khu vực Đông Bắc vì vùng Đông Bắc tập trung những điều kiện thuận lợi cho dân cư sinh sống, đi lại và phát triển sản xuất, như:

- Địa hình đồng bằng rộng, đặc biệt là đồng bằng ven biển Đại Tây Dương có diện tích tương đối lớn, với đất phù sa màu mỡ, khí hậu mang tính chất ôn đới hải dương và cận nhiệt đới à thuận lợi cho việc phát triển trồng trọt nhiều loại cây lương thực, cây ăn quả, địa hình bằng phẳng giao thông thuận lợi định cư của người dân.

- Lượng mưa ở đây lớn nên có nguồn nước dồi dào cho sinh hoạt và sản xuất, thủy năng phong phú.

- Có nhiều khoáng sản như than đá, quặng sắt với trữ lượng rất lớn, nằm lộ thiên, dễ khai thác giúp cho các ngành kinh tế phát triển, tạo việc làm cho người dân, ổn định cuộc sống và nâng cao thu nhập.

* Tác động:

- Khiến cho dân cư phân bố không đồng đều và gây khó khăn cho việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên.

- Tạo ra sự chênh lệch về trình độ phát triển kinh tế giữa các vùng, sự phân hóa giàu nghèo giữa các khu vực trên cả nước.

Câu 3: Vì sao có nhiều đô thị mới xuất hiện ở phía nam và ven Thái Bình Dương của Hoa Kỳ?

Trả lời: Có nhiều đô thị mới xuất hiện ở phía nam và ven Thái Bình Dương của Hoa Kỳ vì:

- Địa hình ở các bang phía nam và ven Thái Bình Dương chủ yếu là thung lũng và đồng bằng, có đất đai màu mỡ, thuận lợi cho cư trú và sinh hoạt.

- Cư dân Hoa Kỳ đang có xu hướng di chuyển từ các bang vùng Đông Bắc xuống các bang ở phía nam và ven Thái Bình Dương.

- Vùng phía nam và ven Thái Bình Dương có tài nguyên phong phú.

- Sự phát triển mạnh mẽ của vành đai công nghiệp mới ở phía nam và ven Thái Bình Dương.

Câu 4: Cho bảng số liệu sau:

Bảng 1. Số dân và tỉ lệ tăng dân số của Hoa Kỳ giai đoạn 1960 - 2020

(Nguồn: UN, 2022)

2020. Vẽ biểu đồ thể hiện số dân và tỉ lệ tăng dân số của Hoa Kỳ giai đoạn 1960 – 2020.
2021. Nhận xét và kết luận.

Trả lời:  

1. Vẽ biểu đồ:
2. Nhận xét:

- Giai đoạn từ 1960 – 2000: số dân tăng đều nhưng tỉ lệ tăng dân số có sự biến động:

+ Năm 1960 – 1980: tỉ lệ giảm từ 1,6% xuống 0,94% (giảm 0,66%).

+ Năm 1980 – 2000: tỉ lệ tăng nhẹ từ 0,94% lên 1,14% (tăng 0,2%)

- Giai đoạn 2000 – 2020: tỉ lệ tăng dân số có xu hướng chậm lại, giảm từ 1,14% xuống 0,59% (giảm 0,55%)

- Kết luận: tỉ lệ tăng dân số của Hoa Kỳ thuộc loại thấp, số dân tăng là do quá trình nhập cư.

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Chứng minh Hoa Kỳ là đất nước đa sắc tộc. Nguyên nhân nào đã dẫn đến sự đa dạng về chủng tộc ở Hoa Kỳ?

Trả lời:  

* Hoa Kỳ là đất nước đa sắc tộc:

- Có rất nhiều chủng tộc, sắc tộc trên đất nước này như người gốc Âu nhập cư, người gốc Á, người gốc Phi, người da đen, người da đỏ,…

- Thông qua quá trình nhập cư, một số lượng lớn người lai cũng xuất hiện ở Hoa Kỳ.

- Hoa Kỳ có ba chủng tộc chính: Môn-gô-lô-ít, Ơ-rô-pê-ô-ít, Nê-grô-ít.

* Nguyên nhân:

- Quá trình thuộc địa hóa khi Hoa Kỳ từng là 13 thuộc địa của Anh. Sau khi chiếm đóng, đế quốc Anh đã cử rất nhiều người lên quốc gia này để sinh sống.

- Cùng với đó là một nhóm người từ các quốc gia châu Âu cũng xuất hiện.

- Sự di cư bắt buộc nhằm tránh các cuộc xung đột về chính trị, lãnh thổ, kinh tế.

- Sự nhập cư từ Mê-hi-cô và các nhóm dân cư Latinh, châu Á.

- Sự mở rộng về phía Tây của Hoa Kỳ cũng gia tăng sự đa sắc tộc ở đây.

Câu 2: Chứng minh rằng Hoa Kỳ là đất nước của những người nhập cư.

Trả lời:

- Dân cư có nhiều nguồn gốc khác nhau.

- Các dòng nhập cư bắt đầu từ khi phát kiến ra châu Mỹ (1492).

- Từ năm 1790 - 1994 có gần 64 triệu người nhập cư từ châu Âu, Mỹ La-tinh, châu Á và châu Phi đến Hoa Kỳ.

- Năm 2015, trong tổng số dân của Hoa Kỳ có hơn 43 triệu người nhập cư, năm 2020 tăng lên đạt 50 triệu người.