Câu hỏi tự luận Ngữ văn 6 chân trời Ôn tập bài 8 (P1)

ÔN TẬP BÀI 8. NHỮNG GÓC NHÌN CUỘC SỐNG (PHẦN 1)

Câu 1: Tìm hiểu thể loại của văn bản Học thầy, học bạn?

Trả lời:

Văn nghị luận

Câu 2: Phương thức biểu đạt của văn bản Học thầy, học bạn là gì?

Trả lời:

Phương thức biểu đạt : Nghị luận

Câu 3: Tóm tắt lại tác phẩm Học thầy, học bạn theo cách hiểu của em?

Trả lời:

Bài viết đã khẳng định chúng ta cần học thầy và cả học bạn, bằng việc đưa ra các luận cứ những điều cần thiết phải học trong cuộc sống, mục đích của việc học thầy, học bạn và sự cần thiết của việc học thầy học bạn trong cuộc sống. Bài viết còn đưa ra các dẫn chứng sắc bén để minh chứng cho điều này.

Câu 4: Tóm tắt văn bản Bàn về nhân vật thánh gióng theo cách hiểu cuả em?

Trả lời

Thánh Gióng là đề tài lớn đầu tiên về truyền thống đánh giặc, giữ nước. Hình ảnh Gióng hiện lên vừa phi thường, lí tưởng vừa giản dị gần gũi. Phi thường ở xuất thân hết sức đặc biệt, đầy kì lạ, mang sức mạnh lý tưởng của người anh hùng dân tộc. Gần gũi giản dị ở chỗ, Gióng có lai lịch, nguồn gốc rõ ràng. Dù là anh hùng Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” vẫn phải ăn cơm nhân dân nấu, mặc áo nhân dân may, sử dụng ngựa sắt, doi sắt do những những người thợ rèn giỏi nhất làm ra. Có thể nói Thánh Gióng là một biểu tượng văn hóa đẹp đẽ thể hiện sức mạnh và những mơ ước muôn đời của nhân dân ta về người anh hùng. 

Câu 5: Nêu bố cục của văn bản Bàn về nhân vật thánh gióng?

Trả lời

Đoạn 1: Từ đầu đến “con người trần thế”: Thánh Gióng mang vẻ đẹp phi thường, lí tưởng

Đoạn 2: Còn lại: Thánh Gióng mang vẻ đẹp bình dị, gần gũi.

Câu 6: Nêu giá trị nội dung của tác phẩm Bàn về nhân vật thánh gióng?

Trả lời

Bàn về nhân vật Thánh Gióng khẳng định Thánh Gióng được xây dựng đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.

Câu 7: Từ mượn là gì ? Nêu một số ví dụ về từ mượn trong ngôn ngữ Việt Nam?

Trả lời:

Ngoài những từ thuần Việt là những từ do nhân dân ta tự sáng tạo ra, chúng ta còn vay mượn nhiều từ của tiếng nước ngoài để biểu thị những sự vật, hiện tượng, đặc điểm,... mà tiếng Việt chưa có từ thật thích hợp để biểu thị. Như vậy, từ mượn là những từ vay mượn của tiếng nước ngoài để tạo ra sự phong phú, đa dạng cho tiếng Việt

Ví dụ: Ti vi, cà phê, pho mát, xà phòng, ra-đi-ô,...

Câu 8: Hãy liệt kê các loại từ mượn trong tiếng Việt?

Trả lời:

- Từ mượn Hán Việt  - Từ mượn Hán Việt

- Từ mượn tiếng Anh  - Từ mượn tiếng Anh

- Từ mượn tiếng Pháp  - Từ mượn tiếng Pháp

- Từ mượn Tiếng Nga - Từ mượn Tiếng Nga

Câu 9: Nêu vai trò của từ mượn đối tiếng Việt ?

Trả lời:

- Từ mượn bổ sung thêm những từ còn thiếu để đáp ứng nhu cầu sử dụng ngôn ngữ đa dạng của con người. - Từ mượn bổ sung thêm những từ còn thiếu để đáp ứng nhu cầu sử dụng ngôn ngữ đa dạng của con người.

- Từ mượn tạo ra nhiều lớp nghĩa khác nhau với những từ đã có trong tiếng Việt, có thể thay thế, - Từ mượn tạo ra nhiều lớp nghĩa khác nhau với những từ đã có trong tiếng Việt, có thể thay thế,  tạo cảm giác lịch sự, nhẹ nhàng, trang trọng hơn. Ví dụ: Từ "chết" là từ thuần Việt, có thể tuỳ từng hoàn cảnh mà thay đổi thành từ "từ trần, lìa đời" cho phù hợp hơn.

Câu 10: Giải nghĩa từ mượn Hán Việt và cho ví dụ?

Trả lời:

Bộ phận từ mượn quan trọng nhất trong tiếng Việt là từ mượn tiếng Hán (bao gồm từ gốc Hán và từ Hán Việt)

Ví dụ:

- Khán giả - Khán giả: được tạo thành bởi hai chữ trong tiếng Hán, trong đó: Khán có nghĩa là nhìn, Giả có nghĩa là nghe.

- Yếu lược - Yếu lược: được tạo thành bởi hai chữ trong tiếng Hán, trong đó, Yếu có nghĩa là quan trọng, Lược có nghĩa là tóm tắt.

Câu 11: Nêu tác giả của tác phẩm Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?

Trả lời:

- Tác giả: Phạm Thị Ngọc Diễm - Tác giả: Phạm Thị Ngọc Diễm

Câu 12: Thể loại của văn bản Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?

Trả lời:

Thể loại: Văn bản nghị luận

Câu 13: Nêu xuất xứ của tác phẩm Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?

Trả lời:

Trích Những bài văn nghị luận xã hội có chọn lọc, NXB Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh, 2016)

Câu 14: Nêu phương thức biểu đạt của tác phẩm Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?

Trả lời:

Phương thức biểu đạt: Nghị luận

Câu 15: Trong câu chuyện Góc nhìn, nhà vua và người hầu đã có những cách nhìn khác nhau về việc sử dụng miếng da súc vật để giúp vua đỡ đau chân khi đi trên những con đường gập ghềnh. Theo em, nguyên nhân của những cách nhìn khác nhau ấy là gì?

Trả lời:

Theo em, nguyên nhân của những cái nhìn khác nhau ấy do địa vị xã hội. Nhà vua là người đứng đầu một đất nước nên việc tiêu tốn nhiều tiền đề lót da trên khắp các con đường là điều dễ dàng vì vua có rất nhiều của cải. Nhưng người hầu là người có địa vị thấp kém, người dân còn khó khăn và chịu nhiều cực khổ. Vì vậy các nhìn khác nhau về một sự việc là hoàn toàn dễ hiểu

Câu 16: Cảm nhận cuả em về tên tác phẩm Góc nhìn?

Trả lời:

Câu chuyện “Góc nhìn”  ban đầu gơi cho em sự tò mò, vì với mỗi người sẽ có một cái nhìn khác nhau. Vậy nên nếu khái quát về góc nhìn thì chắc chắn tác giả đang muốn chúng ta có một bài học thú vị về nhận thức và xoay chuyển góc nhìn.

Câu 17: Câu thuyết danh ở đầu văn bản “Cuộc sống sẽ chẳng thay đổi, cho đến khi nào chúng ta thay đổi chính bản thân mình” muốn truyền tải ý nghĩ gì?

Trả lời:

Khi gặp chuyện không như ý, điều bạn nghĩ đến đầu tiên là thay đổi người khác, thay đổi hoàn cảnh hay là thay đổi chính bản thân mình! Kỳ thực, thay đổi người khác rất khó, vì ai cũng có quan niệm cố hữu và tự tôn của bản thân. Thay đổi thế giới này lại càng khó hơn. Điều duy nhất mình có thể nắm chắc, đó chính là thay đổi bản thân mình.

Câu 18: Ghi lại những từ mượn trong các câu dưới đây. Cho biết các từ ấy đợc mượn của ngôn ngữ nào.

• a. Đúng ngày hẹn, bà mẹ vô cùng ngạc nhiên vì trong nhà tự nhiên có bao nhiêu là sính lễ.
• b. Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa cỗ bàn thật linh đình, gia nhân chạy ra chạy vào tấp nập.
• c. Ông vua nhạc pốp Mai-cơn Giắc-xơn đã quyết định nhảy vào lãnh địa in-tơ-nét với việc mở một trang chủ riêng. 
  • a. Từ mượn ở câu này là: Vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên, sinh lễ. Đây là các từ mượn tiếng Hán.
  • b. Từ mượn ở câu này là: Gia nhân. Đây là từ mượn tiếng Hán
  • c. Từ mượn ở câu này là: Pốp, Mai-cơn Giắc-xơn, In-tơ-net. Đây là các từ mượn tiếng Anh.

Câu 20: Kể tên một số từ mượn:

• a. Là tên các đơn vị đo lường, ví dụ: mét 
• b. Là tên một số bộ phận của chiếc xe đạp, ví dụ: ghi đông
• c. Là tên một số đồ vật, ví dụ: ra-đi-ô
  • a. Ki-lô-mét, ki-lô-gam, xăng-ti-mét,...
  • b. Ghi-đông, gác-đờ-bu, pê-đan,...
  • c. Ra-đi-ô, vi-ô-lông, sa lông, bình tông
• a. Là tên các đơn vị đo lường, ví dụ: mét 
• b. Là tên một số bộ phận của chiếc xe đạp, ví dụ: ghi đông
• c. Là tên một số đồ vật, ví dụ: ra-đi-ô
  • a. Ki-lô-mét, ki-lô-gam, xăng-ti-mét,...
  • b. Ghi-đông, gác-đờ-bu, pê-đan,...
  • c. Ra-đi-ô, vi-ô-lông, sa lông, bình tông

Câu 24: Em có nhận xét chung về nhân vật Thánh Gióng?

Trả lời

 Nhân vật Thánh Gióng là tổng hòa sức mạnh nhân dân trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Bình thường thì giản dị, mộc mạc nhưng khi đất nước có giặc sẽ vùng lên chiến đấu. 

Câu 25: Từ những sự việc đã xảy ra, bạn có thể đoán được xuất thân trước khi Thánh Gióng xuất hiện là ai không? Hãy giải thích cho điều đó?

Trả lời

Có thể trước khi Thánh Gióng là vị tiên trên trời (vị mà đã để lại dấu chân và được người phụ nữa ướm thử) Biết được nước Nam sắp có quân xâm lược, nên đã đầu thai vào gia đình người phụ nữ hiếm muộn để chờ thời gian đứng lên đánh giặc giúp nhân dân. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ sẽ trở về thiên đình. 

Câu 26: Theo Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc Tại sao ngọt ngào lại mang đến hạnh phúc cho con người?

Trả lời:

- Ngọt ngào mang đến cho con người sự thoải mái, bình yên nên hẳn nhiên nó chính là hạnh phúc  - Ngọt ngào mang đến cho con người sự thoải mái, bình yên nên hẳn nhiên nó chính là hạnh phúc 

- Ngọt ngào: là sự dịu dàng, ấm áp trong tình cảm, ngọt ngào cũng là sự sung túc, đầy đủ - Ngọt ngào: là sự dịu dàng, ấm áp trong tình cảm, ngọt ngào cũng là sự sung túc, đầy đủ

Câu 27: Tác giả đã dùng những dẫn chứng gì chứng minh ngot ngào sẽ mang đến hạnh phúc?

Trả lời:

- Sự quan tâm yêu thương của cha mẹ với mình - Sự quan tâm yêu thương của cha mẹ với mình

- Sự giàu có đầy đủ - Sự giàu có đầy đủ

- Khi tỷ phú Bill Gates dành 45% tài sản để thành lập quỹ từ thiện - Khi tỷ phú Bill Gates dành 45% tài sản để thành lập quỹ từ thiện

→ Như vậy có thể khẳng định ngọt ngào chính là hạnh phúc

Câu 28:  Tại sao đau đớn, khó khăn cũng có thể mang đến hạnh phúc?

Trả lời:

Không có gì là dễ dàng đến với chúng ta một cách tự nhiên. Để có được hạnh phúc mỗi người phải biết lựa chọn và đánh đổi. Có những đau đớn khó khăn hôm nay sẽ là tiền đề cho những hạnh phúc sau này được xuất hiện

Câu 29: Tác giả đã dùng những dẫn chứng gì chứng minh khó khăn, đau khổ cũng sẽ mang đến hạnh phúc?

Trả lời:

- -  Một người mẹ sinh con, dù đau đến thế nào vẫn chỉ cảm thấy vui sướng, hạnh phúc. Lần mẹ đau đớn nhất, khi sinh con. Lúc ấy mẹ mới cảm nhận được nỗi đau vượt cạn, đau đến tột cùng, chỉ muôn ngất đi. Nhưng rồi, trong nổi đau ấy, khi tiếng khóc của con cất lên, mẹ lại hạnh phúc vô cùng. Nhìn thấy con lúc ấy, mẹ mới hiểu được giá trị thực sự của hạnh phúc.

- -  Một người không may mắc những bệnh tật nguy hiểm, họ vẫn có thể cảm thấy hạnh phúc, vì họ vẫn còn thời gian để sống, để công hiến, làm những điều mình muốn.

- Võ Thị Ngọc Nữ, dù đang ở trong độ tuổi của những ước mơ, của những hoài bão. một tuổi trẻ nhiệt huyệt, đây đam mê, nhưng Ngọc Nữ lại mắc phải căn bệnh hiểm nghèo. Dẫu vậy, cô vẫn luôn tươi cười hạnh phúc, nhất là khi cỏ có thế được mùa, được thực hiện điều mình mong muốn. Nhẹ nhàng, uyển chuyên, từng bước chân, tửng ánh mắt của Nữ trong những điệu múa lay động trải tìm người xem, gieo vào trái tim họ hạt mầm của khát vọng sống. - Võ Thị Ngọc Nữ, dù đang ở trong độ tuổi của những ước mơ, của những hoài bão. một tuổi trẻ nhiệt huyệt, đây đam mê, nhưng Ngọc Nữ lại mắc phải căn bệnh hiểm nghèo. Dẫu vậy, cô vẫn luôn tươi cười hạnh phúc, nhất là khi cỏ có thế được mùa, được thực hiện điều mình mong muốn. Nhẹ nhàng, uyển chuyên, từng bước chân, tửng ánh mắt của Nữ trong những điệu múa lay động trải tìm người xem, gieo vào trái tim họ hạt mầm của khát vọng sống.

Câu 30: Thông qua tác phẩm Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc, vậy theo cách hiểu của em “Hạnh phúc” là gì?

Trả lời:

Theo em, hạnh phúc là một điều giản dị trong cuộc sống nhưng không phải ai cũng có được, cũng không thể đứng một chỗ chờ nó đến, chỉ khi con người biết tự tìm cơ hội và đem nó về cho mình, phép màu sẽ không bao giờ đem đến hạnh phúc, mà ngược lại đó là sự ảo tưởng của con người, và nó sẽ đem đến sự ỉ nại, buồn chán…..