Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 chân trời Bài 1: Câu đơn và câu ghép

CHỦ ĐỀ: GIỮ MÃI MÀU XANH

BÀI 1: ĐIỀU KÌ DIỆU DƯỚI NHỮNG GỐC ANH ĐÀO

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: CÂU ĐƠN VÀ CÂU GHÉP

I. NHẬN BIẾT (06 CÂU)

Câu 1: Thế nào là câu đơn? 

Trả lời: 

Câu đơn là câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành.

Câu 2: Lấy ví dụ về một câu đơn.

Trả lời: 

Cô giáo đang giảng bài.

Câu 3: Thế nào là câu ghép?

Trả lời: 

Câu ghép là câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ (vé câu) ghép lại với nhau tạo thành. Mỗi vế câu thể hiện một ý và có quan hệ chặt chẽ với vế khác trong câu.

Câu 4: Lấy ví dụ về một câu ghép.

Trả lời: 

Câu 5: Câu nào dưới đây là câu đơn?

- Em thích học bài và mẹ em thích làm bánh.

- Cây bàng trước sân đang thay lá.

- Hôm nay trời nắng, em rất thích đi chơi.

Trả lời: 

Câu 6: Câu nào dưới đây là câu ghép?

- Mẹ em đang nấu cơm.

- Bạn Lan đang học bài

- Trời nổi gió, biển đục ngầu giận dữ.

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (04 CÂU)

Câu 1: Xác định chủ ngữ, vị ngữ của mỗi sau:

a) Dưới ánh trăng, dòng sông sáng rực lên.

b) Khi mẹ về, cơm nước đã xong xuôi.

c) Đêm ấy, bên bếp lửa hồng, cả nhà ngồi trông nồi bánh, chuyện trò đến sáng.

d) Buổi sáng, núi đồi, thung lũng, làng bản chìm trong biển mây mù.

Trả lời: 

Câu 2: Xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau: 

a) Lớp thanh niên ca hát, nhảy múa.

b) Tiếng chuông, tiếng cồng, tiếng đàn tơ rưng vang lên.

c) Đứng trên đó, Bé trông thấy con đò, xóm chợ, rặng trâm bầu và cả những nơi ba má Bé đó đang đánh giặc.

d) Rải rác khắp thung lũng, tiếng gà gáy râm ran.

Trả lời: 

Câu 3: Phân loại các câu dưới đây thành 2 loại: câu đơn và câu ghép.

a) Mùa thu năm 1920, Lý Tự Trọng về nước, được giao nhiệm vụ làm liên lạc, chuyển và nhận thư từ, tài liệu trao đổi với các đản bạn qua đường tàu biển.

b) Lương Ngọc Quyến hi sinh nhưng tấm lòng trung với nước của ông còn sáng mãi.

c) Mấy con chim chào mào từ hốc cây nào đó bay ra hót râm ran.

d) Mua rào rào trên ngạch, mưa đồm độp trên phên nứa.

Trả lời: 

Câu 4: Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong mỗi câu đơn, câu ghép ở câu 3.

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (02 CÂU)

Câu 1: Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Sau một hồi len lách mải miết rẽ bụi rậm, chúng tôi đã nhìn thấy một bãi cây khộp. Rừng khộp hiện ra trước mắt chúng tôi, lá úa vàng như cảnh mùa thu. Tôi dụi mắt, những sắc vàng động đậy. Mấy con mang vàng hệt như màu lá khộp đang ăn cỏ non. Những chiếc chân vàng giẫm lên thảm lá vàng và sắc nắng cũng rực vàng trên lưng nó. Chỉ có mấy bạt cỏ xanh biếc là rực lên giữa cái giang sơn vàng rợi.

a) Xác định các câu đơn và câu ghép trong đoạn văn trên?

b) Viết lại các câu ghép vừa tìm được ở phần a rồi xác định chủ ngữ, vị ngữ của mỗi vế câu.

Trả lời: 

a) 

* Câu đơn

- Sau một hồi len lách mải miết rẽ bụi rậm, chúng tôi đã nhìn thấy một bãi cây khộp.

- Rừng khộp hiện ra trước mắt chúng tôi, lá úa vàng như cảnh mùa thu.

- Tôi dụi mắt, những sắc vàng động đậy.

- Mấy con mang vàng hệt như màu lá khộp đang ăn cỏ non.

- Chỉ có mấy bạt cỏ xanh biếc là rực lên giữa cái giang sơn vàng rợi.

* Câu ghép: Những chiếc chân vàng giẫm lên thảm lá vàng và sắc nắng cũng rực vàng trên lưng nó.

b) Câu ghép: Những chiếc chân vàng giẫm lên thảm lá vàng và sắc nắng cũng rực vàng trên lưng nó.

- Vế 1: 

+ Chủ ngữ: Những chiếc chân vàng

+ Vị ngữ: giẫm lên thảm lá vàng

- Vế 2: 

+ Chủ ngữ: sắc nắng

+ Vị ngữ: cũng rực vàng trên lưng nó

Câu 2: Cho đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

 (1) Châu Chấu, Cào Cào, Bọ Ngựa, Bọ Muỗm thì đi tìm khe dứa dại. (2) Trong mùa đông, chỉ có những bụi dứa dại xanh nguyên, mỗi chiếc lá dứa vẫn dỏng cái tai cứng lên nền trời xám. (3) Kẽ lá dứa sâu hoắm, ta có thể chui được vào đấy, nằm chổng đuôi ra, bất chấp mưa gió bên ngoài.

a) Xác định các câu đơn và câu ghép có trong đoạn văn trên.

b) Phân tích cấu tạo các câu ghép vừa tìm được.

Trả lời: 

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------