Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 chân trời Bài 5: Từ đa nghĩa

CHỦ ĐỀ: KHUNG TRỜI TUỔI THƠ

BÀI 5: QUÀ SINH NHẬT

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: TỪ ĐA NGHĨA

(14 CÂU)

I. NHẬN BIẾT (06 CÂU)

Câu 1: Thế nào là từ đa nghĩa?

Trả lời: 

Từ đa nghĩa là từ có hai nghĩa trở lên, trong đó có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển.

Câu 2: Hãy kể tên một số từ đa nghĩa mà em biết?

Trả lời: 

Một số từ đa nghĩa: chân, lưng, bàn, mũi...

Câu 3: Hãy lấy ví dụ một từ đa nghĩa và nêu rõ các nghĩa của từ đó.

Trả lời: 

Từ đa nghĩa “mắt”: 

- Nghĩa 1: Bộ phận trên mặt dùng để nhìn (Ví dụ: Đôi mắt của em rất đẹp._

- Nghĩa 2: Nút thức hoặc lỗ trên một vật (Ví dụ: mắt xích, mắt lưới)

Câu 4: Trong câu “Mặt trời mọc ở phía Đông” từ nào là từ đa nghĩa?

Trả lời: 

Câu 5: Trong câu “Anh ấy là ngôi sao sáng trong làng bóng đá”, từ “ngôi sao” có nghĩa là gì?

Trả lời: 

Câu 6: Từ “ngọt” trong câu “Trẻ em ưa nói ngọt, không ưa nói xăng” được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (05 CÂU)

Câu 1: Tại sao từ “mắt” được coi là từ đa nghĩa?

Trả lời: 

Từ “mắt” được coi là từ đa nghĩa vì từ này có nhiều hơn một nghĩa và các nghĩa này có liên hệ với nhau. “mắt” có thể chỉ bộ phận của cơ thể dùng để nhìn và cũng có thể chỉ các lỗ hoặc nút thắt trên vật thể khác.

Câu 2: Phân biệt các nghĩa của từ “chân” trong các câu sau:

a) Cậu bé có đôi chân khỏe mạnh. 

b) Chân bàn bị gãy.

c) Anh ấy là chân sút chủ lực của đội bóng.

Trả lời: 

a) “chân” trong câu này chỉ bộ phận cơ thể con người.

b) “chân” trong câu này chỉ bộ phận của đồ vật

c) “chân” trong cây này chỉ cầu thủ chủ lực trong bóng đá.

Câu 3: Giải thích nghĩa của từ “chạy” trong hai câu dưới đây?

a) Bố đang chạy bộ quanh công viên.

b) Cửa hàng của anh ấy chạy tốt từ khi mở.

Trả lời: 

Câu 4: Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ “đầu”:

a) Phần trên cùng của cơ thể, nơi chứa não và các cơ quan cảm giác.

b) Phần trước nhất hoặc phần trên cùng của một số vật

Trả lời: 

Câu 5: Xác định nghĩa gốc, nghĩa chuyển của từ “ngọt” trong các kết hợp từ sau:

a) Đàn ngọt hát hay

b) Rét ngọt

c) Trẻ em ưa nói ngọt, khôi ưa nói xăng

d) Khế chua, cam ngọt

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (03 CÂU)

Câu 1: Đặt câu với từ “đầu” theo hai nghĩa sau đây?

a) Phần trên của cơ thể 

b) Phần khởi đầu, phần trước của một sự việc

Trả lời: 

a) Anh ấy đội mũ trên đầu.

b) Đầu năm học, chúng em được tặng sách vở mới

Câu 2: Trong câu "Con thuyền lênh đênh trên mặt biển", từ "mặt" mang nghĩa gì? Hãy giải thích sự khác biệt giữa nghĩa của từ "mặt" ở đây với nghĩa của từ "mặt" trong câu "Bạn ấy có khuôn mặt tròn".

Trả lời: 

Trong câu “Con thuyền lênh đênh trên mặt biển”, từ “mặt” ở đây không chỉ phần trước của đầu người mà mang nghĩa là bề mặt, cụ thể là bề mặt rộng lớn của biển.

Sự khác biệt: 

- Từ “mặt” trong câu “Con thuyền lênh đênh trên mặt biển” chỉ phần trên cùng, rộng nhất của biển, nơi con thuyền đang di chuyển à Nghĩa này nhấn mạnh đến sự bao la, rộng lớn của không gian. 

- Từ “mặt” trong câu “Bạn ấy có khuôn mặt tròn” chỉ phần trước của đầu người, bao gồm các bộ phận như mắt, mũi, miệng à Nghĩa này nhấn mạnh đến hình dáng, đặc điểm của một bộ phận cơ thể.

Câu 3: Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 câu) miêu tả cảnh bình mình ở quê em, trong đó có sử dụng từ đa nghĩa. 

Trả lời: 

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------