BÀI 13. HYDROCARBON KHÔNG NO

Bài 1: Cho các hydrocarbon sau: ethane...

Đáp án:

Hydrocarbon no: ethane (CH3–CH3).

Hydrocarbon không no: ethene (CH2=CH2) và ethyne (CH☰CH).

• Hydrocarbon no là hydrocarbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn.
• Hydrocarbon không no là hydrocarbon mà trong phân tử có liên kết đôi (C=C) và liên kết ba (C☰C) hoặc cả hai loại liên kết đó.

I. KHÁI NIỆM, ĐỒNG PHÂN VÀ DANH PHÁP

Bài 1: Cho công thức cấu tạo của các chất dưới đây...

Đáp án:

1. a) Công thức phân tử các chất:

(1) C₅H₁₀;

(2) C₅H₈;

(3) C₅H₁₀;

(4) C₅H₈.

1. b) Chất là hydrocarbon không no: (2); (3); (4).

Chất là alkene: (3).

Chất là alkyne: (4).

Bài 2: Từ Hình 13.1 và Hình 13.2, hãy mô tả dạng hình học của...

Đáp án:

Phân tử ethene có hai nguyên tử carbon và 4 nguyên tử hydrogen đều nằm trên một mặt phẳng.

Phân tử ethyne có hai nguyên tử carbon và 2 nguyên tử hydrogen đều nằm trên một đường thẳng.

Bài 3: Viết công thức cấu tạo của các alkene có công thức phân tử C₄H₈...

Đáp án:

Công thức cấu tạo của các alkene có công thức phân tử C4H₈: 

CH₂=CH-CH₂-CH₃ (1)

CH₃-CH=CH-CH₃ (cis – trans) (2)

CH₂=C(CH₃)- CH₃ (3)

(1) và (3) là đồng phân mạch carbon.

(1) và (2) là đồng phân vị trí liên kết đôi của nhau.

Bài 4: Viết công thức cấu tạo dạng đầy đủ và chỉ rõ đồng phân...

Đáp án:

a)

b)

1. c) Đồng phân cis –

Đồng phân trans –

d)

Bài 5: Gọi tên các chất có công thức cấu tạo sau...

Đáp án:

1. a) 2-methylbut-2ene
2. b) pent-2-yne
3. c) but-1yne

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Bài 1: Thêm hex-1-ene...

Đáp án:

Thêm hex-1-ene mỗi ống nghiệm chứa nước sẽ xảy ra sự phân lớp vì hex-1-ene là alkene - chất kém phân cực nên không tan trong nước. 

Vì hex-1-ene có khối lượng riêng (D = 0,67 g mL⁻¹) nhỏ hơn khối lượng riêng của nước (D = 1,00 g mL⁻¹) => Khi phân lớp, hex-1-ene ở lớp trên, nước ở lớp dưới.

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

Bài 1: Năng lượng liên kết của liên kết C-C...

Đáp án:

Năng lượng liên kết của liên kết C-C gồm 1 liên kết σ là 368 kJ mol⁻¹

Năng lượng liên kết của liên kết C=C gồm 1 liên kết σ và 1 liên kết π là 636 kJ mol⁻¹

=> Năng lượng của 1 liên kết π là:

636 - 368 = 268 kJ mol⁻¹

=> liên kết π dễ bị bẻ gãy hơn liên kết σ khi phân tử tham gia phản ứng (268 kJ mol⁻¹ < 368 kJ mol⁻¹).

Bài 2: Cho biết công thức cấu tạo và tên gọi của alkene...

Đáp án:

CH₂=CH-CH₂-CH₃ + H₂ → CH₃-CH₂-CH₂-CH₃

       but-1-ene                            butane

CH₃-CH=CH-CH₃ + H₂ → CH3-CH2-CH2-CH3

      but-2-ene

CH☰C-CH₂-CH₃ + 2H₂ → CH3-CH2-CH2-CH3

      but-1-yne

CH₃-C☰C-CH₃ + 2H₂ → CH3-CH2-CH2-CH3

      but-2-yne

Bài 3: Dưới đây là hình ảnh các ống nghiệm chứa hexane... 

Đáp án:

1. a) Trong ống nghiệm, nước nằm trong lớp chất lỏng ở phía dưới.
2. b) Ống nghiệm (2) chứa hexane, ống nghiệm (1) chứa hex-1-ene. Ở nhiệt độ thường hexane kém hoạt động nên không phản ứng làm mất màu dung dịch bromie, hex-1-ene là alkene làm mất màu vàng của nước bromine.

Bài 4: Viết phương trình hoá học và xác định sản phẩm chính trong...

Đáp án:

1. a) 2-methylbut-2-ene phản ứng với HBr.
2. b) 2-methylbut-1-ene phản ứng với nước (xúc tác H2SO4).

Bài 5: Viết phương trình hoá học của phản ứng trùng hợp propene.

Đáp án:

nCH₂ = CH - CH₃ (xt, to, p) → (- CH₂ - CH(CH₃) -)_n