Đáp án ngữ văn 9 chân trời Bài 6: Ôn tập

BÀI 6. ÔN TẬP

Câu 1: Tóm tắt luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng của các văn bản nghị luận đã học trong bài.

Hướng dẫn chi tiết:

1. Đấu tranh cho một thế giới hoà bình

- Luận đề: Sự đe dọa của chiến tranh hạt nhân và kêu gọi nhân loại chống lại hiểm họa đó.

- Luận điểm:

+ Thực trạng và các nguy cơ của việc chạy đua vũ khí hạt nhân trong bối cảnh thế giới hiện đại

+ Sức hủy diệt khủng khiếp của chiến tranh hạt nhân trong mọi lĩnh vực (y tế, tiếp tế thực phẩm, giáo dục,...)

+ Chạy đua vũ trang là đi ngược lại lí trí.

+ Chúng ta có trách nhiệm đem tiếng nói mình chống lại hạt nhân. Lên án những thủ phạm đã gây ra điều đau khổ đó.

- Lý lẽ:

+ Cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân làm mất khả năng sống tốt đẹp hơn của toàn thế giới.

+ Chạy đua vũ trang là đi ngược lại lí trí của tự nhiên.

Thông điệp mà tác giả muốn gửi tới loài người: Một thế giới không có vũ khí và một cuộc sống hoà bình, công bằng.

- Bằng chứng: so sánh giữa chi phí cho các lĩnh vực xã hội, cứu trợ y tế, hỗ trợ phát triển, sản xuất lương thực, thực phẩm, giáo dục…

2. Bài phát biểu của Tổng Thư kí Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu

- Luận đề: bàn về tác hại của ô nhiễm môi trường và kêu gọi bảo vệ môi trường tới các quốc gia và tổ chức liên quan.

- Luận điểm:

+ Biến đổi khí hậu là vấn đề hạn định của thời đại chúng ta và chúng ta đang ở vào thời điểm có tính hạn định.

+ Những dấu hiệu của biến đổi khí hậu mà chúng ta đã được cảnh báo

+ Chúng ta cần đưa ra những biện pháp cho biến đổi khí hậu, hướng đến cá nhân và cả những quốc gia liên quan

3. Những điều cần biết để an toàn trong không gian mạng (dành cho trẻ em và người sắp thành niên)

- Luận đề: bàn về những hậu quả và cách để an toàn trong không gian mạng

- Luận điểm:

+ Những rủi ro và nguy cơ tiềm ẩn của không gian mạng

+ Những lưu ý khi sử dụng không gian mạng

4. Bản sắc dân tộc: cái gốc của mọi công dân toàn cầu

Luận đề: Vai trò và trách nhiệm của công dân toàn cầu trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa.

Luận điểm:

- Gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc là trách nhiệm của mỗi công dân toàn cầu.

- Bản sắc văn hóa dân tộc là nền tảng để trở thành công dân toàn cầu.

- Giữ gìn bản sắc trong thời đại toàn cầu hóa là điều hoàn toàn khả thi.

- Công dân toàn cầu có trách nhiệm lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc đến với cộng đồng quốc tế.

Lí lẽ:

- Toàn cầu hóa không đồng nghĩa với việc hòa tan bản sắc, mà là sự giao thoa và tôn trọng sự đa dạng văn hóa.

- Mỗi công dân, mỗi dân tộc là một mảnh ghép độc đáo trong bức tranh chung của nhân loại.

- Bản sắc văn hóa giúp mỗi người định hình bản thân và đóng góp giá trị riêng cho cộng đồng toàn cầu.

- Nền văn hóa truyền thống là sức mạnh giúp con người thích nghi và hội nhập trong thế giới phẳng.

Bằng chứng:

- Ví dụ về Trung Quốc, châu Âu chứng minh khả năng giữ gìn bản sắc trong môi trường toàn cầu.

- Nêu vai trò của các yếu tố như giáo dục, gia đình, cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa.

- Trích dẫn ý kiến của các nhà văn hóa, danh nhân về tầm quan trọng của bản sắc văn hóa.

Câu 2: Khi đọc văn bản nghị luận, việc liên hệ thông điệp, ý tưởng với bối cảnh lịch sử, văn hoá, xã hội khi văn bản được viết và khi thực hiện hoạt động đọc có ý nghĩa gì?

Hướng dẫn chi tiết:

- Hiểu rõ hơn về ý nghĩa của văn bản

- Chuẩn bị tốt những kiến thức nền để đọc hiểu văn bản.

- Tạo hứng thú và sự đồng cảm

- Tăng cường khả năng liên hệ thực tế

Câu 3: Trình bày kinh nghiệm của em về việc lựa chọn câu đơn/ câu ghép trong khi nói và viết.

Hướng dẫn chi tiết:

Việc lựa chọn sử dụng câu đơn hay câu ghép trong khi nói và viết phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

- Mục đích giao tiếp:

Câu đơn: Thích hợp khi muốn truyền tải thông tin đơn giản, trực tiếp, hoặc khi muốn tạo sự ngắn gọn, súc tích.

Câu ghép: Thích hợp khi muốn truyền tải thông tin phức tạp, nhiều ý, hoặc khi muốn diễn tả mối quan hệ logic giữa các ý.

- Nội dung thông tin:

Câu đơn: Thích hợp khi nội dung thông tin đơn giản, ít chi tiết.

Câu ghép: Thích hợp khi nội dung thông tin phức tạp, nhiều chi tiết.

Câu 4: Khi viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết, cần triển khai phần giải pháp như thế nào cho hợp lí, thuyết phục?

Hướng dẫn chi tiết:

Triển khai phần giải pháp trong bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết:

1. Xác định rõ vấn đề cần giải quyết:

Phân tích kỹ đề bài để xác định chính xác vấn đề cần giải quyết.

Nêu rõ nguyên nhân, biểu hiện của vấn đề.

2. Đề xuất giải pháp:

Giải pháp cần cụ thể, rõ ràng, khả thi và phù hợp với thực tế.

Có thể đề xuất nhiều giải pháp cho cùng một vấn đề.

Sắp xếp các giải pháp theo thứ tự logic, từ giải pháp quan trọng nhất đến giải pháp ít quan trọng hơn.

3. Lập luận và dẫn chứng:

Giải thích lý do tại sao giải pháp đề xuất là khả thi và hiệu quả.

Sử dụng dẫn chứng cụ thể để minh họa cho các giải pháp.

Dẫn chứng có thể là số liệu thống kê, ý kiến chuyên gia, ví dụ thực tế,...

4. Phân tích ưu và nhược điểm của mỗi giải pháp:

Giúp người đọc hiểu rõ hơn về giải pháp và đưa ra lựa chọn phù hợp.

Thể hiện sự khách quan và toàn diện của bài viết.

5. Liên hệ bản thân và xã hội:

Nêu ra những việc làm cụ thể mà bản thân và xã hội có thể thực hiện để giải quyết vấn đề.

Thể hiện ý thức trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng.

Câu 5: Theo em, cần lưu ý những điều gì khi thiết kế văn bản quảng cáo hoặc tờ rơi về một sản phẩm hay một hoạt động?

Hướng dẫn chi tiết:

Lưu ý khi thiết kế văn bản quảng cáo hoặc tờ rơi về một sản phẩm hay một hoạt động:

- Nội dung cần ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu.

- Nêu bật những điểm nổi bật của sản phẩm hoặc hoạt động.

- Sử dụng ngôn ngữ thuyết phục, kêu gọi hành động.

- Hình ảnh cần bắt mắt, thu hút sự chú ý.

- Hình ảnh cần liên quan đến nội dung và phù hợp với đối tượng mục tiêu.

- Nên sử dụng hình ảnh chất lượng cao.

Câu 6: Thế nào là một sự việc có tính thời sự? Nêu ngắn gọn ý chính cần có trong bài trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự.

Hướng dẫn chi tiết:

- Sự việc có tính thời sự là những sự kiện xảy ra trong xã hội, gây được sự quan tâm của nhiều người trong xã hội và có ảnh hưởng đến đời sống của họ.

- Ý chính cần có trong bài trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự:

1. Giới thiệu:

Nêu tên sự việc.

Thời điểm xảy ra.

Tóm tắt nội dung cơ bản của sự việc.

2. Phân tích:

Nguyên nhân dẫn đến sự việc.

Hậu quả của sự việc.

Những khía cạnh khác nhau của sự việc (tích cực và tiêu cực).

3. Bày tỏ ý kiến:

Ý kiến của bạn về sự việc (đồng tình, phản đối, trung lập).

Lý do cho ý kiến của bạn.

Giải pháp cho vấn đề (nếu có).

4. Kết luận:

Khẳng định lại ý kiến của bạn.

Gửi lời kêu gọi hành động (nếu có).

Câu 7: Thiết kế một sản phẩm sáng tạo để gửi đến các bạn thông tin về một vấn đề toàn cầu mà em quan tâm.

Hướng dẫn chi tiết: