Giáo án chuyên đề Hóa học 11 kết nối chuyên đề 3 Bài 9: Ngành sản xuất dầu mỏ trên thế giới và ở Việt Nam (P2)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu sự cố tràn dầu gây ô nhiễm môi trường

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục III SGK trang 51 trả lời các câu hỏi trong hoạt động

1. Sự cố tràn dầu xảy ra do nguyên nhân nào?

2. Cho biết một ví dụ về sự cố tràn dầu trên biển, phân tích nguyên nhân, tác hại của nó đối với con người và môi trường.

- HS suy nghĩ trả lời CH2 SGK tr 52

Tại sao khi có sự cố tràn dầu trên biển, dầu lan rất nhanh trên mặt nước, rồi phân tán vào nước, đồng thời bề mặt nước bị ô nhiễm lan rộng rất nhanh?

- GV hướng dẫn HS rút ra kiến thức trọng tâm

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ, thảo luận trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trả lời các câu hỏi.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, tổng kết về sự cố tràn dầu gây ô nhiễm môi trường

III. TÁC ĐỘNG CỦA SẢN XUẤT DẦU MỎ ĐẾN MÔI TRƯỜNG

1. Sự cố tràn dầu gây ô nhiễm môi trường

- Sự cố tràn dầu có thể xảy ra tại giàn khoan do bão, động đất làm đổ giàn khoan hoặc giàn khoan bị nổ, hệ thống ngăn dầu bị hỏng, rò rỉ đường ống dẫn,...

- Sự cố tràn dầu có thể xảy ra khi vận chuyển dầu

- Dầu tràn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, làm sinh vật biển chết hàng loạt và gây hại đến sức khỏe con người.

VD: sự cố tràn dầu: Vụ nổ giàn khoan Deepwater Horizon năm 2010, hơn 6 triệu tấn dầu tràn ra Vịnh Mexico.

+ gây thiệt hại về tính mạng của con người và tài sản.

+ làm các loài sinh vật bị chết, ảnh hưởng nghiêm trọng lên hệ sinh thái,...

+ cần lượng lớn chi phí cho việc dọn dẹp hậu quả.

Dầu tràn gây tác động xấu và lâu dài đến hoạt động kinh tế – xã hội ở các vùng xảy ra sự cố tràn dầu.

Trả lời CH2 SGK tr 52

Vì dầu có khối lượng riêng nhỏ hơn nước, không tan trong nước nên dầu sẽ nổi lên trên mặt nước, nhờ vào các yếu tố tự nhiên như: sóng, gió và thủy triều càng thúc đẩy sự lan rộng của dầu trên bề mặt nước.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu các chất thải và các vấn đề rác dầu trong hoạt động khai thác dầu

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm trả lời CH3 SGK trang 52

Tại sao sự cố tràn dầu trên biển thường gây thiệt hại nhiều hơn so với trên đất liền?

- GV hướng dẫn HS rút ra kiến thức trọng tâm

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ trả lời CH3 SGK trang 52

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trả lời CH3 SGK trang 52

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, tổng kết về các chất thải và các vấn đề rác dầu trong hoạt động khai thác dầu

2. Các chất thải và các vấn đề rác dầu trong hoạt động khai thác dầu

Trả lời CH3 SGK trang 52

Sự cố tràn dầu trên biển thường gây thiệt hại nhiều hơn so với trên đất liền:

- Dầu mỏ nổi trên bề mặt nước làm biển bị che phủ, làm giảm sự trao đổi oxygen giữ không khí và nước. Ngoài ra các chất độc có trong dầu làm biến đổi, phá hủy cấu trúc tế bào sinh vật.

- Khi có sự cố tràn dầu trên biển, dầu lan rất nhanh trên mặt nước, rồi phân tán vào nước, đồng thời bề mặt nước bị ô nhiễm lan rộng rất nhanh nên việc kiểm soát sự cố tràn dầu rất khó khăn.

- Đòi hỏi nhiều công sức và những phương pháp, trang thiết bị đặc biệt.

Kết luận

- Rác dầu hình thành từ các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí; từ hoạt động chế biến dầu và các hoạt động khác

- Rác dầu cần được thu gom và xử lý đúng quy định tránh gây ô nhiễm môi trường.

Nhiệm vụ 3: Tìm hiểu các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và rác dầu

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS nghiên cứu các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và rác dầu hoàn thành bảng sau

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ, tìm hiểu các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và rác dầu và hoàn thành bảng

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS báo cáo kết quả ìm hiểu các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và rác dầu theo bảng.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, tổng kết về các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và rác dầu

3. Các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và rác dầu

- Phương pháp thu gom cơ học

- Phương pháp hấp thu

- Phương pháp phân hủy bằng vi sinh.

Phương pháp

 Phạm vi tràn dầu/ tình trạng sự cố

Nguyên tắc của phương pháp

Ưu điểm của phương pháp

Phương pháp thu gom cơ học

Nhỏ, hẹp trên bề mặt nước

Do khối lượng riêng của dầu nhẹ hơn nước nên dầu nổi trên mặt nước.

Đơn giản, dễ thực hiện

Phương pháp hấp thu

Dầu tràn nhiều và rộng đã phân tán nhũ tương vào nước.

Hấp thu dầu bằng các vật liệu xốp.

Công suất lớn thu được dầu dạng nhũ tương trong nước

Phương pháp phân hủy bằng vi sinh

Dầu tràn nhiều.

Sử dụng các vi sinh vật, các vi khuẩn có khả năng phân hủy các hydrocarbon, dãy paraffin.

Làm sạch dầu với tốc độ nhanh.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm báo cáo theo dàn ý

Nhóm 1. Sự cần thiết của việc tìm nguồn nhiên liệu mới thay thế dầu mỏ

Nhóm 2. Nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ chứa carbon (nguyên liệu sử dụng, nguồn khai thác, quá trình/ sơ đồ sản xuất).

Nhóm 3. Nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ không chứa carbon (nguyên liệu sử dụng, nguồn khai thác, quá trình/ sơ đồ sản xuất, nguồn nhiên liệu này được sử dụng như thế nào ở Nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ).

(HS chuẩn bị ở nhà và báo cáo bằng powerpoint trước lớp trong tiết học sau)

- GV hướng dẫn HS rút ra kiến thức trọng tâm

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận nhóm, phân công nhiệm vụ học tập, tổng kết và thiết kế bản báo cáo

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện nhóm báo cáo kết quả nghiên cứu.

- GV mời nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, tổng kết về một số nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ

IV. MỘT SỐ NHIÊN LIỆU THAY THẾ DẦU MỎ

1. Các nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ chứa carbon

a) Than đá

b) Cát dầu và đá phiến dầu

c) Methene hydrate

2. Hydrogen - nguồn nhiên liệu không chứa carbon

1. B

2. A

3. D

4. C

5. D