Giáo án điện tử Khoa học máy tính 11 cánh diều Chủ đề A Bài 3: Khái quát về hệ điều hành

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Khi mua máy tính, máy tính bảng hay điện thoại thông minh, trước khi bắt đầu sử dụng cần kích hoạt chế độ cài đặt. Tại sao cần làm việc này và những gì sẽ được cài đặt vào máy?

BÀI 1: KHÁI QUÁT VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH

NỘI DUNG BÀI HỌC

Hệ điều hành, vai trò và chức năng của hệ điều hành

Sơ lược lịch sử phát triển của hệ điều hành qua các thế hệ máy tính

Một số hệ điều hành tiêu biểu

Hệ điều hành nguồn mở

Thực hành tìm hiểu hệ điều hành

1. HỆ ĐIỀU HÀNH, VAI TRÒ VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ ĐIỀU HÀNH

Thảo luận nhóm để hoàn thành Hoạt động 1 SGK trang 13:

Khi bật máy tính, ta phải chờ một lúc rồi mới có thể bắt đầu công việc. Với điện thoại thông minh có khác biệt gì không? Em hãy trả lời và giải thích rõ thêm.

Khi bật máy tính, ta phải chờ một lúc rồi mới có thể bắt đầu công việc. Với điện thoại thông minh cũng tương tự như thế. Ta phải chờ một lát để máy khởi động xong, sẵn sàng làm việc, điều khiển và xử lí tạo giao diện trung gian giữa các thiết bị hệ thống với phần mềm ứng dụng, đồng thời quản lí các thiết bị của hệ thống, phân phối tài nguyên và điều khiển các quá trình xử lý hệ thống.

Đọc thông tin mục 1 SGK trang 13, 14, quan sát Hình 1 và tìm hiểu về các nội dung sau:

• Hệ điều hành là gì?
• Mối quan hệ giữa hệ điều hành, phần cứng và phần mềm.
• Các chức năng cơ bản của hệ điều hành.

Khái niệm:

Hệ điều hành (Operating System) là tập các chương trình điều khiển và xử lí tạo giao diện trung gian giữa các thiết bị của hệ thống với phần mềm ứng dụng, đồng thời quản lí các thiết bị của hệ thống, phân phối tài nguyên và điều khiển các quá trình xử lí trong hệ thống.

Mối quan hệ giữa hệ điều hành, phần cứng và phần mềm của máy tính:

Các chức năng cơ bản của hệ điều hành:

Quản lí tệp

Quản lí, khai thác các thiết bị của hệ thống

Quản lí tiến trình

Cung cấp phương thức giao tiếp để người dùng điều khiển máy tính bằng câu lệnh hoặc qua giao diện đồ họa hay dùng tiếng nói

Bảo vệ hệ thống

2. SƠ LƯỢC LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA HỆ ĐIỀU HÀNH QUA CÁC THẾ HỆ MÁY TÍNH

Đọc thông tin mục 2 SGK trang 13 – 14 để tìm hiểu sơ lược lịch sử phát triển của hệ điều hành qua các thế hệ máy tính.

Máy tính thế hệ thứ nhất:

Không có hệ điều hành.

Máy tính thế hệ thứ hai:

Tại mỗi thời điểm chỉ cho phép thực hiện một chương trình của người dùng.

Máy tính thế hệ thứ ba:

Hệ điều hành theo chế độ đa nhiệm, cho phép tại mỗi thời điểm có nhiều chương trình được thực hiện.

Máy tính thế hệ thứ tư:

Có hai khuynh hướng phát triển máy tính: máy tính cá nhân và siêu máy tính, với mỗi loại máy tính có loại hệ điều hành tương ứng.

3. MỘT SỐ HỆ ĐIỀU HÀNH TIÊU BIỂU

Thảo luận và trả lời Hoạt động 2 SGK trang 15:

Ngoài hệ điều hành Windows, em có biết hệ điều hành nào khác không?

Một số hệ điều hành khác ngoài hệ điều hành Windows

Một số hệ điều hành phổ biến cho thiết bị di động

1. a) Hệ điều hành cho máy tính cá nhân

Đọc thông tin mục 3.a SGK trang 15 - 16 để tìm hiểu một số hệ điều hành thương mại tiêu biểu:

• Các phiên bản Windows đầu tiên chạy trên nền tảng nào?
• Từ năm 1995, hai loại hệ điều hành nào được sử dụng rộng rãi trên máy tính cá nhân?
• Windows phiên bản nào mới nhất hiện nay?

Một số hệ điều hành thương mại tiêu biểu:

• MS DOS trước đây và Windows ngày nay dùng cho phần lớn máy tính cá nhân.
• MacOS từ trước đến nay đều dùng cho máy Apple.

Windows hầu như thống trị thị trường hệ điều hành máy tính cá nhân:

Windows 11 là hệ điều hành mới nhất của Microsoft tính đến 10/2021