Nêu được hiện tượng chứng tỏ sự tồn tại của lực đẩy Archimedes và chỉ rõ đặc điểm của lực này
Khảo sát tác dụng của chất lỏng lên vật đặt trong chất lỏng; rút ra được điều kiện định tính về vật nổi, vật chìm
Phát biểu được định luật Archimedes.
Vận dụng được định luật Archimedes để giải các bài tập cơ bản về xác định điều kiện vật nổi, vật chìm; xác định thể tích nước bị chiếm chỗ

Năng lực

Năng lực chung
Tự chủ và tự học: Tìm hiểu thông tin, đọc sách giáo khoa, hình ảnh, video về lực đẩy Archimedes
Giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm thực hiện thí nghiệm để khảo sát tác dụng của chất lỏng lên vật đặt trong chất lỏng; rút ra được điều kiện định tính về vật nổi, vật chìm
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Đề xuất được cách giải thích ngắn gọn, chính xác cho các hiện tượng liên quan đến lực đẩy Archimedes
Năng lực riêng
Thực hiện được thí nghiệm để khảo sát tác dụng của chất lỏng lên vật đặt trong chất lỏng; rút ra được điều kiện định tính về vật nổi, vật chìm
Kết hợp được các kiến thức trong đã học về định luật Archimedes để giải các bài tập cơ bản về xác định điều kiện vật nổi, vật chìm; xác định thể tích nước bị chiếm chỗ

Phẩm chất

Chăm học, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ học tập.
Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện tất cả các nhiệm vụ.
Trung thực, cẩn thận khi thực hiện nhiệm vụ theo đúng yêu cầu của GV.

THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Đối với giáo viên

SGK, SGV, SBT KHTN 8.
Bộ thí nghiệm thực hành cho nhóm HS gồm :
Một cốc thủy tinh đựng nước
Một viên bi sắt, một chiếc đinh vít và một nắp chai nhựa, quả bóng bàn nhỏ
Một viên đắt nặn khoảng 100 g
Một lực kế có giới hạn đo 2N ; hai cốc thủy tinh 200ml ; quả nặng bằng nhựa 130g ; bình tràn 500 ml ; giá thí nghiệm
Máy tính, máy chiếu để trình chiếu các hình vẽ, ảnh, biểu bảng trong bài

Đối với học sinh

SGK, SBT KHTN 8.
Đọc trước bài học trong SGK.
Tìm kiếm, đọc trước tài liệu có liên quan đến lực đẩy Archimedes

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo tâm thế, hứng thú cho HS, bước đầu khơi gợi nội dung bài học
Nội dung: GV tổ chức để HS tiến hành thí nghiệm và thảo luận về câu hỏi trong phần khởi động của bài
Sản phẩm học tập: HS tiến hành thí nghiệm đơn giản để nhận biết được khi một vật nhúng trong chất lỏng, chất lỏng sẽ tác dụng vào vật một lực đẩy
Tổ chức thực hiện:

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV GV tổ chức để HS tiến hành thí nghiệm đơn giản để nhận biết được khi một vật nhúng trong chất lỏng, chất lỏng sẽ tác dụng vào vật một lực đẩy

- GV yêu cầu HS thảo luận về câu hỏi trong phần khởi động: Đặt viên bi sắt, ốc vít kim loại, nắp chai nhựa vào một cốc thủy tinh. Vì sao khi đổ nước vào cốc, có vật nổi lên, có vật lại không nổi lên?

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiến hành thí nghiệm nhận biết được khi một vật nhúng trong chất lỏng, chất lỏng sẽ tác dụng vào vật một lực đẩy

- HS tiếp nhận câu hỏi phần khởi động, suy nghĩ và trả câu trả lời.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS chia sẻ câu trả lời

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV để HS tự do phát biểu, dựa vào câu trả lời của HS dẫn dắt vào bài mới: Bài 17: Lực đẩy Archimedes

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Hướng dẫn HS nhận biết về lực đẩy Archimedes, điều kiện vật nổi, vật chìm

Mục tiêu: HS tìm hiểu về đặc điểm của lực đẩy Archimedes, điều kiện vật nổi, vật chìm
Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm tòi về đặc điểm của lực đẩy Archimedes, từ đó tìm ra điều kiện vật nổi, vật chìm.
Sản phẩm học tập: Đặc điểm của lực đẩy Archimedes và điều kiện vật nổi, vật chìm
Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thí nghiệm ở phần khởi động, GV yêu cầu HS nêu đặc điểm của lực đẩy tác dụng lên vật đặt trong lòng chất lỏng.

à Gợi ý: nước tác dụng lực đẩy lên vật ngược chiều với trọng lực

- GV chiếu và phân tích ví dụ trong hình 17.1 để HS hiểu rõ hơn về đặc điểm của lực đẩy tác dụng lên vật đặt trong lòng chất lỏng: Ta có thể cảm nhận được lực đẩy lên quả bóng khi dùng tay nhấn chìm quả bóng xuống nước

- GV giới thiệu: Lực đẩy do chất lỏng tác dụng lên vật đặt trong nó gọi là lực đẩy Archimedes.

- GV yêu cầu HS nêu tên các lực tác dụng vào vật đặt trong lòng chất lỏng, phương chiếu của các lực này như thế nào.

- GV chiếu Hình 17.2 SGK lên màn ảnh, yêu cầu HS làm việc cá nhân hoàn thành câu hỏi 1, 2

C1. Hãy biểu diễn các lực tác dụng vào viên bị, ốc vít kim loại, miếng xốp khi chúng ở vị trí như trong Hình 17.2.

C2. Hãy rút ra điều kiện để một vật chìm xuống hoặc nổi lên khi đặt trong chất lỏng.

à Tổ chức cho HS nhận xét

- GV tiếp tục tổ chức cho HS trao đổi trong nhóm 2, 3 người để trả lời câu hỏi 3 trong SGK.

C3. Mô tả sự thay đổi lực đẩy của nước lên quả bóng trong Hình 17.1 từ khi bắt đầu nhấn quả bóng vào nước, đến khi quả bóng chìm hoàn toàn trong nước.

à Tổ chức cho HS thảo luận về các phương án trả lời khác nhau để đưa ra kết luận.

- GV giới thiệu với HS cách loài cá nổi lên, chìm xuống dưới đáy biển bằng cách thay đổi thể tích bong bóng khí như nội dung phần “Em có biết” trong SGK

- GV chú ý với HS về điều kiện để vật lơ lửng trong chất lỏng là khi lực đẩy Archimedes bằng trọng lượng của vật (F_A= P)

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS hoạt động nhóm tìm hiểu về lực đẩy Archimedes, điều kiện vật nổi, vật chìm thông qua việc trả lời các câu hỏi và bài tập trong SGK theo yêu cầu của GV

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới.

I. Lực đẩy tác dụng lên vật dặt trong chất lỏng

Trả lời câu hỏi (SGK – 73)

C1.

Viên bi (1) và đinh vít (2) đang chìm xuống, nắp chai nhựa (3) đang nổi lên.

C2. Nếu ta thả một vật ở trong lòng chất lỏng thì:

– Vật chìm xuống khi lực đẩy Archimedes nhỏ hơn trọng lượng của vật (F_A < P).

– Vật nổi lên khi lực đẩy Archimedes lớn hơn trọng lượng của vật (F_A > P).

C3. Lực đẩy của nước tác dụng lên quả bóng sẽ tăng dần.

* Kết luận

- Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên theo phương thẳng đứng. Lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét.

- Điều kiện để một vật chìm xuống hoặc nổi lên khi đặt trong chất lỏng: một vật ở trong lòng chất lỏng thì:

+Vật chìm xuống khi lực đẩy Archimedes nhỏ hơn trọng lượng của vật (F_A < P).

+ Vật nổi lên khi lực đẩy Archimedes lớn hơn trọng lượng của vật (F_A > P).

Hoạt động 2. Hướng dẫn HS tìm hiểu độ lớn lực đẩy Archimedes

Mục tiêu:

HS thực hiện thí nghiệm để rút ra độ lớn của lực đẩy Archimedes

Nội dung: GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm mô tả lại thí nghiệm kiểm tra dự đoán và kiểm chứng dự đoán của Archimedes để tìm hiểu độ lớn lực đẩy Archimedes
Sản phẩm học tập: Kết quả thí nghiệm tìm hiểu về độ lớn của lực đẩy Archimedes
Tổ chức thực hiện :

Trên chỉ là 1 phần của giáo án. Giáo án khi tải về có đầy đủ nội dung của bài. Đủ nội dung của học kì I + học kì II