Giáo án KHTN 9 kết nối bài 14: Cảm ứng điện từ. Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHƯƠNG IV: ĐIỆN TỪ

BÀI 14: CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Thực hiện thí nghiệm để rút ra được: Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây dẫn kín biến thiên thì trong cuộn dây đó xuất hiện dòng điện cảm ứng.

• Thực hiện thí nghiệm để nêu được nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều (dòng điện luân phiên đối chiếu).

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự học: Chủ động thực hiện các thí nghiệm tìm hiểu về dòng điện cảm ứng và nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều.

• Năng lực giao tiếp hợp tác: Thảo luận nhóm, tiếp thu sự góp ý và hỗ trợ thành viên trong nhóm khi thảo luận về kết quả thí nghiệm tìm hiểu về dòng điện cảm ứng và nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều.

• Năng lực giải quyết vấn đề: Xác định và phân tích được thí nghiệm về dòng điện cảm ứng, nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều.

Năng lực đặc thù:

• Nhận thức khoa học tự nhiên:

+ Nêu được điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín. 

• Tìm hiểu tự nhiên:

+ Tiến hành được thí nghiệm về dòng điện cảm ứng (khi dùng thanh nam châm vĩnh cửu, khi dùng nam châm điện, khi dùng nam châm quay, khi thay đổi tiết diện cuộn dây).

+ Tiến hành thí nghiệm về tạo dòng điện xoay chiều.

• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học:

+ Vận dụng được kiến thức và kĩ năng về khoa học tự nhiên để trả lời câu hỏi về dòng điện cảm ứng xuất hiện khi nào, nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều; nêu được tên thiết bị sử dụng dòng điện xoay chiều,…

3. Phẩm chất

• Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.

• Cần thận, trung thực và thực hiện các yêu cầu của bài học.

• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:

1. Đối với giáo viên:

• SGK, SBT, SGV Khoa học tự nhiên 9, Kế hoạch bài dạy.

• Hình vẽ và đồ thị trong SGK: Hình ảnh liên quan đến cảm ứng điện từ.

• Máy chiếu, máy tính (nếu có).

• Phiếu học tập.

2. Đối với học sinh:

• HS mỗi nhóm: Các bộ thí nghiệm về cảm ứng điện từ, mô hình máy phát điện xoay chiều.

• HS cả lớp:

+ SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9.

+ Hình vẽ liên quan đến nội dung bài học và các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

+ Giấy A3, A4 hoặc bảng phụ.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS có nhận định ban đầu về việc có thể tạo ra được dòng điện từ từ trường của nam châm.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm về nội dung phần khởi động, từ đó định hướng HS vào nội dung của bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát video về quá trình làm nam châm điện

https://www.youtube.com/watch?v=ddlJe9CO-Iw

-  GV yêu cầu HS trả lời nội dung Mở đầu (SGK – tr67):

Chúng ta đã biết ở lớp 7, dòng điện chạy qua cuộn dây quấn quanh lõi thép thì sinh ra từ trường. Vậy, từ trường có thể sinh ra dòng điện không?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc nhóm, nhớ lại kiến thức về từ trường trong chương trình Khoa học tự nhiên 7 để dự đoán, đưa ra câu trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS trình bày câu trả lời:

Gợi ý trả lời:

- Dự đoán:

+ Từ trường có thể sinh ra dòng điện.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV không chốt đáp án mà dựa trên câu trả lời của HS để dẫn dắt vào bài mới: Ở lớp 7, chúng ta đã học cách tạo nam châm điện: dòng điện chạy qua cuộn dây quấn quanh lõi thép thì hút được các vật bằng sắt, nghĩa là có từ trường. Bài học ngày hôm nay chúng ta cùng đi tìm hiểu: Từ trường có thể sinh ra dòng điện không? Làm thế nào để từ trường tạo ra được dòng điện trong cuộn dây? - Bài 14: Cảm ứng điện từ. Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều.

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------