Giáo án Lịch sử và Địa lí 5 cánh diều Bài 8: Đấu tranh giành độc lập thời kì Bắc thuộc

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua Hoạt động, HS: 

- Kết nối được kiến thức HS đã biết với nội dung kiến thức mới trong bài. 

- Tạo hứng thú cho HS tiếp nhận bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV đọc to những câu thơ sau và đặt câu hỏi cho HS: Những câu thơ dưới đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào? 

“Hai Bà Trưng có đại tài 

Phất cờ khởi nghĩa giết người tà gian

Ra tay khôi phục giang san, 

Tiếng thơm dài tạc đá vàng nước ta”. 

- GV mời 1 – 2 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và giới thiệu cho HS: Những dòng thơ cho ta biết đến sự kiện lịch sử hai chị em Hai Bà Trưng trừ giặc Hán. Khởi nghĩa Hai Bà Trưng là cuộc khởi nghĩa chống Bắc thuộc đầu tiên trong lịch sử Việt Nam. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Thời kì Bắc thuộc đã có nhiều cuộc đấu tranh diễn ra để bảo vệ đất nước ta. Một số nhân vật lịch sử như Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Mai Thúc Loan… chính là những vị anh hùng đầu tiên giơ cao ngọn cờ khởi nghĩa xây dựng và bảo vệ đất nước ta.. Để tìm hiểu sâu hơn, chúng ta sẽ cùng nhau đến với bài - Bài 8: Đấu tranh giành độc lập thời kì Bắc thuộc. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu kể được tên và vẽ được đường thời gian thể hiện một số cuộc đấu tranh tiêu biêu trong thời kì Bắc thuộc. 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS kể được tên và vẽ được đường thời gian thể hiện một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong thời kì Bắc thuộc. 

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác thông tin SGK tr.37 và thực hiện nhiệm vụ: Nối cột A với cột B sao cho phù hợp một số cuộc đấu tranh tiêu biểu. 

- GV yêu cầu HS tổng hợp kiến thức từ nhiệm vụ nối và thực hiện nhiệm vụ: Vẽ đường thời gian thể hiện một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong thời kì Bắc thuộc. 

-  GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: 

+ Đáp án nhiệm vụ nối: 

• 40: Khởi nghĩa Hai Bà Trưng

• 248: Khởi nghĩa Bà Triệu. 

• 542 : Khởi nghĩa Lý Bí. 

• 713 : Khởi nghĩa Mai Thúc Loan

• 776: Khởi nghĩa Phùng Hưng.

• 938: Chiến thắng Bạch Đằng của Ngô Quyền. 

+ Vẽ đường thời gian thể hiện một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong thời kì Bắc thuộc: 

- GV tổ chức cho HS xem video: 

https://www.youtube.com/watch?v=dqOPvcX5a3s

- GV cung cấp cho HS tư liệu về một số cuộc đấu tranh thời kì Bắc thuộc: 

Tư liệu 1: 

 Chính quyền đã đô hộ phong kiến phương Bắc sáp nhập nước ta vào lãnh thổ Trung Quốc, chia thành các đơn vi hành chính như: châu – quận, huyện. Chúng bắt nhân dân ta phải cống nạp sản vật quý (ngà voi, tê giác, ngọc trai, đồi mồi…) phải theo phong tục người Hán, học chữ Hán.

- GV mở rộng kiến thức, đặt câu hỏi cho HS: Các cuộc đấu tranh trong thời kì Bắc thuộc cho ta thấy điều gì? 

-  GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày kết quả thảo luận. Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Các cuộc đấu tranh chống Bắc thuộc thể hiện tinh thần yêu nước, chống giặc ngoại xâm, ý chí tự chủ và tinh thần dân tộc của nhân dân ta. 

Hoạt động 2: Tìm hiểu sưu tầm và kể lại một số câu chuyện về Bà Triệu, Lý, Bí, Phùng Hưng, Ngô Quyền…

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sưu tầm và kể lại một số câu chuyện về Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Bí, Phùng Hưng, Ngô Quyền…

b. Cách tiến hành

- GV chia HS cả lớp thành các nhóm. 

- GV tổ chức cuộc thi “Kể chuyện lịch sử” cho cả lớp.  

- GV công bố luật chơi của cuộc thi: 

+ GV chia lớp thành các nhóm nhỏ (3 – 6 HS/nhóm).

• Nhóm lẻ: Đọc và kể lại câu chuyện Hai Bà Trưng khởi nghĩa. Nêu cảm nghĩ nhân vật. 

• Nhóm chẵn: Đọc và kể lại câu chuyện về Chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng. Nêu cảm nghĩ của nhân vật.

+ Sau khi các nhóm kể chuyện, GV phát phiếu đánh giá cho các nhóm chấm và tìm ra nhóm có điểm số cao nhất. 

……….

- HS lắng nghe các câu thơ.

- HS trả lời câu hỏi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS lắng nghe nhiệm vụ. 

- HS thực hiện vẽ đường thời gian. 

- HS trình bày phần vẽ đường thời gian.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát video. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe câu hỏi. 

- HS trả lời câu hỏi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS chia thành các nhóm. 

- Các nhóm lắng nghe luật cuộc thi. 

- Các nhóm HS thực hiện nhiệm vụ. 

- Các nhóm HS đánh giá trên phiếu.