Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 9 Kết nối bài 9: Ôn tập thực hành tiếng Việt (1)

THÂN MẾN CHÀO CÁC EM

HỌC SINH ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Chuyển các câu sau thành câu bị động:

• Nhà trường khen bạn Nam.
• Con chó cắn con mèo.
• Sét đánh đổ cây.
• Nam biếu bà tấm vải.
• Con mèo chạy làm đổ lọ hoa.

• Bạn Nam được nhà trường khen.
• Con mèo bị con chó cắn.
• Cây bị sét đánh đổ.
• Bà được Nam biếu tấm vải.
• Lọ hoa bị con mèo làm đổ.

Bài 9: Đi và suy ngẫm

BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC CÂU

Ôn tập thực hành tiếng Việt

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

Nhắc lại kiến thức

III

Vận dụng

II

Luyện tập

I

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

Cấu trúc câu được

biến đổi theo những

hình thức như thế nào?

• Một số hình thức biến đổi cấu trúc câu

Thay đổi trật tự của các từ ngữ trong câu.

Chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ.

Chuyển câu chủ động thành câu bị động và ngược lại.

• Thay đổi trật tự của các từ ngữ trong câu

Ví dụ:

(1) Xin cảm ơn quý vị đã ủng hộ chúng tôi trong việc triển khai dự án này.

(2) Xin cảm ơn quý vị đã ủng hộ việc triển khai dự án này của chúng tôi.

Thể hiện sự ủng hộ hướng vào chủ thể (chúng tôi – người thực hiện dự án).

Thể hiện sự ủng hộ hướng vào đối tượng (dự án).

• Chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ

Ví dụ:

(1) Chúng tôi tiến bộ về kĩ năng viết nhờ luyện viết thường xuyên.

(2) Sự tiến bộ về kĩ năng viết của chúng tôi là kết quả của việc luyện viết thường xuyên.

Đưa thông tin đơn giản về chủ thể và hoạt động hay thành tích của chủ thể

Dùng cụm danh từ để “gói” lại cụm chủ ngữ - vị ngữ, làm nổi bật hơn ý muốn biểu đạt ở sau.

• Chuyển câu chủ động thành câu bị động và ngược lại

Chuyển câu chủ động (có chủ ngữ thể hiện chủ thể của hoạt động) thành câu bị động (có chủ ngữ thể hiện đối tượng của hoạt động) hoặc ngược lại.

Mục đích

Tập trung vào chủ thể của hoạt động (câu chủ động) hay đối tượng của hoạt động (câu bị động).

Đảm bảo tính mạch lạc, liên kết giữa các câu, các đoạn trong văn bản.

II

LUYỆN TẬP

(trả lời câu hỏi trắc nghiệm)

Câu 1. Có mấy hình thức biến đổi cấu trúc câu?

B. 3

A. 4

C. 2

D. 1

Câu 2. Hình thức nào không phải là hình thức biến đổi cấu trúc câu?

D. Chuyển câu kể thành câu hỏi.

A. Thay đổi trật tự của các từ ngữ trong câu.

B. Chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ.

C. Chuyển câu chủ động thành câu bị động hoặc ngược lại.

Câu 3. Chọn đáp án đúng khi chuyển câu sau sang câu chủ động:

“Ngôi nhà đã bị lũ cuốn trôi.”

C. Lũ đã cuốn trôi ngôi nhà.

A. Lũ mang ngôi nhà đi.

B. Ngôi nhà đã được lũ cuốn trôi.

D. Ngôi nhà cuốn trôi cùng dòng nước lũ.

Câu 4. Câu sau sử dụng hình thức biến đổi cấu trúc câu nào?

“Đẹp vô cùng, Tổ quốc ta ơi!”

A. Thay đổi trật tự của các từ ngữ trong câu.

C. Chuyển câu chủ động thành câu bị động.

B. Chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ.

D. Chuyển câu bị động thành câu chủ động.

Câu 5. Sử dụng hình thức chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ trong câu sau:

“Chúng tôi không thể lường trước được vụ trộm xảy ra đêm qua.”

A. Vụ trộm đêm qua chúng tôi không thể lường trước được.

C. Chúng tôi không ngờ đêm qua có vụ trộm.

B. Vụ trộm đêm qua chúng tôi đã có thể lường trước được.

D. Chúng tôi có thể lường trước được vụ trộm xảy ra đêm qua.

II

LUYỆN TẬP

(luyện tập vận dụng)

Câu 1. Xếp đặt các từ ngữ theo trật tự khác hoặc chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ trong những câu dưới đây:

• Ánh trăng chảy khắp cành cây kẽ lá, tràn ngập con đường trắng xóa.
• Rải rác khắp thung lũng, tiếng gà gáy râm ran.
• Từ phía chân trời, trong làn sương mù, mặt trời buổi sớm đang từ từ mọc lên.

• Ánh trăng chảy khắp cành cây kẽ lá, tràn ngập con đường trắng xóa.

Chảy khắp cành cây kẽ lá, ánh trăng tràn ngập con đường trắng xóa.

• Rải rác khắp thung lũng, tiếng gà gáy râm ran.
• Từ phía chân trời, trong làn sương mù, mặt trời buổi sớm đang từ từ mọc lên.

Rải rác khắp thung lũng, râm ran tiếng gà gáy.

Từ phía chân trời, trong làn sương mù, đang từ từ mọc lên mặt trời buổi sớm.

Câu 2. Biến đổi câu bị động sau thành câu chủ động và cho biết nghĩa của câu đã thay đổi như thế nào sau sự biến đổi này.

“Trong khoang tàu, những chiếc cửa sổ đang được rầm rầm đóng xuống để nước mưa khỏi hắt vào.”

Câu chủ động: Trong khoang tàu, hành khách đang rầm rầm đóng cửa sổ xuống để nước mưa khỏi hắt vào.

Tác dụng

Nhấn mạnh chủ thể của hoạt động là hành khách trên tàu.

Giúp câu văn ngắn gọn, súc tích và mang tính biểu cảm hơn.

III

VẬN DỤNG

--------------- Còn tiếp ---------------