Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 9 Kết nối bài 10: Thách thức đầu tiên - Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH THAM DỰ BUỔI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Theo em, việc đọc sách mang lại cho em những lợi ích gì?

Lợi ích của việc đọc sách

Cung cấp thêm tri thức, kiến thức cho mỗi người.

Giúp giảm căng thẳng.

Giúp rèn luyện trí nhớ.

Tăng cường kỹ năng tư duy, phân tích, tập trung.

Bài 10: Văn học – lịch sử tâm hồn

Thách thức đầu tiên

Đọc để trưởng thành

VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ KHU VỰC RA

THẾ GIỚI, TỪ TRUYỀN THỐNG

ĐẾN HIỆN ĐẠI

Ôn tập văn bản

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

Nhắc lại kiến thức

II

Luyện tập

III

Vận dụng

I

NHẮC LẠI KIẾN THỨC

1. Tác giả - tác phẩm

Em hãy nhắc lại một số hiểu biết về tác giả Trần Đình Sử và văn bản “Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại”.

• Tác giả

Trần Đình Sử

(sinh năm 1940)

• Quê quán: Thừa Thiên Huế.
• Là một giáo sư, tiến sĩ lý luận văn học, Nhà giáo Nhân dân, giảng viên Đại học nổi tiếng.
• Đóng góp lớn nhất vào hai lĩnh vực chính là lí thuyết và nghiên cứu văn học Việt Nam.

Tác phẩm tiêu biểu:

Thi pháp thơ Tố Hữu, Lí luận và phê bình văn học, Một số vấn đề thi pháp văn học trung đại Việt Nam, Tuyển tập nghiên cứu văn học...

b. Tác phẩm

Xuất xứ

Trích trong tác phẩm “Lược sử văn học Việt Nam” (2021).

• Phân tích văn bản

Những văn tự nào đã xuất hiện trong quá trình phát triển của văn học Việt Nam?

Trình bày nguồn gốc, đặc điểm của các văn tự ở từng thời kì.

• Văn tự

Trải qua một quá trình hình thành và phát triển lâu dài.

Chữ Hán.

Chữ quốc ngữ.

Chữ Nôm.

Tạo nên một nền văn học Việt Nam đa dạng, phong phú và mang đậm dấu ấn bản sắc Việt Nam.

• Nguồn gốc, đặc điểm của các văn tự ở từng thời kì
• Văn tự ngoại lai

Chữ Hán

Những cuộc xâm lược của nhà Tần làm gián đoạn văn tự sơ khai của các tộc Choang – Tày – Việt.

Áp lực chữ Hán khiến người Việt quen với hình thức chữ Hán sau nghìn năm Bắc thuộc.

Đến thế kỉ X, khi quốc gia đã giành được độc lập nhưng vẫn buộc phải mượn văn tự chữ Hán.

• Vượt qua sự mô phỏng tầm thường để đạt đến tinh hoa như nguyên mẫu.
• Đi sâu vào biểu đạt tâm hồn dân tộc mình.

Thời kì văn tự chữ Hán đạt đỉnh cao ở nền văn học Việt Nam:

Văn học chữ Hán thời Lý – Trần.

Thời hậu Lê

thế kỉ XV – XVII.

Văn học chữ Hán Việt Nam là một bộ phận của văn học chữ Hán Đông Á có bản sắc riêng, mang đậm tinh thần Việt Nam.

• Văn tự mô phỏng từ chữ Hán: Chữ Nôm.

Chữ Nôm

Thiên về biểu ý và biểu âm.

Để sáng tác tác phẩm bằng tiếng Việt.

Mầm mống bắt đầu từ thế kỉ XII – XIII.

Đến thế kỉ XVIII thì chữ Nôm phát triển cực thịnh.

Từ thế kỉ XVI trở đi, đã có một dòng văn học tiếng Việt phát triển rầm rộ.

Đến thế kỉ XV, “Quốc âm thi tập” (Nguyễn Trãi) đánh dấu sự hình thành hoàn thiện của chữ Nôm.

Văn học tiếng Việt đạt đến mức nghệ thuật cổ điển, kết tinh trong “Truyện Kiều” (Nguyễn Du) và sáng tác của các nhà văn khác.

Chữ Nôm

Tạo ra dấu ấn riêng của người Việt.

Đưa văn học Việt Nam trở về với các truyền thống Đông Nam Á để biểu hiện sâu sắc cho tâm hồn Việt Nam.

• Văn tự chữ quốc ngữ

Sự tiếp xúc với các giáo sĩ phương Tây.

Sản sinh ra một kiểu chữ La-tinh để ghi âm tiếng Việt, gọi là chữ quốc ngữ.

Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, chữ Hán bị bãi bỏ, chữ quốc ngữ vô cùng thịnh hành.

Chữ quốc ngữ dễ học, gắn với lời ăn tiếng nói hằng ngày đã tạo sự phát triển cho văn xuôi phát triển.

Chữ quốc ngữ

Di thực các thể loại văn học châu Âu như du kí, phóng sự, kịch nói, tiểu thuyết, truyện ngắn…

Tạo cho văn học Việt Nam sự ảnh hưởng nhiều mặt của văn học phương Tây.

Từ năm 1885 đến 1945

Văn học Việt Nam đã hóa thân thành một nền văn học hiện đại theo mô hình châu Âu.

Trở thành một bộ phận của văn học thế giới.

Sự thay đổi của ba

văn tự đã thay đổi vận mệnh của văn học

Việt Nam.

• Tổng kết

Em hãy tổng kết giá trị

nội dung và nghệ thuật của văn bản “Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại”.

• Nội dung

Đưa ra một

cái nhìn khái quát về lịch sử văn học dân gian Việt Nam.

Thời kì

hình thành nền tảng của văn hóa Việt Nam.

Sức sống

dẻo dai và mãnh liệt của dân tộc ta.

Nghệ thuật

Hệ thống

luận điểm, luận cứ toàn diện,

chặt chẽ.

Kết hợp lý lẽ

sắc bén với tri thức phong phú.

Sử dụng phép

so sánh thích hợp, có hiệu quả.

II

LUYỆN TẬP

(trả lời câu hỏi trắc nghiệm)

Câu 1. Văn bản “Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại” thuộc thể loại gì?

D. Văn bản nghị luận.

A. Văn bản tự sự.

B. Văn bản thuyết minh.

C. Văn bản hành chính.

Câu 2. Văn bản “Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại” là của tác giả nào?

A. Trần Đình Sử.

C. Trần Quốc Vượng.

B. Trần Đăng Khoa.

D. Trần Đăng Mạnh.

Câu 3. Đoạn trích “Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại” được trích từ công trình nghiên cứu nào?

B. Lược sử văn học Việt Nam (2021).

A. Lí luận và thi pháp văn học (2020).

C. Văn học Việt Nam - từ những mảnh ghép (2022).

D. Phê bình văn học Việt Nam - Lịch sử và chân dung (2023).

Câu 4. Văn học Việt Nam không chịu ảnh hưởng của những

tôn giáo nào?

D. Ki-tô giáo.

A. Phật giáo.

B. Nho giáo.

C. Đạo giáo.

Câu 5. Văn học Việt Nam thế kỉ XX được đánh giá như thế nào?

B. Có vị trí và ý nghĩa đặc biệt.

A. Giúp văn học Việt Nam vừa duy trì chủ nghĩa hiện thực vừa có dâu hiệu hiện đại chủ nghĩa và hậu hiện đại.

C. Có vai trò nền tảng đối với tiến trình văn học Việt Nam.

D. Giúp văn học Việt Nam hình thành một nền văn học hiện đại thực thụ.

II

LUYỆN TẬP

(luyện tập theo văn bản)

Câu 1. Trình bày sự ảnh hưởng của chữ quốc ngữ đối với Việt Nam.

Câu 2. Từ đầu thế kỉ XX đến năm 1945, văn học Việt Nam phát triển như thế nào?

Câu 1: Sự ảnh hưởng của chữ quốc ngữ đối với Việt Nam

Sự xâm lược của thực dân Pháp

Gây nên những biến động về chính trị.

Tạo ra sự tiếp xúc của văn học Việt Nam với văn hóa phương Tây.

Chữ quốc ngữ

--------------- Còn tiếp ---------------