Giáo án PPT Địa lí 6 kết nối Bài 2: Bản đồ. Một số lưới kinh, vĩ tuyến. Phương hướng trên bản đồ

BÀI 2: BẢN ĐỒ. MỘT SỐ LƯỚI KINH, VĨ TUYẾN. PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Những hình ảnh này đều thể hiện bề mặt Trái Đất. Vậy những hình ảnh có điểm gì giống và khác so với bản đồ và bản đồ là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học ngày hôm nay.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 

1. Khái niệm bản đồ, nêu được vai trò của bản đồ trong học tập và cuộc sống

+ Quan sát  bản đồ Các nước Đông Nam Á và bản đồ Địa lí tự nhiên Việt Nam, hãy cho biết nước ta tiếp giáp với các nước nào trên đất liền và trên biển.

+ Em hãy cho biết quả địa cầu và bản đồ có điểm gì giống và khác nhau

+ Hãy nêu một số ví dụ cụ thể về vai trò của bản đồ trong học tập và đời sống

Ghi nhớ:

Nước ta tiếp giáp với các nước trên đất liền và trên biển:

+ Trên đất liền nước ta giáp: Trung Quốc, Lào, Campuchia.

+ Trên biển nước ta giáp 8 nước: Trung Quốc, Cam-pu-chia, Thái Lan, Ma-lai-xi-a, Bru-nây, Phi-lip-pin, Xin-ga-po, In-đô-nê-xi-a.

- Quả Địa Cầu và bản đồ có điểm giống nhau và khác nhau:

• Giống: đều là sự mô phỏng thu nhỏ một phần hay toàn bộ trái đất theo một tỉ lệ nhất định

• Khác: Quả địa cầu là mô phỏng theo dạng cầu (tròn) giống trái đất thật của chúng ta do đó các kinh tuyến sẽ cắt nhau tại 2 điểm cực bắc và cực nam, còn các vĩ tuyến là các đường tròn đồng tâm (chỉ trên quả địa cầu thôi còn thực tế thì không vậy). Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ Trái Đất lên mặt phẳng trên cơ sở toán học, thể hiện các đối tượng địa lí bằng biểu tượng.

- Một số ví dụ cụ thể về vai trò của bản đồ trong học tập và đời sống:

• Xác định được vị trí địa lí một điếm nào đó trên mặt đất (toạ độ địa lí), ở vào đới khí hậu nào,...

• Dùng để chỉ đường.

• Dùng trong các ngành kinh tế: nông nghiệp, công nghiệp, du lịch,...

• Dùng trong quân sự

Hoạt động 2: Một số lưới kinh, vĩ tuyến của bản đồ thế giới

+ Em hãy quan sát hình 1 và cho biết vì sao hình a, b có sự khác nhau về hình dạng?

+ Nhận xét về đặc điểm của HT kinh, vĩ tuyến trên bản đồ.

Ghi nhớ:

- Lí do: do phép chiếu khác nhau

- Các bước vẽ bản đồ:

+ Thu nhỏ kích thước của TĐ

+ Dùng các phép chiếu toán học để chiếu bề mặt cong của quả Địa Cầu lên mặt phẳng giấy

- Nhận xét:

+ Hình a: Kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực, vĩ tuyến là những cung tròn đồng tâm ở cực

+ Hình b: Hệ thống kinh, vĩ tuyến đều là những đường thẳng song song và vuông góc với nhau.

Hoạt động 3: Phương hướng trên bản đồ

+ Dựa vào đâu để xác định phương hướng trên bản đồ

+ Có những hướng chính nào

+ Dựa vào bản đồ VN trong ĐNÁ ở trang 101, hãy xác định hướng đi từ HN đến các địa điểm: Băng Cốc, ma-ni-la, Xin-ga-po

Ghi nhớ:

- Dựa vào các đường kinh tuyến và vĩ tuyến

- Có 4 hướng chính: Đông-Tây-Nam-Bắc

                       Bắc

     Tây Bắc                       Đông Bắc

Tây                                            Đông

Tây Nam                             Đông Nam

                         Nam

+ HN - Băng Cốc: theo hướng Tây Nam

+ HN - Ma-ni-la: Theo hướng Đông Nam

+ HN - Xin-ga-po: theo hướng Nam

+ GV lưu y thêm về việc xác định hương hướng trên bản đồ không có mạng lưới kinh, vĩ tuyến bằng cách sử dụng mũi tên chỉ hướng bắc, sau đó xác định các hướng khác.

........................................

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Dựa vào bản đồ ở trang 101, cho biết phần đất liền nước ta tiếp giáp với biển ở những hướng nào?

Câu 2: Sưu tầm một số bản đồ và giới thiệu với các bạn trong lớp về các bản đồ đó.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi

Câu 1: Em đã sử dụng bản đồ với mục đích gì?

Câu 2: Ngoài dùng bản đồ để xác định phương hướng, em còn có thể sử dụng những cách nào?