Giáo án PPT KHTN 6 chân trời Bài 42: Bảo toàn năng lượng và sử dụng năng lượng

BÀI 42: BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG VÀ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Khi quạt điện hoạt động, năng lượng điện chuyển thành cơ năng làm quay cánh quạt, khi bật công tắc bóng đèn sáng, năng lượng điện đã chuyển thành quang năng. Năng lượng có thể chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. Vậy câu hỏi đặt ra ở đây là sự biến đổi giữa các dạng năng lượng này có tuân theo quy định nào không?

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu sự truyền năng lượng giữa các vật 

+ Khi phơi thóc, hạt thóc nhận năng lượng từ đâu để có thể khô được?

+ Rót nước vào trong cốc có chứa nước đá thì trong cốc có sự truyền năng lượng như thế nào?

Ghi nhớ:

Năng lượng có thể truyền từ vật này sang vật khác

- Khi phơi thóc, hạt thóc nhận năng lượng từ Mặt Trời.

- Rót nước vào cốc có chứa nước đá thì năng lượng đã truyền từ nước sang nước đá.

2. Tìm hiểu sự chuyển hóa năng lượng giữa các dạng 

+ Vào lúc trời lạnh, người ta thường xoa hai bàn tay vào nhau, khi đó dạng năng lượng nào đã chuyển thành nhiệt để làm ấm bàn tay?

+ Khi ô tô động cơ nhiệt chạy, dạng năng lượng nào chuyển thành năng lượng cho ô tô hoạt động?

+ Khi đèn đường được thắp sáng, dạng năng lượng nào đã chuyển thành quang năng?

+ Khi bình nóng lạnh hoạt động, đã có sự chuyển hoá năng lượng từ dạng nào sang dạng nào?

Ghi nhớ:

- Vào lúc trời lạnh, người ta thường xoa hai bàn tay vào nhau để nhanh làm ấm bàn tay. Khi đó, năng lượng do sự chuyển động của hai bàn tay đã chuyển thành nhiệt để làm ấm bàn tay.

- Khi ô tô động cơ nhiệt chạy, hoá năng giải phóng do đốt cháy nhiên liệu đã chuyển thành năng lượng cho ô tô hoạt động.

- Khi đèn đường được thắp sáng, năng lượng điện đã chuyển thành quang năng.

- Khi bình nóng lạnh hoạt động, đã có sự chuyển hoá năng lượng từ điện năng thành nhiệt năng.

- Năng lượng từ ánh sáng mặt trời (quang năng) chuyển thành điện năng. Năng lượng điện chuyển thành năng lượng ánh sáng do bóng đèn phát ra.

3. Tìm hiểu định luật bảo tàng năng lượng 

+ Hãy mô tả sự thay đổi động năng và thế năng của viên bị khi viên bi chuyển động từ vị trí A tới vị trí B, từ vị trí B tới vị trí C. So sánh năng lượng của viên bi khi ở vị trí A và khi viên bị ở vị trí C.

+ Trong quá trình viên bị chuyến động, ngoài động năng và thế năng còn có dạng năng lượng nào xuất hiện?

+ Khi quạt điện hoạt động, điện năng cung cấp cho quạt chuyến hoá thành những dạng năng lượng nào? Theo em tổng các dạng năng lượng đó có bằng phần điện năng ban đầu cung cấp cho quạt không?

Ghi nhớ:

Định luật bảo toàn năng lượng:” Năng lượng không tự nhiên sinh ra cũng không tự nhiên mất đi, nó chỉ chuyển từ dạng này sang dạng khác hoặc truyền từ vật này sang vật khác”. 

- Khi viên bị chuyển động từ vị trí A tới vị trí B, thế năng của viên bị giảm dân còn động năng của nó tăng dần. Khi viên bi chuyển động từ vị trí B tới vị trí C, thế nắng của viên bi tăng dần còn động năng của nó giảm đần. Năng lượng của viên bi khi ở vị trí A lớn hơn khi nó ở vị trí C do ở A bị có độ cao lớn hơn độ cao của nó khi ở C.

- Trong quá trình viên bị chuyến động, ngoài động năng và thế năng còn có nhiệt năng xuất hiện.

- Khi quạt điện hoạt động, điện nắng cung cấp cho quạt điện chuyển hoá thành cơ năng làm cho quạt quay và nhiệt năng làm nóng quạt. Tổng hai dạng năng lượng này bằng điện năng đã cung cấp cho quạt.

4. Tìm hiểu năng lượng hao phí 

+ Quan sát hình 42.5, 42.6, 42.7 và cho biết trong các hoạt động, năng lượng ban đầu đã chuyển hoá thành những dạng năng lượng nào? Hãy chỉ ra phần năng lượng nào là có ích, phần năng lượng nào là hao phí.

+ Quan sát hình 42.8 và cho biết khi bóng đèn sợi đốt đang sáng, điện năng cung cấp cho bóng đèn đã chuyển hoá thành những dạng năng lượng nào? Dạng năng tượng nào là có ích, dạng năng lượng nào là hao phí?

Ghi nhớ:

- Khi đun nước sôi, năng lượng nhiệt từ ngọn lửa đã làm nóng nước, ấm và môi trường xung quanh, trong đó chỉ có phần làm nóng nước là có ích.

- Khi ô tô chuyển động, xăng được đốt cháy đã cung cấp năng lượng chuyển thành cơ năng cho ô tô chạy và nhiệt năng làm nóng ô tô và toả ra môi trường. Phần chuyển hoá thành cơ năng cung cấp cho ô tô chạy là có ích, phần nhiệt năng là hao phí.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------