Giáo án và PPT Hoá học 10 cánh diều Bài 8: Định luật tuần hoàn và ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

BÀI 8. ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN VÀ Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi mở đầu: Fracium (Fr) là nguyên tố phóng xạ được phát hiện bởi Peray năm 1939, nguyên tố này thuộc chu kì 7 nhóm IA. Hãy dự đoán tính chất hóa học cơ bản của francium (đó là kim loại hay phi kim? Mức độ hoạt động hóa học của francium như thế nào?)

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt đông 1. Định luật tuần hoàn các nguyên tố hóa học

GV yêu cầu học sinh đọc và suy nghĩ trả lời: Em hãy nêu khái niệm của định luật tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

Sản phẩm dự kiến:

Định luật tuần hoàn các nguyên tố hóa học: Tính chất của các nguyên tố và đơn chất cũng như thành phân và tính chất của hợp chất được tạo nên từ các nguyên tố biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử.

Kết luận: 

• Các tính chất của các đơn chất cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất lặp đi lặp lại một cách có hệ thống và có thể dự đoán được khi các nguyên tố được sắp xếp theo thứ tự tăng dần số hiệu nguyên tử vào các chu kì và nhóm.

Định luật tuần hoàn đã dẫn đến sự phát triển và hoàn thiện của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học ngày nay.

Hoạt động 2. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

GV yêu cầu học sinh thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày ý nghĩa của bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học.

Sản phẩm dự kiến:

1. Cấu hình electron của S là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴.

=> S nằm ở ô số 16 chu kì 3 nhóm VIA, S có tính phi kim, công thức oxide cao nhất là SO₃.

SO₃ là acidic oxide

PTHH: SO₃ + 2NaOH → Na₂SO₄ +H₂O

H₂SO₄ là hidroxide có tính acid.

PTHH: H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ +2 H₂O

2. 

a, X nằm ở ô số 37, chu kì 5 nhóm IA

b, X có tính kim loại mạnh

c, công thức oxide và hydroxide cao nhất của X lần lượt là X₂O, XOH

d, PTHH: 2 X + Cl₂ → 2XCl

3. Tính phi kim tăng dần: Si < P < S

4. T thuộc nhóm VIIA trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

=> Kết luận: Từ vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn, có thể dự đoán được tính chất của đơn chất và hợp chất tạo nên từ nguyên tố đó.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Sự biến đổi độ âm điện của các nguyên tố: ₁₁Na, ₁₂Mg, ₁₃Al, ­₁₅P, ₁₇Cl là

A. tăng dần.

B. giảm dần.

C. không thay đổi.

D. không xác định. 

Câu 2: Sự biến đổi độ âm điện của các nguyên tố: ₁₁Na, ₁₂Mg, ₁₃Al, ­₁₅P, ₁₇Cl là

A. giảm dần.

B. tăng dần.

C. không thay đổi.

D. không xác định. 

Câu 3: Sự biến đổi độ âm điện của các nguyên tố: ₁₁Na, ₁₂Mg, ₁₃Al, ­₁₅P, ₁₇Cl là

A. giảm dần.

B. tăng dần.

C. không thay đổi.

D. không xác định. 

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: B

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 11: Hợp chất với hydrogen của nguyên tố có công thức RH₄. Oxide cao nhất của R chứa 53,33% oxi về khối lượng. Tìm nguyên tố R.

Câu 13: Potassium và Krypton đều là các nguyên tố thuộc vào chu kì 4 trong đó Potassium là nguyên tố bắt đầu chu kì, Krypton là nguyên tố kết thúc chu kì. Nguyên nhân nào khiến Potassium có tính kim loại mạnh hơn so với Krypton?