Giáo án và PPT Ngữ văn 6 chân trời Bài 3: Thực hành tiếng Việt

BÀI 3. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Câu nào sau đây không mắc lỗi?

A. Duy nhất chỉ có một người khiến tôi cảm thấy phiền lòng.

B. Chúng tôi là những người bạn tri kỉ và rất hiểu nhau.

C. Khí hậu ở trong phòng là 30oC.

D. Hôm nay, tôi đi học.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. LỰA CHỌN TỪ NGỮ

Hoạt động 1. Tại sao phải lựa chọn từ ngữ phù hợp với việc thể hiện nghĩa của VB?

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Khi nói hoặc viết, người nói (viết) thường phải hưy động vốn từ ngữ đã được tích luỹ (trong đó có những từ ngữ đồng nghĩa, gần nghĩa) để?

 Sản phẩm dự kiến:

- Khi nói hoặc viết, người nói (viết) thường phải hưy động vốn từ ngữ đã được tích luỹ (trong đó có những từ ngữ đồng nghĩa, gần nghĩa) để lựa chọn những từ ngữ phù hợp nhất với việc thể hiện nội dung của văn bản.

Hoạt động 2. Cách lựa chọn từ ngữ thích hợp khi nói hoặc viết

 GV đưa ra câu hỏi: Em hãy nêu cách lựa chọn từ ngữ thích hợp khi nói hoặc viết

 Sản phẩm dự kiến:

- Xác định nội dung cần diễn đạt.

- Huy động các từ ngữ đồng nghĩa, gần nghĩa; từ đó lựa chọn những từ ngữ có khả năng diễn đạt chính xác nhất nội dung muốn thể hiện.

- Chú ý khả năng kết hợp hài hoà giữa từ ngữ được lụa chọn với những từ ngữ được sử dụng trước và sau nó trong cùng một câu (đoạn) văn.

……………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Khi viết, cần chú ý những yếu tố nào?

A. Ngữ pháp, ngữ cảnh

B. Mục đích viết/ nói

C. Đặc điểm của văn bản

D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 2: Nhân hóa là gì?

A. Gọi hoặc tả sự vật bằng những từ ngữ được dùng để gọi, tả người,… vốn dành cho con người để miêu tả đồ vật, sự vật, con vật,…

B. Gọi tên sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật khác có nét tương đồng với nhau.

C. Gọi tên sự vật, hiện tượng này, bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương cận.

D. Làm sự vật trở nên sống động hơn, khác lạ hơn.

Câu 3: Hình ảnh nào sau đây không phải hình ảnh nhân hóa?

A. Trâu ơi, ta bảo trâu này

Trâu ăn no cỏ trâu cày với ta

B. Trên cành cao, những chú chim đua nhau hót mừng mùa xuân.

C. Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.

D. Anh mang lá thư, đặt nhẹ vào tay cô gái.

Câu 4:Câu thơ “Những ngôi sao thức ngoài kia/ Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con” sử dụng biện pháp nhân hóa nào?

A. Dùng từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật.

B. Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.

C. Dùng từ vốn gọi người để gọi vật.

D. Cả 3 đáp án trên.

Câu 5: “Dòng sông mới điệu làm sao/ Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha” là câu thơ miêu tả…?

A. Hoạt động

B. Hình dáng

C. Tính chất

D. Tính cách

 Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Xác định một từ/ cụm từ sai về ngữ nghĩa

Những thói quen tốt, cho dù rất nhỏ song cũng có thể thiết lập cho trẻ một nhân cách đẹp và tâm hồn nhạy cảm.

Câu 2: Chọn từ/ cụm từ thích hợp nhất để điền vào chỗ trống trong câu dưới đây

“Văn học chữ Nôm, văn học chữ Hán thế kỉ XVIII – nửa trước thế kỉ XIX đều đạt được những thành tựu to lớn về nhiều phương diện, đặc biệt là văn học Nôm với xu thế …”