Giáo án và PPT Ngữ văn 7 chân trời Bài 9: Ôn tập

ÔN TẬP

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, hệ thống hóa lại những nội dung đã học trong chủ đề Trong thế giới viễn tưởng bao gồm: Đọc văn bản, thực hành tiếng Việt, viết, nói và nghe.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Ôn tập tri thức phần văn bản

- GV yêu cầu HS nhắc lại những đặc điểm của truyện khoa học viễn tưởng và ghi nhanh vào giấy ghi chú.

- GV tổ chức cho HS làm việc theo nhóm nhỏ (5 HS/nhóm), yêu cầu mỗi HS sẽ hoàn thành một nét đặc sắc của các truyện khoa học viễn tưởng, sau đó cùng nhau tổng hợp hoàn thành bảng sau vào vở:

Sản phẩm dự kiến:

- Đặc điểm của truyện khoa học viễn tưởng:

+ Đề tài: đa dạng, phong phú thường gắn với các phát minh khoa học, công nghệ như: chế tạo dược liệu, khám phá đáy đại dương, du hành vũ trụ,...

+ Cốt truyện: thường được xây dựng dựa trên các sự việc giả tưởng liên quan đến các thành tựu khoa học.

+ Tình huống truyện: tác giả thường đặt nhân vật vào những hoàn cảnh đặc biệt, những khó khăn hay mâu thuẫn cần phải giải quyết trong thế giới giả tưởng.

+ Sự kiện: thường trộn lẫn những sự kiện của thế giới thực tại và những sự kiện xảy ra trong thế giới giả định.

+ Nhân vật: trong truyện thường xuất hiện các nhân vật như người ngoài hành tinh, quái vật, người có năng lực phi thường, những nhà khoa học, nhà phát minh có khả năng sáng tạo kỳ lạ.

+ Không gian, thời gian: mang tính giả định, chẳng hạn thời gian trộn lẫn từ quá khứ, hiện tại và tương lai; không gian vũ trụ, lòng đất, đáy biển,....

Hoạt động 2: Ôn tập tri thức phần tiếng Việt

- GV yêu cầu HS hoạt động theo cặp để hoàn thành bài tập thực hành mở rộng thành phần chủ ngữ, vị ngữ và trạng ngữ của hai câu văn đã cho trong bài 3 SGK bằng cụm từ.

Sản phẩm dự kiến:

a. Mưa rơi rả rích.

b. Dưới hàng cây rợp bóng mát, những đứa trẻ đang nô đùa. 

Hoạt động 3: Ôn tập tri thức phần viết, nói và nghe

- GV tổ chức cho HS làm việc theo cặp cùng nhau tóm tắt kiến thức về:

+ Những điều cần lưu ý khi viết đoạn văn tóm tắt VB truyện hoặc VB nghị luận.

+ Hai bài học kinh nghiệm mà em rút ra sau khi thảo luận trong nhóm về một nhân vật gây tranh cãi trong tác phẩm văn học.

Sản phẩm dự kiến:

3. Phần Viết

Những điều cần lưu ý khi viết đoạn văn tóm tắt VB truyện hoặc VB nghị luận:

- Cần giới thiệu được nhan đề và tác giả của văn bản tóm tắt.

- Trình bày đầy đủ, ngắn gọn các sự kiện chính và các chi tiết quan trọng trong VB.

- Đảm bảo hình thức là một đoạn văn.

- Đảm bảo yêu cầu về độ dài đoạn văn.

4. Phần Nói và nghe

Hai bài học kinh nghiệm mà em rút ra sau khi thảo luận trong nhóm về một nhân vật gây tranh cãi trong tác phẩm văn học:

- Tranh luận với bạn: nghiêm túc lắng nghe và cần tôn trọng các ý kiến của bạn, bảo vệ ý kiến của mình với thái độ xây dựng và cần có cử chỉ, lời nói hợp lí.

- Cách trình bày ý kiến: đưa ra những ý kiến có bằng chứng, lí lẽ thuyết phục, bảo vệ được ý kiến của mình trước sự phản bác của các thành viên khác trong nhóm. 

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Khi sống trên tàu Na-ti-lux, mọi người có thái độ ra sao?

A. Mọi người đều thích thú trải nghiệm cuộc sống thú vị dưới lòng đại dương

B. Mọi người đều giận dữ và muốn tìm mọi cách về đất liền

C. Giáo sư A-rô-nắc luôn thích thú trải nghiệm cuộc sống thú vị dưới lòng đại dương còn về Nét Len: anh ta luôn giận dữ và muốn tìm mọi cách về đất liền.

D. Nét-len luôn thích thú trải nghiệm cuộc sống thú vị dưới lòng đại dương còn về A-rô-nắc anh ta luôn giận dữ và muốn tìm mọi cách về đất liền.

Câu 2: Rô-a Đan được mệnh danh là gì?

A. Tiểu thuyết gia đầu tiên của thế giới

B. Một trong những người đi tiên phong trong thể loại khoa học viễn tưởng

C. Một trong những người kể chuyện vĩ đại nhất cho trẻ em của thế kỷ 20

D. Nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới

Câu 3: Văn bản Trái tim Đan-kô được kể theo ngôi thứ mấy?

A. Ngôi thứ nhất

B. Ngôi thứ hai

C. Ngôi thứ ba

D. Có sự kết hợp ngôi kể

Câu 4: Mục đích của việc nói, trao đổi về một vấn đề gây tranh cãi là gì?

A. Ép người nghe phải nghe theo ý kiến của mình

B. Thuyết phục người nghe về ý kiến của mình

C. Bác bỏ vấn đề đó với người nghe

D. Giải thích về một vấn đề

Câu 5: Văn bản Một ngày của Ích-chi-an thuộc thể loại văn học nào?

A. Truyện khoa học viễn tưởng

B. Tùy bút

C. Tản văn

D. Văn bản thông tin

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1. Chia sẻ suy nghĩ của em về ý nghĩa, vai trò của trí tưởng tượng đối với cuộc sống con người.