Giáo án và PPT Ngữ văn 7 chân trời Bài 2: Biết người, biết ta

VĂN BẢN 3: BIẾT NGƯỜI, BIẾT TA

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu cặp đôi HS đọc tên VB, quan sát nhanh toàn bộ VB và dự đoán:

1. Em hãy đoán xem văn bản này viết về nội dung gì? 

2. Nêu hiểu biết của em về thể loại ca dao?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung

GV chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu nhóm 4-6 HS đọc kĩ VB, trả lời các câu hỏi 1,2,3 trong SGK/tr.41.

Sản phẩm dự kiến:

- HS biết cách đọc thầm, trả lời được các câu hỏi theo dõi, suy luận:

*BPTT: Ẩn dụ

“châu chấu”, “con sắt”: chỉ những kẻ yếu

“xe”, “ông Đùng”: chỉ những kẻ mạnh

Tăng tính hàm súc cho hình ảnh thơ; tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt

*BPTT: Nói quá

“Châu chấu đá xe”, “con sắt đập ngã ông Đùng”: chỉ những con vật nhỏ bé dám chống lại kẻ mạnh.

“Tưởng rằng … nghiêng”: kẻ yếu chiến thắng kẻ lớn mạnh.

“Đắp … tay”: nhấn mạnh sự to lớn của bàn tay.

?Phóng đại tính chất của sự việc nhằm tăng sức biểu cảm, nhấn mạnh vấn đề và gây ấn tượng mạnh cho người đọc.

*BPTT: Nhân hóa (CD3)

“khoe”: miêu tả hành động của trăng và đèn như của con người..

Tăng tính sinh động, hấp dẫn cho hình ảnh thơ. Đồng thời phê phán những kẻ thích khoe khoang mà không biết khuyết điểm của mình.

+ Câu 2: Bài học: Kẻ yếu có thể chiến thắng được kẻ mạnh nếu như họ dám đương đầu. Khi đứng về lẽ phải dù có là kẻ yếu thì vẫn chiến thắng những kẻ mạnh; Không phải cứ lấy số đông là có thể áp đảo được những điều nhỏ bé, yếu đuối; Mỗi người đều có thế mạnh và điểm yếu riêng. Chúng ta không nên tự kiêu, coi thường người khác..

Hoạt động 2: Truyện ngụ ngôn và ca dao

GV mời HS trả lời câu hỏi:

Trình bày điểm giống và khác của truyện ngụ ngôn và ca dao

Sản phẩm dự kiến:

Điểm giống nhau: Truyện ngụ ngôn và những bài ca dao trên đều giàu tính triết lí, các bài học thường được gợi ra từ một tình huống, một sự việc nào đó.

Điểm khác nhau: 

Truyện ngụ ngôn dù ngắn gọn vẫn có đầu có cuối, có sự phát triển của sự việc, câu chuyện, thái độ của người nói thường được bộc lộ gián tiếp thông qua việc kể chuyện.

Các VB 1,2 dù có đủ tình huống, sự việc tuy nhiên vẫn bộc lộ thái độ và quan điểm của tác giả.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Sau hình ảnh của châu chấu và cỗ xe chúng ta nhận ra điều gi?

A. Không nên khoe khoang mọi thứ

B. Phải biết tôn trọng người khác

C. Phải biết kinh trên nhường dưới

D. Mọi việc đều có thể xảy ra khi mình biết kiên trì cố gắng

Câu 2. Biểu hiện của sự kiên trì là

A. miệt mài làm việc.

B. thường xuyên làm việc.

C. quyết tâm làm đến cùng.

D. tự giác làm việc.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: D

Câu 2: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Văn bản mang lại bài học về sự khiêm tốn và không nên khoe khoang. Hãy liên hệ bài học này với những tình huống thực tế mà em đã gặp hoặc biết đến?

Câu 2: So sánh mục đích sáng tác của văn bản “Biết Người, Biết Ta” với một truyện ngụ ngôn mà em biết?