Giáo án và PPT Ngữ văn 7 chân trời Bài 2: Thực hành tiếng Việt

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV chia lớp thành 4 nhóm, cho các lên bảng chơi trò chơi, thi xem nhóm nào viết được nhanh và đúng nhất về các dấu câu trong tiếng Việt sẽ là nhóm giành chiến thắng.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm phó từ

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc thông tin trong SGK và nêu khái niệm dấu chấm lửng.

Sản phẩm dự kiến:

- Dấu chấm lửng được kí hiệu bởi ba dấu chấm (…), còn gọi là dấu ba chấm, là một trong những loại dấu câu thường gặp trong văn viết.

Công dụng

- (1) Biểu đạt ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết khi kết hợp với dấu phẩy đứng trước nó.

- (2) Thể hiện chỗ lời nói bỏ sở hay ngập ngừng, ngắt quãng.

- (3) Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.

- (4) Biểu thị lời trích dẫn bị lược bớt.

- (5) Mô phỏng âm thanh kéo dài, ngắt quãng.

Hoạt động 2: Thực hành luyện tập

- Các nhóm thảo luận, hoàn thành phiếu học tập về công dụng của dấu chấm lửng.

Sản phẩm dự kiến:

a. Biểu đạt ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết khi kết hợp với dấu phẩy đứng trước nó.

b. Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng.

c. Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.

d. Biểu thị lời trích dẫn bị lược bớt.

e. Mô phỏng âm thanh kéo dài, ngắt quãng.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Chỉ ra điểm khác biệt trong hai câu sau đây

“- Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể

- Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như… một vị chúa tể”

A. Có sự ngăn cách

B. Có dấu chấm lửng

C. Có dấu chấm phẩy

D. Nói về sự thật hiển nhiên

Câu 2. Công dụng của dấu chấm lửng là gì?

A. Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết

B. Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng

C. Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm

D. Tất cả các đáp án trên

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết một đoạn văn khoảng 5 – 7 câu, nêu cảm nhận về một truyện ngụ ngôn đã học, trong đó có sử dụng dấu chấm lửng.

Câu 2: Hãy cho biết câu văn sau sử dụng dấu chấm lửng có tác dụng gì?

“Cái thằng mèo mướp bệnh hen cò cử quanh năm mà không chết ấy, bữa nay tất đi chơi đâu vắng ; nếu có nó ở nhà đã thấy nó rên gừ… gừ ở trên đầu ông đồ rau”