Giáo án và PPT Tiếng Việt 5 cánh diều Bài 1: Luyện tập viết đoạn văn giới thiệu một nhân vật văn học (Tìm ý, sắp xếp ý)

VIẾT: LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN GIỚI THIỆU MỘT NHÂN VẬT VĂN HỌC

(Tìm ý, sắp xếp ý)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi:

Hãy kể tên nhân vật văn học mà em ấn tượng nhất? Vì sao? 

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Xác định ý trong đoạn văn giới thiệu một nhân vật văn học

GV hướng dẫn HS thảo luận và thực hiện yêu cầu:

Xác định được các ý trong đoạn văn giới thiệu một nhân vật văn học.

Sản phẩm dự kiến:

1. Xác định nhân vật sẽ giới thiệu: 

- Nhân vật em định giới thiệu là ai? 

- Đó là nhân vật trong tác phẩm (câu chuyện hoặc bộ phim, vở kịch) nào? 

2. Sử dụng sơ đồ tư duy để tìm ý: 

- Viết ra giấy các từ nêu đặc điểm nổi bật về ngoại hình, hoạt động, tính cách của nhân vật và tình cảm của em đối với nhân vật đó (từ khóa). 

- Bỏ bớt những từ không phù hợp hoặc không cần thiết. 

- Nối các từ khóa có quan hệ với nhau thành nhóm. 

Hoạt động 2. Giới thiệu bài viết

GV hướng dẫn HS đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Cấu tạo của đoạn văn giới thiệu một nhân vật văn học được trình bày và giới thiệu như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Mở đoạn: Giới thiệu nhân vật. 

- Thân đoạn: Nêu những đặc điểm nổi bật của nhân vật. 

- Kết đoạn: Bày tỏ tình cảm của em đối với nhân vật.

…

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Đoạn văn: “Dế Mèn là nhân vật chính trong tác phẩm ‘Dế Mèn phiêu lưu ký’ của nhà văn Tô Hoài. Dế Mèn là một chú dế hiền lành, có tính cách dũng cảm và luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè. Trong câu chuyện, Dế Mèn trải qua nhiều cuộc phiêu lưu, học hỏi được nhiều bài học quý giá về tình bạn, sự kiên trì và lòng dũng cảm.”

Đoạn văn chủ yếu tập trung vào điều gì về nhân vật Dế Mèn?

A. Tính cách và những cuộc phiêu lưu của Dế Mèn

B. Tác phẩm “Dế Mèn phiêu lưu ký” của Tô Hoài

C. Các bài học mà Dế Mèn học được từ cuộc phiêu lưu

D. Các nhân vật phụ trong câu chuyện của Dế Mèn

Câu 2: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Đoạn văn: “Cô bé Lọ Lem, nhân vật chính trong câu chuyện cổ tích ‘Lọ Lem’, là một cô gái hiền lành và xinh đẹp. Cô sống trong hoàn cảnh khó khăn với mẹ kế và các chị ghẻ độc ác. Dù phải chịu đựng nhiều bất công, Lọ Lem luôn giữ được tấm lòng nhân hậu và chăm chỉ. Cuộc sống của cô thay đổi khi nàng được Bà Tiên giúp đỡ để tham dự buổi dạ hội hoàng gia.”

Ý chính của đoạn văn này là gì?

A. Lọ Lem là một cô gái hiền lành, xinh đẹp và chăm chỉ, và cuộc sống của cô thay đổi nhờ sự giúp đỡ của Bà Tiên.

B. Cô bé Lọ Lem sống trong hoàn cảnh khó khăn với mẹ kế và các chị ghẻ độc ác.

C. Lọ Lem tham dự buổi dạ hội hoàng gia nhờ sự giúp đỡ của Bà Tiên.

D. Câu chuyện cổ tích ‘Lọ Lem’ xoay quanh hoàn cảnh khó khăn của nhân vật.

Câu 3: Trong phần thân bài của đoạn văn giới thiệu nhân vật, điều nào sau đây là quan trọng để làm rõ đặc điểm của nhân vật?

A. Trình bày các yếu tố chính trị của thời kỳ tác phẩm

B. Miêu tả vẻ ngoài của nhân vật

C. Đưa ra quan điểm cá nhân của tác giả về nhân vật

D. Mô tả cảm xúc của nhân vật về các sự kiện

Câu 4: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Đoạn văn: “Nhân vật Tấm trong câu chuyện cổ tích ‘Tấm Cám’ là một cô gái hiền lành và chăm chỉ. Cô phải sống với mẹ kế và chị ghẻ, chịu nhiều sự đối xử bất công. Tấm luôn làm việc chăm chỉ và giữ được phẩm hạnh của mình. Cuộc sống của Tấm thay đổi khi cô được hoàng tử giúp đỡ và cuối cùng trở thành hoàng hậu.”

Đoạn văn mô tả điều gì về nhân vật Tấm?

A. Tấm sống với mẹ kế và chị ghẻ và chịu đựng sự bất công.

B. Cuộc sống của Tấm thay đổi khi cô trở thành hoàng hậu.

C. Tấm là một cô gái hiền lành, chăm chỉ và được hoàng tử giúp đỡ.

D. Các phẩm hạnh và công việc của Tấm trong câu chuyện.

Câu 5: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Đoạn văn: “Alice là một cô bé thông minh và tò mò trong câu chuyện ‘Alice ở xứ sở thần tiên’. Một ngày, Alice thấy một con thỏ trắng đang vội vã chạy và quyết định theo dõi nó. Khi Alice rơi vào một cái hố, cô bé bước vào một thế giới kỳ diệu và gặp nhiều nhân vật kỳ lạ.”

Ý chính của đoạn văn này là gì?

A. Alice là một cô bé thông minh và tò mò.

B. Alice thấy con thỏ trắng và theo dõi nó.

C. Alice rơi vào một thế giới kỳ diệu.

D. Alice gặp nhiều nhân vật kỳ lạ trong xứ sở thần tiên.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 câu) giới thiệu nhân vật yêu thích nhất của em trong một câu chuyện mà em đã đọc. Hãy cho biết tên nhân vật, đặc điểm nổi bật của nhân vật đó, và tại sao em lại thích nhân vật này.

Câu 2: Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 câu) giới thiệu một nhân vật từ một câu chuyện mà em nghĩ nhân vật đó có thể giúp đỡ em trong một tình huống khó khăn. Hãy giải thích tại sao nhân vật đó lại có thể giúp đỡ em và những điều mà em ngưỡng mộ ở nhân vật.