Câu hỏi tự luận Địa lí 9 chân trời Bài 17: Vùng Tây Nguyên

CHƯƠNG 3: SỰ PHÂN HOÁ LÃNH THỔ

BÀI 17: VÙNG TÂY NGUYÊN

(15 CÂU)

1. NHẬN BIẾT (5 CÂU)

Câu 1: Nêu đặc điểm vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của vùng Tây Nguyên. 

Trả lời:

Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ:

- Bao gồm lãnh thổ của 5 tỉnh: Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, diện tích tự nhiên khoảng 54,5 nghìn km², chiếm 16,5% diện tích cả nước (2021).

- Không giáp biển.

- Tiếp giáp 2 nước là Lào và Cam-pu-chia; giáp vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ; có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng.

Câu 2: Trình bày đặc điểm dân cư ở vùng Tây Nguyên,

Trả lời:

Câu 3: Nêu đặc điểm văn hoá của các dân tộc ở vùng Tây Nguyên.

Trả lời:

Câu 4: Kể tên một số ngành kinh tế thế mạnh của vùng Tây Nguyên. 

Trả lời:

Câu 5: Liệt kê các tài nguyên khoáng sản chủ yếu của Tây Nguyên.

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (5 CÂU)

Câu 1: Phân tích thế mạnh và hạn chế về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của vùng Tây Nguyên.

Trả lời:

* Thế mạnh: 

- Địa hình và đất: địa hình chủ yếu là các cao nguyên xếp tầng với độ cao khác nhau, đất chủ yếu là đất badan phân bố trên mặt bằng rộng lớn, tạo thuận lợi quy hoạch các vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm, cây ăn quả và trồng rừng. Có khối núi Kon Tum với đỉnh Ngọc Linh (2598 m), Kon Ka Kinh (1761 m),…; khối núi cực Nam Trung Bộ với đỉnh Chư Yang Sin (2405 m),… có thể quy hoạch phát triển các vùng lâm sản, dược liệu quý,…

- Khí hậu mang tính chất cận xích đạo, phân hóa theo độ cao địa hình, chia thành 2 mùa mưa - khô rõ rệt. Mùa mưa có lượng mưa lớn, cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt; mùa khô ít nước, kéo dài tạo điều kiện thuận lợi để phơi sấy, bảo quản nông sản. Một số cao nguyên cao trên 1000 m khí hậu mát mẻ, có thể phát triển du lịch, trồng cây cận nhiệt như chè, cây dược liệu,…

- Rừng: diện tích rừng khá lớn, tổng diện tích gần 2,6 triệu ha, tỉ lệ che phủ rừng khoảng 46% (2021). Rừng có tính đa dạng sinh học cao, nhiều nguồn gen quý hiếm, giàu trữ lượng và đa dạng về chủng loại, có nhiều loài dược liệu quý hiếm như sâm Ngọc Linh,… Nhiều vườn quốc gia như Chư Mom Rây (Kon Tum), Chư Yang Sin (Đắk Lắk),… khu dự trữ sinh quyển thế giới Kon Hà Nừng (Gia Lai), Lang Biang (Lâm Đồng).

- Nước: là đầu nguồn của hầu hết các con sông ở miền Trung, Đông Nam Bộ và một số phụ lưu của hệ thống sông Mê Công. Một số hệ thống sông chính là Sê San, Srêpôk, Đồng Nai, tạo tiềm năng thủy điện lớn. Các hồ tự nhiên, hồ thủy điện cũng là nguồn tưới tiêu quan trọng trong mùa khô, ngoài ra có thể khai thác cho mục đích du lịch và nuôi trồng thủy sản. Nguồn nước ngầm khá phong phú, cung cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất.

- Khoáng sản: bô-xít là khoáng sản quan trọng nhất với trữ lượng lớn, phân bố chủ yếu ở Đắk Nông, Gia Lai và Kon Tum. Các khoáng sản khác như asen, đá axit, nước khoáng,…

* Hạn chế:

- Địa hình của vùng bị chia cắt phức tạp, có tính phân bậc rõ rệt gây khó khăn trong việc phát triển hạ tầng giao thông, kết nối với các khu vực khác. Tài nguyên đất ở một số khu vực bị thoái hoá gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.

- Mùa khô kéo dài cùng biến đổi khí hậu, mực nước ngầm hạ thấp gây ra nguy cơ thiếu nước cục bộ cho sản xuất và sinh hoạt, cháy rừng nghiêm trọng.

Câu 2: Phân tích tình hình phát triển cây công nghiệp lâu năm, cây ăn quả và tình hình phát triển lâm nghiệp ở vùng Tây Nguyên.

Trả lời:

Câu 3: Phân tích tình hình phátt triển công nghiệp sản xuất điện và công nghiệp khai khoáng ở Tây Nguyên.

Trả lời:

Câu 4: Phân tích tình hình phát triển và phân bố du lịch ở Tây Nguyên. 

Trả lời:

Câu 5: Vì sao Tây Nguyên lại trở thành vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn nhất nước ta?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (3 CÂU)

Câu 1: Dựa Atlat Địa lí Việt Nam, hãy 

a. Xác định các vùng trồng cà phê, cao su, chè ở Tây Nguyên. 

b. Giải thích sự phân bố đó. 

Trả lời:

a. Các vùng trồng cà phê, cao su, chè ở Tây Nguyên. 

- Cà phê: Được trồng rộng khắp ở các tỉnh Tây Nguyên, nhưng tập trung nhiều nhất ở Đắk Lắk, tiếp theo là Gia Lai.

- Cao su: Chủ yếu được trồng trên các cao nguyên thấp, nhiều nhất ở phía bắc (Kon Tum) và phía nam Tây Nguyên (Đắk Nông, phía nam tỉnh Lâm Đồng).
- Chè: Được trồng trên các cao nguyên có độ cao trên 600 m, tập trung ở Lâm Đồng (khu vực B’Lao) và Gia Lai.

b. Giải thích:

- Sự phân bố cây công nghiệp ở Tây Nguyên phụ thuộc vào phân bố đất bazan và sự phân hóa khí hậu của khu vực.

- Cà phê (cà phê vối), cao su là các loại cây nhiệt đới nên thích hợp trồng ở các cao nguyên thấp.

- Chè và cà phê chè có nguồn gốc từ vùng cận nhiệt đới, do đó được trồng ở các cao nguyên có độ cao lớn hơn.

Câu 2: Tại sao hai tỉnh Đăk Lăk và Lâm Đồng dẫn đầu vùng về giá trị sản xuất nông nghiệp?

Trả lời:

Câu 3: Phân tích vai trò của Tây Nguyên trong việc kết nối các nước Đông Nam Á lục địa.

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 CÂU)

Câu 1: Sưu tầm thông tin, tài liệu trên sách, báo, interntet và trình bày về một địa điểm du lịch ở Tây Nguyên.

Trả lời:

Đà Lạt nằm trên cao nguyên Lâm Viên – nơi có địa hình trắc địa nhất tạo Việt Nam. Là thành phố loại 1 có diện tích lên đến 400 km2 trực thuộc tỉnh ủy Lâm Đồng. Thành phố ngàn hoa này là vùng phát triển kinh tế lớn nhất của Lâm Đồng và nằm ở vị trí đắc địa, tiếp giáp với nhiều mảnh đất trù phú khác. 

Địa hình Đà Lạt khác phức tạp với nhiều kiểu khác nhau. Tiêu biểu với 2 kiểu địa hình rõ ràng là địa hình đồng bằng và địa hình núi cao. Hầu hết địa hình đồi núi nằm xung quanh cao nguyên Lâm Viên bao quanh thành phố sương mù. Các dãy núi tạo thành bức tường vững chắc để chắn gió. Ở giữa là lòng chảo rộng khoảng 1.700m. Đây cũng chính là trung tâm của Đà Lạt.

Do địa hình đắc địa, có dãy núi bao quanh, rừng thông rộng lớn lại nằm ở độ cao lý tưởng nên khí hậu ở đây rất dễ chịu, mát mẻ. Đà Lạt cũng chính là thành phố có khí hậu tuyệt vời nhất ở nước ta. Nhiệt độ trung bình ở đây không vượt quá 20 – 21 độ C và không dưới 10 độ C vào những ngày trời lạnh. Với khí hậu ôn hòa mát mẻ quanh năm, Đà Lạt mang đến cảm giác thư thái với không khí trong lành và phong cảnh tuyệt đẹp. Thành phố này được bao bọc bởi những rừng thông bạt ngàn, hồ nước trong xanh, và các thác nước hùng vĩ như thác Datanla. Những địa danh như Hồ Xuân Hương, Thung lũng Tình Yêu và Đồi Cù luôn thu hút du khách với vẻ đẹp thơ mộng. 

Đà Lạt còn nổi tiếng với các đặc sản như dâu tây, atisô, và rượu vang, làm say lòng du khách. Tất cả những điều đó đã tạo nên một Đà Lạt quyến rũ, lôi cuốn du khách từ khắp nơi về đây để tận hưởng sự bình yên và lãng mạn của "thành phố ngàn hoa".

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------