Câu hỏi tự luận lịch sử 6 chân trời sáng tạo Bài 10: Hy Lạp cổ đại

CHƯƠNG 3: XÃ HỘI CỔ ĐẠI

BÀI 10: HY LẠP CỔ ĐẠI

I. NHẬN BIẾT

Câu 1: Em hãy cho biết vị trí địa lí của Hy Lạp cổ đại?

Trả lời:

Vị trí địa lí của Hy Lạp cổ đại: Thời cổ đại, Hy Lạp chủ yếu nằm ở phía nam bán đảo Ban-căng, các đảo trong vùng biển Ê-giê và ven biển phía tây Tiểu Á.

Câu 2: Địa hình của Hy Lạp cổ đại là địa hình gì?

Trả lời:

Địa hình: Chủ yếu là núi đồi, đất khô cằn, chỉ thuận lợi cho trồng nho, ô liu. Có bờ biển dài, có hàng nghìn đảo nhỏ thuận lợi cho giao thông.

II. THÔNG HIỂU

Câu 1: Em hãy cho biết điều kiện tự nhiên của Hy Lạp cổ đại?

Trả lời:

Điều kiện tự nhiên:

- Về vị trí: Thời cổ đại, Hy Lạp chủ yếu nằm ở phía nam bán đảo Ban-căng, các đảo trong vùng biển Ê-giê và ven biển phía tây Tiểu Á.

- Địa hình: Chủ yếu là núi đồi, đất khô cằn, chỉ thuận lợi cho trồng nho, ô liu. Có bờ biển dài, có hàng nghìn đảo nhỏ thuận lợi cho giao thông.

- Có nhiều khoáng sản như đồng, sắt, vàng, bạc, đặc biệt là đá cẩm thạch nên các nghề luyện kim, làm đồ gốm, chế tác đá,... có điều kiện phát triển.

- Khí hậu ấm áp với nhiều ngày nắng trong năm, thuận lợi cho các hoạt động kinh tế và sinh hoạt văn hóa của người dân.

- Có bờ biển dài, có hàng nghìn hòn đảo nhỏ thuận tiện cho giao thương, buôn bán.

- Các ngành sản xuất chính: luyện kim, làm đồ gốm, chế tác đá.... Buôn bán với các thành bang và các nước ở khu vực Địa Trung Hải và vùng Biển Đen.

Câu 2: Cơ sở hình thành nhà nước Hy Lạp cổ đại?

Trả lời:

Cơ sở hình thành nhà nước Hy Lạp cổ đại:

- Mặc dù đất đai khô cằn, khí hậu nóng, không có điều kiện phát triển nông nghiệp.

- Nhưng cư dân Hy Lạp cố gắng vươn lên, sử dụng các công cụ sản xuất bằng sắt để phát triển

các nghề thủ công, lợi dụng vùng biển Địa Trung Hải để mở rộng buôn bán.

- Nhờ đó, kinh tế ngày càng phát triển, nhất là ngoại thương.

- Cuộc sống ngày càng được nâng cao, tạo cơ sở cho sự hình thành nhà nước.

Câu 3: Hình thức tổ chức nhà nước của Hy Lạp cổ đại là gì? Nêu hình thức nhà nước cổ đại của Hy Lạp.

Trả lời:

- Hình thức tổ chức nhà nước của Hy Lạp cổ đại là thành bang.

- Hình thức nhà nước cổ đại của Hy Lạp:

+ Hy Lạp cổ đại bao gồm nhiều thành bang độc lập. Mỗi thành bang có lãnh thổ, quân đội, luật pháp, đồng tiền riêng và có hình thức tổ chức nhà nước khác nhau, tiêu biểu nhất là hình thức nhà nước dân chủ A-ten. Vào thế kỉ V TCN, nhà nước dân chủ A-ten gồm 4 cơ quan chính:

+ Đại hội đồng nhân dân.

+ Hội đồng 10 tướng lĩnh.

+ Hội đồng 500 và Tòa án 6000 người.

Câu 4: Tính dân chủ của thành bang được thể hiện như thế nào?

Trả lời:

* Tính dân chủ của thành bang được thể hiện:

+ Quyền lực cao nhất của thành bang thuộc về Đại hội nhân dân.

+ Tất cả nam nữ công dân từ 18 tuổi trở lên, có quyền bầu cử, giám sát, bãi miễn các viên chức trong bộ máy nhà nước qua hình thức bỏ phiếu bằng vỏ sò.

+ Những người nghèo có quyền tham gia chính quyền.

Câu 5: Kể tên các lĩnh vực đạt thành tựu văn hóa nổi tiếng của Hy Lạp cổ đại?

Trả lời:

Kể tên các lĩnh vực đạt thành tựu văn hóa nổi tiếng của Hy Lạp cổ đại:

+ Lịch và chữ viết

+ Văn học

+ Sử học

+ Nghệ thuật

+ Khoa học

+ Kiến trúc và điêu khắc

III. VẬN DỤNG

Câu 1: Trình bày những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ?

Trả lời:

Câu 2: Tóm tắt bộ sử thi nổi tiếng I-li-át, Ô-đi-xê của Hô-me thời Hy Lạp cổ đại.

Trả lời:

- Tác phẩm I-li-át (Khúc chiến trận) gồm khoảng 16.000 câu thơ kể về mối bất hoà giữa A-sin, một vị tướng kiệt xuất của Hy Lạp, với chủ tướng A-ga-mem-nông.

Trong một lần chiến thắng, quân Hy Lạp chia chiến lợi phẩm, A-ga-mem-nông cậy thế chủ tướng đã cướp đoạt chiến lợi phẩm của A-sin. Bất minh bộ lạc. Nhưng mãn, A-sin rời khỏi liên cuộc chiến đấu khốc liệt giữa quân Hy Lạp và quân thành Tơ-roa (cuộc Chiến tranh thành Tơ-roa 1260 TCN) diễn ra sau đó đã gắn kết họ lại và kết thúc bằng chiến thắng của quân Hy Lạp. Cuối cùng, cả hai cũng nhận ra lỗi lầm của mình.

- Tác phẩm Ô-đi-xê (Khúc trở về) kể về nhân vật Ô-đi-xê, sau mười năm chinh chiến xa quê hương mới được trở về tổ quốc. Trên đường về, chàng đã phải đương đầu với sự thù hận của thần Đại dương, bị phiêu bạt giữa biển cả mênh mông và bị các nữ thần cầm tù trên những hòn đảo xa lạ gần mười năm nữa. Cuối cùng, nhờ sự dũng cảm và mưu trí, Ô-đi-xê đã vượt qua muôn vàn khó khăn mới đặt chân được lên đất quê hương

IV. VẬN DỤNG CAO

Câu 1: Tìm hiểu về nhà sử học Hê-rô-đốt và nhà sử học và địa lí Stra-bôn người Hy Lạp

Trả lời:

• Hê-rô-đốt:

- Hê-rô-đốt (480 - 420 TCN), nhà sử học Hy Lạp, một trong những sử gia nổi tiếng nhất trong lịch sử thế giới cổ đại.

- Ông từng đi chu du nhiều nơi: châu Âu, châu Á, châu Phi... và ghi lại những tài liệu quý về lịch sử, dân tộc học và khoa học tự nhiên.

- Ông viết nhiều tác phẩm lớn về lịch sử Hy Lạp, Ai Cập, Ba Tư, Ba-bi-lon. Trong đó, tác phẩm nổi tiếng nhất là Cuộc chiến tranh Hy Lạp - Ba Tư (thế kỉ VTCN).

- Các cuốn sách của ông cung cấp nhiều thông tin có giá trị về Hy Lạp cổ, Bắc Phi và Trung Đông. Ông được tặng danh hiệu Người cha của sử học.

• Stra-bôn

- Stra-bôn (63 TCN - 24), nhà địa lí, lịch sử Hy Lạp. Ông đi nhiều nơi, quan sát và ghi chép lại trong một bộ sách lịch sử rất có giá trị gồm 43 cuốn.

- Hiện bộ sách này đã bị mất mát khá nhiều. Chỉ có bộ sách 17 cuốn ghi chép chi tiết các kiến thức của ông về địa lí thế giới là hiện còn được giữ nguyên vẹn, cung cấp nhiều tư liệu quý giá cho ngành địa lí.

Câu 2: Nêu và mô tả tác phẩm Tượng lực sĩ ném đĩa của Hy Lạp?

Trả lời:

- Đây là pho tượng tuyệt tác bằng đá hoa. Nghệ thuật điêu khắc đạt tới trình độ hoàn mĩ, diễn tả cái đẹp hiện thực, (tượng thần mà lại là người) sinh động, (tư thế mềm mại) khoẻ khoắn của thanh niên.

- Là kiệt tác mẫu mực nhất về cái đẹp của điêu khắc Hy Lạp cổ điển, là chuẩn mực khắc cho nghệ thuật phương Tây suốt hàng chục thế kỉ sau.

- Tác phẩm nói lên tài năng, công sức lao động và sự phát triển cao của trình độ trí tuệ con người thời đó khiến cho người đời sau vô cùng thán phục.