Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 cánh diều Bài 2: Quan Thanh Tra

BÀI 2: HÀI KỊCH

VĂN BẢN 1: QUAN THANH TRA
(12 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Tìm hiểu đôi nét về tác giả?

Trả lời:

- Tên tuổi: Gô-gôn (1809 – 1852).

- Ông là một văn sĩ, thi sĩ, kịch tác gia và phê bình gia người Nga gốc Ukraina - Ba Lan.

- Ngay từ rất sớm Gô-gôn đã phát triển tính khí bi quan và bí ẩn, thể hiện qua hoài bão vô hạn và tự ý thức về nỗi thống khổ. Cũng từ những ngày ấy, ông đã sớm bộc lộ tài năng bắt chước, điều này về sau giúp ông trở thành độc giả của chính những tác phẩm mình viết nên, và khiến ông ấp ủ ý tưởng trở thành diễn viên.

- Năm 1834, Gô-gôn được bổ nhiệm làm Giáo sư Lịch sử Trung đại của Đại học Tổng hợp Sankt-Peterburg mặc dù ông không đủ điều kiện chuyên môn. Nhận thấy công việc học thuật này hoàn toàn thất bại, ông liền từ chức ngay năm 1835.

- Trong giai đoạn 1832-1836, Gô-gôn dồn hết năng lượng vào công việc. Mặc dù hầu hết tác phẩm của ông đều ít nhiều liên quan đến bốn năm liên hệ trao đổi với Pushkin này, nhưng Gô-gôn vẫn chưa cho rằng thành công trong sự nghiệp văn học đã thỏa mãn hoài bão của ông.

- Từ năm 1836 đến năm 1848, Gô-gôn sống ở nước ngoài, qua lại hai nước Đức và Thụy Sĩ.

- Các tác phẩm tiêu biểu : Người tù binh Kavkaz (truyện ngắn); Nhật ký một người điên (truyện ngắn); Cái mũi (truyện ngắn); Quan thanh tra (hài kịch); Chiếc áo khoác (truyện ngắn); Những linh hồn chết (tiểu thuyết),...

Câu 2: Thể loại tác phẩm?

Trả lời:

- Đoạn trích Quan thanh tra thuộc thể loại: hài kịch.

Câu 3: Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của tác phẩm?

Trả lời:

Câu 4: Phương thức biểu đạt?

Trả lời:

Câu 5: Bố cục của tác phẩm ?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1: Nêu giá trị nội dung của tác phẩm?

Trả lời:

- Đoạn trích kể về phần đoạn hai quý tộc báo Khlet-xta- cốp là quan thanh tra làm cho quan lại địa phương tưởng anh là quan thanh tra và ra sức đối đãi, mời chào, đút lót lấy lòng. Sự việc vỡ lẽ khi chủ sự bưu điện đọc bức thư mà Khlet-xta-cốp viết. Bức thư mang nội dung chế giễu các quan chức địa phương, lần lượt từng người bị bôi nhọ.

Câu 2: Nêu giá trị nghệ thuật của tác phẩm?

Trả lời:

- Vở kịch sử dụng lời thoại, ngôn ngữ đặc sắc, mang đến những tiếng cười châm biếm sâu cay, nhưng không kém phần thời sự trong cuộc sống hôm nay.

Câu 3: Sự việc nào được thông báo trong câu chuyện?

Trả lời:

Câu 4: Mọi người có phản ứng như thế nào khi nghe tin đó?

Trả lời:

Câu 5: Sự xung đột trong câu chuyện là gì?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (1 câu)

Câu 1: Đặc điểm các nhân vật trong đoạn trích là gì?

Trả lời:

- Thị trưởng “ ngu như một con ngựa thiến lông xám”

- Chủ sự bưu vụ “giống thằng Mi- khê – ép...chắc cũng chè rượu và bần tiện như thế”

- Ác-tê-mi-phi-líp-pô-vích : “Thằng viện trưởng viện tế bần là một con lợn chính cống đội mũ nồi”

- Lu-ca lu-kích : “ Thằng kiểm học, người sặc mùi hành”

- An-mốt phi- ô –do- rô – vích : “Thằng chánh án...thật hết sức mô- ve –tông”.

4. VẬN DỤNG CAO (1 câu)

Câu 1: Viết dàn ý phân tích tác phẩm Quan thanh tra?

Trả lời:

a) Mở bài: Giới thiệu nhân vật viên thị trưởng – một nhân vật hài kịch trong đoạn trích vở Quan thanh tra của nhà văn Gô-gôn.

b) Thân bài:

b.1. Nêu qua khái niệm nhân vật hài kịch. (Nhân vật trong hài kịch thường có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hành động bên ngoài, giữa suy nghĩ và hành động, lời nói và việc làm, phẩm chất, năng lực và vị trí xã hội,... hoặc có thói quen, tính cách, ứng xử,... trái với lẽ thường; vì vậy thường trở nên lố bịch, hài hước, đáng cười.).

b.2. Phân tích đặc điểm của nhân vật thị trưởng – một nhân vật hài kịch được thể hiện qua tình huống, hành động kịch, ngôn ngữ và các thủ pháp trào phúng.

– Phân tích tình huống hài kịch: sự nhầm lẫn khôi hài của viên thị trưởng thành phố về quan thanh tra. (Nhầm chàng thành niên Khét-xta-cốp, vốn là một thanh niên lười biếng, chơi bời,... đang bị mắc kẹt lại tại thị trấn vì đang nợ tiền ăn và tiền trọ,... thành quan thanh tra đầy uy quyền.).

– Phân tích nhân vật thị trưởng qua hành động và ngôn ngữ: cuống quýt, lo sợ, giục cấp dưới là viên cảnh sát trưởng đốc thúc công việc chuẩn bị đoán quan thành tra như thế nào; miệng nói liên hồi, đội mũ nhưng lại đội nhầm cái hộp giấy lên đầu,...

– Phân tích một số thủ pháp trào phúng, ví dụ:

+ Phóng đại nỗi lo sợ của viên thị trưởng. (Lạy Chúa, xin Ngài phù hộ cho con tai qua nạn khỏi, sau con xin thắp cúng một ngọn nến chưa có kẻ nào từng cúng); hoặc phóng đại số lượng thùng rác cạnh cái hàng rào (“rác rưởi chất đầy có đến bốn mươi xe bốn bánh chứa cũng vừa.”, “linh tráng nếu không ăn mặc chỉnh tề thì không được cho ra phố nhé: bọn lính đồn khốn kiếp ấy chỉ mặc áo ca-pốt bên ngoài áo sơ mi, còn chẳng mặc quần áo gì bên trong nữa cả.”).

+ Hoặc thủ pháp lột trần mâu thuẫn giữa suy nghĩ và hành động của nhân vật Thị trưởng: chỉ làm hình thức (Càng xáo lộn lên bao nhiêu, lại càng tỏ ra mình tích cực hoạt động để cai quản thành phố bấy nhiêu.) hoặc nói dối (nếu người ta có hỏi tại sao chưa xây cái nhà thờ ở gần viện tế bẩn, cái nhà thờ năm năm trước đây ta đã lĩnh tiền chi đó mà, thì không được quên nói rằng đã bắt đầu xây, nhưng rồi bị cháy nhé...).

c) Kết bài:

– Nêu nhận xét và đánh giá khái quát về nhân vật thị trưởng (tiêu biểu cho bọn quan lại nhút nhát, ninh trên n t dưới như một thằng hề).

– Khẳng định đặc sắc trong nghệ thuật xây dựng nhân vật hài kịch của nhà văn Gô-gôn (lựa chọn tình huống, chi tiết, ngôn ngữ, hành động với các thủ pháp trào phúng rất tiêu biểu)

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------