VĂN BẢN. GẤU CON CHÂN VÒNG KIỀNG

NHẬN BIẾT

Câu 1: Tìm hiểu tác giả tác phẩm ?

Trả lời:

- Tác giả: U-xa-chốp (1958)

- Quê quán: Matxcơva, Nga

- Ông là nhà văn, nhà thơ, nhà viết kịch cho thiếu nhi. 

Câu 2: Thể loại của tác phẩm ?

Trả lời:

Thể loại: Thể thơ 5 chữ

Câu 3: Bố cục bài thơ có thể chia thành mấy phần ?

Trả lời:

- Phần 1 (5 khổ đầu): Gấu con bị loài vật khác trêu chọc về chân vòng kiềng.

- Phần 2 (Còn lại): Gấu con sau nghe mẹ giải thích rất tự tin vào chân vòng kiềng của mình.

Câu 4: Phương thức biểu đạt của bài thơ ?

Trả lời:

Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp tự sự và miêu tả.

THÔNG HIỂU

Câu 5: Nêu giá trị nội dung của tác phẩm ?

Trả lời:

Gấu con chân vòng kiềng nêu lên vấn đề về ngoại hình của con người. Bài thơ khẳng định ngoại hình không quan trọng và không nên đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài.

Câu 6: Nêu giá trị nghệ thuật của tác phẩm ?

Trả lời:

Thể thơ năm chữ cùng các biện pháp nghệ thuật: điệp ngữ, hoán dụ,...

Câu 7: Các loài vật khác gặp chú gâú trong hoàn cảnh nào ?

Trả lời:

+ Gấu con đi dạo trong rừng nhỏ, nhặt những quả thông.

+ Đột nhiên bị một quả thông rụng vào đầu, vấp chân ngã.

Câu 8: Thái độ của các loài vật ra sao ?

Trả lời:

+ Con sáo: Hét thật to trêu chọc. "Ê gấu, chân vòng kiềng/ Giẫm phải đuôi à nhóc!".

+ Cả đàn 5 con thỏ: Núp trong bụi hùa theo, hét thật to "Đến xấu!".

+ Tất cả: đều chê bai "Gấu con chân vòng kiềng/ Đi dạo trong rừng nhỏ..."

Câu 9 : Biện pháp nghệ thuật được sử dụng là gì ? Em nhận ra được điều gì khi đọc 5 khổ thơ đầu tiên ?

Trả lời:

- Số lượng động vật chê bai tăng dần: một con sáo → 5 con thỏ → Tất cả khu rừng. 

-  Điệp ngữ: "Gấu con chân vòng kiềng" nhấn mạnh đặc điểm của gấu con là có đôi chân vòng kiềng.

- Dấu ba chấm cuối câu tạo độ mở, dư âm của tiếng trêu đùa còn theo mãi cho đến khi gấu về nhà.

=> Nếu như một người có suy nghĩ ác ý thì sau đó sẽ lan ra rất nhiều người. Sự ác ý xuất phát từ những điều nhỏ nhất.

VẬN DỤNG

Câu 10: Khi đi dạo diễn biến tâm trạng gấu như thế nào ?

Trả lời:

 Khi vừa đi dạo: rất vui vẻ, yêu đời "Hát líu lo, líu lo."

Chú gấu con chân vòng kiềng

Đi dạo trong trừng nhỉ,

Nhặt những quả thông già

Hát líu lo, líu lo

 → Từ láy, điệp từ thể hiện sự hồn nhiên, yêu đời của gấu con.

Câu 11: Sau khi gặp tai nạn chú đã như thế nào ?

Trả lời:

Khi gặp tai nạn: gấu con đã "luống cuống, vướng chân", "ngã nghe cái bộp"

Đột nhiên một quả thông

Rụng vào đầu đánh bốp...

Gấu luống cuống, vướng chân

Và ngã nghe cái bộp

 → Từ láy, câu cảm thán thể hiện sự luống cuống, bối rối của chú gấu.

Câu 12: Khi bị trêu về ngoại hình của mình chú đã phản ứng như thế nào ?

Trả lời:

- Chạy về mách mẹ "Vòng kiềng thật xấu hổ/ Con thà chết còn hơn" → Chạy về với tình thương yêu, với gia đình.

- Nấp sau cánh tủ, tủi thân khóc to "Cả khu rừng này chê/ Chân vòng kiềng xấu, xấu!"

→ Sự tủi thân, uất ức, xấu hổ của gấu con về ngoại hình của mình.

Câu 13: Mẹ gấu đã giải thích cho chú như thế nào ?

Trả lời:

- Mẹ gấu giải thích: 

+ Khen chân đẹp "Chân của con rất đẹp,/ Mẹ luôn thấy tự hào!"

+ Không chỉ có mình con chân vòng kiềng, đây là nét di truyền "Chân mẹ vòng kiềng nhé/ Cả chân bố cũng cong" và cả ông nội.

+ Nhấn mạnh việc chân vòng kiềng không ảnh hưởng đến tài năng vì: Hoán dụ "Vòng kiềng giỏi nhất vùng/ Chính là ông nội đấy!"

Câu 14: Tận trạng của gấu con saukhi được mẹ giải thích đã như thế nào? Bài học được được nêu qua đây ?

Trả lời:

- Tâm trạng gấu con:

+ Bình tâm trở lại ngay.

+ Ăn bánh mật.

+ Kiêu hãnh bước ra hét to "Chân vòng kiềng là ta/ Ta vào rừng đi dạo!"

→ Thái độ: tự hào, không quan tâm lời người khác phê bình về ngoại hình. Nhận thấy rằng vòng kiềng không có gì là xấu.

=> Khẳng định ngoại hình không quan trọng bằng tài năng, tâm hồn.

VẬN DỤNG CAO

Câu 15: Viết đoạn văn nêu cảm nhận bài học của em qua bài thơ Gấu con chân vòng kiềng?

Trả lời:

Khi đọc bài thơ “Gấu con chân vòng kiềng”, tôi đã nhận ra một bài học giá trị. Một chú gấu con đang vào rừng đi dạo. Bỗng có một quả thông rụng vào đầu khiến chú luống cuống và bị ngã. Những con vật trong rừng đã trêu chọc gấu con vì đôi chân vòng kiềng. Đầu tiên là đàn sáo đậu trên cành, rồi đến đàn thỏ cũng hùa theo để chê bai. Gấu con cảm thấy xấu hổ, liền chạy về nhà mách mẹ. Sau nghi nghe con kể, gấu mẹ rất ngạc nhiên, và chứng minh rằng chân vòng kiềng không xấu, cả bố mẹ và ông nội - người giỏi nhất vùng cũng có đôi chân như vậy. Điều này khiến cho gấu con trở nên tự tin hơn. Kết thúc bài thơ, gấu con tiếp tục đi dạo, vừa đi vừa hét thật to: “Chân vòng kiềng là ta/Ta vào rừng đi dạo!”. Dưới hình thức một bài thơ, nhưng đọc lên nghe như một câu chuyện, giúp cho người đọc dễ tiếp nhận hơn. Qua câu chuyện về đôi chân vòng kiềng của gấu con, tôi hiểu được rằng chúng ta không nên trêu chọc về ngoại hình của người khác. Bởi không ai sinh ra đã đẹp đẽ, hoàn hảo. Chính vì vậy, mỗi người cần biết trân trọng và yêu mến cả những điều không hoàn hảo của bản thân và mọi người xung quanh.