Đáp án Địa lí cánh diều bài 18: Các nguồn lực phát triển kinh tế

BÀI 18. CÁC NGUỒN LỰC PHÁT TRIỂN KINH TẾ

Phân loại nguồn lực

Câu 1: Đọc thông và quan sát hình 18.1, hình 18.2, hãy cho biết thế nào là nguồn lực và căn cứ để phân chia nguồn lực.

Trả lời:

- Nguồn lực là: tổng thể vị trí địa lí, các nguồn tài nguyên thiên nhiên, hệ thống tài sản quốc gia, nguồn nhân lực, đường lối chính sách, vốn, thị trường,... ở cả trong nước và ngoài nước có thể được khai thác nhằm phục vụ cho việc phát triển kinh tế của một lãnh thổ nhất định.

- Căn cứ để phân chia nguồn lực phổ biến nhất hiện nay là căn cứ vào phạm vi lãnh thổ và nguồn gốc hình thành.

• Căn cứ vào phạm vi lãnh thổ chia chia nguồn lực thành: Nguồn lực trong nước, Nguồn lực ngoài nước.
• Căn cứ vào nguồn gốc hình thành chia nguồn lực thành: Vị trí địa lí, Tự nhiên, Kinh tế xã hội.

Vai trò của nguồn lực đối với phát triển kinh tế

Câu 1: Đọc thông tin, hãy lấy ví dụ về vai trò của nguồn lực tự nhiên hoặc nguồn lực kinh tế - xã hội đối với phát triển kinh tế.

Trả lời:

- Vai trò của nguồn lực tự nhiên: Việt Nam nằm trong khu vực có nền kinh tế phát triển năng động nhất thế giới, nằm gần trung tâm Đông Nam Á, ở vị trí trung gian chuyển tiếp, tiếp giáp với các lục địa và đại dương, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế.

- Vai trò của nguồn lực kinh tế xã hội: Đông Nam Bộ có cơ sở hạ tầng khá hoàn thiện, có TP. Hồ Chí Minh là đầu mối giao thông vận tải phía Nam, lao động đông và có trình độ cao....vì vậy thu hút mạnh mẽ nguồn vốn đầu tư nước ngoài (hơn 50%).

LUYỆN TẬP

Câu 1: Lựa chọn một nguồn lực để phân tích ảnh hưởng của nó tới sự phát triển kinh tế - xã hội.

Trả lời:

- Vai trò của nguồn lực vị trí địa lí (tự nhiên, kinh tế, chính trị, giao thông...) tạo điều kiện thuận lợi hay khó khăn trong việc trao đổi, tiếp cận hay cùng phát triển giữa các vùng trong một nước, giữa các quốc gia với nhau.

- Vai trò của nguồn lực kinh tế xã hội (dân cư, thị trường, vốn, khoa học kĩ thuật, chính sách và xu thế phát triển...) có vai trò quan trọng để lựa chọn chiến lược phát triển phù hợp với điều kiện cụ thể của đất nước trong từng giai đoạn.

+ Thu hút vốn đầu tư thúc đẩy phát triển khoa học kĩ thuật: thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tiến bộ.

+ Nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm, doanh nghiệp và nền kinh tế, một quốc gia có tiềm lực khoa học - công nghệ sẽ là quốc gia có sức cạnh tranh quốc tế cao.

+ KH&CN phát triển làm tăng khả năng tiếp cận của con người với tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ qua các phương tiện thông tin và dịch vụ vận chuyển.

+ Góp phần và tạo điều kiện cải thiện môi trường sinh thái, sản xuất và tiêu dùng của con người liên tục phát triển.

+ Trong nông nghiệp thông qua công nghệ sinh học người ta có thể cải tạo được môi trường thiên nhiên như đất, nước, không khí, đồng thời có thể tạo ra phân bón hữu cơ, những thực phẩm từ cây, con không sử dụng các thức ăn có sử dụng các hóa chất độc hại nhầm bảo vệ được sức khỏe cho con người.

+ Giao thông vận tải, cơ sở hạ tầng giao thông của Việt Nam đã được nâng cấp với sự mở rộng của hệ thống đường bộ, và thời gian dịch chuyển bằng đường thủy, đường sắt đã giảm đi.

VẬN DỤNG

Câu 1: Phân tích một nguồn lực có tác động nổi bật đối với sự phát triển kinh tế ở tỉnh/thành phố nơi em sinh sống hoặc học tập.

Trả lời:

- Gợi ý tham khảo: Các nguồn lực:

• Vị trí địa lí: tự nhiên, kinh tế, chính trị,...
• Tự nhiên: địa hình, đất, khí hậu, nước, sinh vật, khoáng sản,...
• Kinh tế xã hội: nguồn lao động, nguồn vốn đầu tư, thị trường, khoa học – công nghệ,...

=> Ví dụ: Duyên hải Nam Trung Bộ có đường bờ biển dài, mang lại nhiều thế mạnh về tự nhiên để phát triển tổng hợp kinh tế biển:

• Du lịch biển.
• Đánh bắt nuôi trồng hải sản.
• Khai thác khoáng sản biển (sản xuất muối, titan, cát thủy tinh), giao thông biển