Đáp án Hóa học 9 cánh diều Bài 30: sơ lược về hóa học vỏ trái đất và khai thác tài nguyên từ vỏ trái đất

BÀI 30: SƠ LƯỢC VỀ HÓA HỌC VỎ TRÁI ĐẤT VÀ KHAI THÁC TÀI NGUYÊN TỪ VỎ TRÁI ĐẤT

Mở đầu: Hãy nêu những điều em đã biết và những điều em mong muốn biết thêm về tài nguyên trong vỏ Trái Đất

Hướng dẫn chi tiết:

Tài nguyên trong vỏ trái đất bao gồm dầu mỏ, than đá, khí tự nhiên, khoáng sản và nguồn nước ngầm. Chúng hình thành qua quá trình tự nhiên và cần được quản lý bền vững. Để hiểu sâu hơn về tài nguyen này, có thể nghiên cứu về quá trình hình thành, ảnh hưởng của khai thác, công nghệ mới và biện pháp bảo về tài nguyên.

I. NGUYÊN TỐ HÓA HỌC TRONG VỎ TRÁI ĐẤT

Câu 1: Trong vỏ trái đất, tổng hàm lượng của 10 nguyên tố hóa học phổ biến là bao nhiêu phần trăm?

Hướng dẫn chi tiết:

Trong vỏ trái đất, tổng hàm lượng của 10 nguyên tố hóa học phổ biến chiểm khoảng 99% tổng lượng nguyên tố hóa học trong vỏ trái đất.

Câu 2: Viết công thức hóa học của một số hợp chất của nguyên tố oxygen trong vỏ trái đất mà em biết.

Hướng dẫn chi tiết:

Một số hợp chất của nguyên tố oxygen trong vỏ Trái Đất như H₂O, CaCO₃, Al₂O₃, Fe₃O₄, CaSiO₃, MgCO₃...

Câu 3: Dựa vào mức độ hoạt động hóa học của vàng, giải thích vì sao trong tự nhiên vàng chủ yếu tồn tại ở dạng đơn chất

Hướng dẫn chi tiết:

Mức độ hoạt động hóa học của vàng rất yếu, do đó vàng ít tạo hợp chất với các nguyên tố khác. Vì vậy, vàng khá ổn định trong môi trường tự nhiên và dễ dàng tìm thấy ở dạng đơn chất.

Câu 4: Một số hợp chất phổ biến của nguyên tố sắt trong vỏ trái đất gồm: iron(II) oxide, iron(II) carbonate, iron(III) oxide, iron(II) silicate và iron(II) disulfide. Trong các hợp chất trên, có bao nhiêu oxide, bao nhiêu muối?

Hướng dẫn chi tiết:

Trong các hợp chất trên: Có 2 oxide là iron(II) oxide, iron(III) oxide. Có 3 muối là iron(II) carbonate, iron(II) silicate và iron(II) disulfide.

II. KHAI THÁC TÀI NGUYÊN TRONG VỎ TRÁI ĐẤT

Câu 1: Trình bày một số lợi ích của việc khai thác tài nguyên trong vỏ trái đất. Cho ví dụ minh họa

Hướng dẫn chi tiết:

Tài nguyên trong vỏ Trái Đất rất dồi dào và phong phú là nguồn cung cấp vật liệu, nguyên liệu và nhiên liệu chủ yếu cho con người.

• Cung cấp vật liệu cho ngành xây dụng. Tài nguyên thường được sử dụng làm vật liệu là cát, đá,...
• Cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp hoá chất, ngành công nghiệp silicate, ngành sản xuất phân bón, ngành công nghiệp luyện kim,... Ví dụ, khoáng vật lưu huỳnh là nguyên liệu để sản xuất sulfuric acid, cát trắng là nguyên liệu để sản xuất thuỷ tinh.
• Cung cấp nhiên liệu (than mỏ, dầu mỏ, khí thiên nhiên,...) để tạo ra năng lượng phục vụ cho các quá trình sản xuất và quá trình sinh hoạt của con người.
• Đất trên bề mặt vỏ Trái Đất là môi trường tồn tại và phát triển của sinh vật.

Câu 2: Có thể tách được đơn chất rắn nào từ khoảng vật chính tạo nên cát trắng?

Hướng dẫn chi tiết:

Thành phần chính tạo nên cát trắng là SiO₂ nên có thể tách được đơn chất Si ra. Ta có thể tách được Si tinh thể bằng phương pháp khử magnesium (nung hỗn hợp SiO₂/Mg/NaCl theo tỉ lệ 1/0,8/10 ở nhiệt độ 670^oC, khí trơ, trong 10 giờ).

Câu 3: Kể tên ít nhất ba loại sản phẩm mà trong đó đất sét (hình 30.5) được dùng làm nguyên liệu chính.

Hướng dẫn chi tiết:

Sản phẩm được làm ra từ đất sét như gạch, ngói, các xoong nồi từ đất, đồ gốm sứ, ...

Câu 4: Tiết kiệm và bảo vệ tài nguyên trong vỏ trái đất mang đén cho chúng ta những lợi ích nào?

Hướng dẫn chi tiết:

Việc tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ nguồn tài nguyên giúp đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội, đồng thời giữ được sự cân bằng của môi trường tự nhiên.

Vận dụng: Khi sử dụng nhôm tái chế con người sẽ tiết kiệm được các tài nguyên nào? Giải thích.

Hướng dẫn chi tiết:

Khi sử dụng nhôm tái chế con người sẽ tiết kiệm được các tài nguyên như quặng bauxite, năng lượng điện, nước. Vì quá trình sản xuất nhôm từ quặng bauxite tiêu tốn nhiều năng lượng điện và nước, ngoài ra còn gây ô nhiễm môi trường.