Đáp án Tiếng Việt 5 kết nối tri thức Bài 6: Đọc: thư của bố

BÀI 6

ĐỌC: THƯ CỦA BỐ

Khởi động: Nói điều em biết về những người lính đang làm nhiệm vụ bảo vệ biển đảo của Tổ quốc.

Hướng dẫn chi tiết:

- Bảo vệ chủ quyền: Những người lính này có trách nhiệm bảo vệ chủ quyền của quốc gia trên biển và đảo. Họ tuần tra, giám sát và tuân thủ quy định pháp luật quốc tế và quốc gia để đảm bảo an ninh và chủ quyền của vùng biển và đảo.

- Đảm bảo an ninh biển: Các lính biển đảo thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh trên biển và đảo. Họ tuần tra, giám sát và kiểm soát các hoạt động trái phép như buôn lậu, đánh bắt trái phép, và các hoạt động phi pháp khác. Họ cũng thực hiện công tác kiểm soát di cư, đảm bảo an toàn và an ninh cho ngư dân và những người sống trên biển và đảo.

- Giám sát tài nguyên biển: Một nhiệm vụ quan trọng của những người lính bảo vệ biển đảo là giám sát và bảo vệ tài nguyên tự nhiên trên biển và đảo. Họ canh gác các khu vực đặc biệt như rừng nguyên sinh, bãi biển quan trọng, và các vùng có động thực vật và động vật đa dạng cao. Điều này giúp bảo vệ môi trường biển, duy trì cân bằng sinh thái và bảo tồn các loài động thực vật quý hiếm.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Ở khổ thơ thứ nhất, bạn nhỏ đã chia sẻ điều gì?

Hướng dẫn chi tiết:

Ở khổ thơ thứ nhất, bạn nhỏ đã chia sẻ rằng khi lớn lên, anh ta đã quen vắng bố trong nhà và chỉ mong đợi những lá thư gió lộng và mùi biển xa xôi.

Câu 2: Những chi tiết nào cho thấy bố bạn nhỏ phải phải vượt qua nhiều khó khăn, vất vả để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc?

Hướng dẫn chi tiết:

Các chi tiết cho thấy bố của bạn nhỏ phải vượt qua nhiều khó khăn, vất vả để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc bao gồm: đàn cá heo giỡn đùa mặt nước, dải đá ngầm thăm thẳm nước đen, khẩu lệnh vang lên, áo đọng muối khô và da nhận mùi nắng khét.

Câu 3: Theo em, vì sao trong thư bố bạn nhỏ không kể về những khó khăn, vất vả của mình?

Hướng dẫn chi tiết:

Theo em, trong thư bố của bạn nhỏ không kể về những khó khăn, vất vả của mình vì bố muốn truyền đạt tình cảm nhớ và yêu thương đối với gia đình, không muốn làm lo lắng hay lo buồn cho bạn nhỏ khi anh ta không có mặt.

Câu 4: Bạn nhỏ đã thể hiện tình cảm của mình đối với bố qua những hành động, việc làm nào? Em chọn ý nào dưới đây? Vì sao?

1. Làm quen với cuộc sống vắng bố.
2. Mong đợi những lá thư của bố.
3. Hiểu được cả những điều bố chưa viết trong thư.

Hướng dẫn chi tiết:

Đáp án: C

Câu 5: Hai dòng thơ “Nơi đầu sóng, sẵn sàng nghênh chiến/ Vẫn dịu dàng, êm ái lá thư xanh...” cho em hiểu điều gì về người lính biển?

Hướng dẫn chi tiết:

Hai dòng thơ "Nơi đầu sóng, sẵn sàng nghênh chiến/Vẫn dịu dàng, êm ái lá thư xanh..." cho thấy người lính biển sẵn sàng chiến đấu và chịu đựng những khó khăn, nhưng vẫn giữ được tính nhẹ nhàng, tình cảm và sự ấm áp trong việc viết những lá thư gửi về cho gia đình.

Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1: Xếp các từ in đậm trong đoạn thơ dưới đây vào nhóm thích hợp: Động từ hay Tính từ

Con lớn lên, quen vắng bố trong nhà

Hai mẹ con, nhà một phòng cũng trống

Chỉ mong đợi những lá thư gió lộng

Và mặn mòi hương biển xa xôi...

Nghe êm đềm sóng lặng lững lờ trôi

Thấy đàn cá heo giỡn đùa mặt nước.

Hướng dẫn chi tiết:

• Động từ: mong đợi, giỡn đùa
• Tính từ: trống, xa xôi, êm đềm

Câu 2: Tìm từ đồng nghĩa với mỗi từ in đậm ở bài tập 1.

Hướng dẫn chi tiết:

• Từ đồng nghĩa với mong đợi là trông mong, ngóng trông
• Từ đồng nghĩa với giỡn đùa là đùa giỡn, vui đùa
• Từ đồng nghĩa với trống là trống rỗng, trống trơn
• Từ đồng nghĩa với xa xôi là xa xăm, xa cách
• Từ đồng nghĩa với êm đềm là tĩnh lặng, yên bình

Câu 3: Viết 1- 2 câu ghép về bạn nhỏ trong bài thơ Thư của bố, trong đó có sử dụng kết từ để nối các vế câu.

Hướng dẫn chi tiết:

- Dù bố không thường xuyên ở nhà nhưng bạn nhỏ vẫn dành cho người cha của mình tình yêu thương vô bờ bến.

- Vì bạn nhỏ nhớ bố nên bạn nhỏ luôn mong đợi những lá thư bố gửi về.

VIẾT: VIẾT BÀI VĂN TẢ NGƯỜI (BÀI VIẾT SỐ 1)

Đề 2: Viết bài văn tả một người đã để lại cho em những ấn tượng tốt đẹp.

Câu 1: Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở bài 4, viết bài văn theo yêu cầu của đề bài đã chọn.

Hướng dẫn chi tiết:

Tuần vừa qua, em bị ốm phải khám bệnh ở bệnh viện tỉnh. Tại đây, em gặp một cô y sĩ điều dưỡng rất đáng mến.

Cô y sĩ còn rất trẻ, ước chừng cô chỉ mới hai mươi lăm, hai mươi sáu tuổi. Dáng người cô nhỏ nhắn, tay chân thon thả. Cô có nước da trắng nõn nà như da em bé. Mái tóc cô búi gọn trong chiếc mũ y sĩ màu trắng. Vài sợi tóc mai lòa xòa trước trán cô, ló ra khỏi vành mũ. Cô có khuôn mặt trái xoan, mắt to, đôi lông mày vòng cung thanh mảnh.

Đôi môi hình trái tim sắc nét tô một lớp son màu hồng nhạt, trông cô duyên dáng hẳn ra. Cô mặc áo choàng y sĩ màu trắng, ngắn tay, để lộ khuỷu tay, cánh tay thon đẹp, bàn tay nhỏ nhắn với các ngón tay tháp bút xinh xinh. Cô y sĩ đọc tên bệnh nhân rành mạch, rõ ràng rồi đưa họ vào phòng khám. Trước khi bác sĩ khám bệnh, cô đo huyết áp cho bệnh nhân và ghi vào hồ sơ bệnh án.

Cô làm việc nhẹ nhàng, thành thạo. Cô ân cần nhắc nhở bệnh nhân: "Các cô chú cởi áo khoác ra nghen, đo huyết áp xong thì mặc vào lại nha." Cô cẩn thận dắt tay một cụ già, để cụ ngồi vào ghế tựa chờ bác sĩ khám. Cô nói năng nhỏ nhẹ, dịu dàng. Khi bác sĩ kê đơn thuốc xong, cô dặn kĩ bệnh nhân cách dùng thuốc và hướng dẫn họ đến quầy thuốc của bệnh viện để mua thuốc.

Bệnh nhân rất đông, người nọ nối tiếp người kia vào khám. Cô y sĩ làm việc liên tục nhưng nụ cười tươi tắn luôn nở trên môi cô. Có vài bệnh nhân đi nhầm khoa, cô tận tình chỉ dẫn họ đến khoa mà họ muốn tìm. Thái độ niềm nở của cô thật dễ thương. Với khuôn mặt xinh xắn, có duyên và với chuyên môn vững vàng, cô y sĩ toát lên vẻ đẹp nhã nhặn đầy lòng bác ái.

Y đức của cô đúng như câu biểu ngữ viết trên tường bệnh viện: "Lương y như từ mẫu" (Thầy thuốc như mẹ hiền). Khám bệnh xong, về đến nhà em nhớ hoài nụ cười hiền dịu của cô y sĩ. Em thấy cô thật đẹp. Thế mới biết nhan sắc mặn mà của một người con gái không phải chỉ vì họ đẹp mà còn vì họ biết cư xử đẹp. Cô y sĩ em gặp một lần mà nhớ mãi chính là người con gái như vậy.

Y sĩ điều dưỡng là phụ tá đắc lực của bác sĩ, là người trực tiếp chăm sóc bệnh nhân. Ngoài chuyên môn được đào tạo của mình, người y sĩ điều dưỡng còn phải có tấm lòng nhân ái, yêu thương bệnh nhân mới hoàn thành tốt công việc. Suốt buổi khám bệnh, nhìn cô y sĩ làm việc, ước mơ vào học ngành y của em càng lớn, càng thêm mạnh mẽ. Em sẽ gắng học giỏi để thi vào trường Đại học Y, trở thành người thầy thuốc tốt.

Câu 2: Đọc soát và chỉnh sửa bài viết.

ĐỌC MỞ RỘNG

Câu 1: Đọc bài thơ thể hiện vẻ đẹp cuộc sống.

Hướng dẫn chi tiết:

Quê hương – Tế Hanh

"Chim bay dọc biển đem tin cả”

Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới:

Nước bao vây cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng,

Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá:

Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã

Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.

Cánh buồm trương, to như mảnh hồn làng

Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...

Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ

Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.

“Nhờ ơn trời, biển lặng cá đầy ghe",

Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.

Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,

Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;

Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm

Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ

Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,

Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,

Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!

Câu 2: Viết phiếu đọc sách theo mẫu.

Hướng dẫn chi tiết:

Câu 3: Chia sẻ với bạn về điều em yêu thích trong một bài thơ thể hiện vẻ đẹp cuộc sống.

Hướng dẫn chi tiết:

Bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh giúp người đọc thấy được sự biến chuyển đầy tinh tế của cảnh vật trong không gian cuối hạ đầu thu. Mùa thu được nhà thơ cảm nhận qua từng giác quan như khứu giác (hương ổi), xúc giác (gió se), thị giác (sương chùng chình). Từ đó, những tín hiệu đặc trưng nhất của mùa thu cũng lần lượt xuất hiện. Dưới mặt đất, dòng chảy của con sông trở nên chậm hơn, không cuồn cuộn như lúc hè về. Trên bầu trời, từng đàn chim sải cánh bay bắt đầu trở nên vội vã, âu lo tìm về phương nam tránh cái lạnh. Đám mây của mùa hạ nay đã “vắt nửa mình sang thu”, nửa nghiêng về mùa hạ, nửa lại nghiêng về mùa thu. Dường như, những sự vật thiên nhiên trong bài thơ đã được tác giả thổi vào đó những hành động của con người. Ở hai khổ thơ đầu, tác giả bộc lộ cảm xúc trước vẻ đẹp thiên nhiên. Thì đến khổ thơ cuối, dòng cảm xúc ấy chuyển sang suy tư, triết lý. Những hiện tượng thiên nhiên như “nắng”, “mưa”, “sấm” là biểu tượng cho những biến cố xảy đến với con người trong cuộc sống. Còn “hàng cây đứng tuổi” chính là hình ảnh của những con người đã từng trải, đã bước qua thời tuổi trẻ. Triết lí mà nhà thơ muốn gửi gắm là những con người từng trải khi gặp phải sóng gió sẽ biết cách đối diện, đương đầu một cách bình thản, trưởng thành hơn. Như vậy, bài thơ đã gợi lên những cảm nhận tinh tế về sự chuyển biến của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu. Và từ những tín hiệu của mùa thu đến khung cảnh thiên nhiên lúc vào thu, tác giả đã có những suy tư sâu sắc về cuộc đời.     

Bài tập về nhà:

Câu 1: Trao đổi với người thân về công việc của những người đang bảo vệ cuộc sống bình yên cho nhân dân.

Hướng dẫn chi tiết:

1. Cảnh sát: Cảnh sát là những người đảm bảo trật tự, an ninh và sự an toàn cho cộng đồng. Họ tuân thủ và thực thi luật pháp, điều tra và ngăn chặn tội phạm, đảm bảo an ninh công cộng và ứng phó với tình huống khẩn cấp.
2. Lực lượng quân đội: Quân đội có nhiệm vụ bảo vệ và phòng vệ lãnh thổ quốc gia, đảm bảo an ninh quốc gia và sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa từ bên ngoài. Các nhiệm vụ của quân đội có thể bao gồm bảo vệ biên giới, tham gia vào các hoạt động hòa bình, tuần tra và duy trì trật tự trong khu vực quân sự.
3. Lực lượng bảo vệ dân phòng: Đây là những người đảm nhận trách nhiệm bảo vệ và đảm bảo an toàn cho các cơ sở và cơ quan quan trọng như nhà tù, bệnh viện, sân bay, nhà ga, cơ sở hạt nhân, và các cơ sở hạ tầng quan trọng khác. Họ giám sát, tuần tra, và có thể tham gia vào các hoạt động cứu hỏa và ứng phó khẩn cấp.