Đề thi thử Sinh học Tốt nghiệp THPTQG 2025 - Đề tham khảo số 45

ĐỀ THI TN THPT 2024-2025 

MÔN: SINH HỌC 12 

Thời gian làm bài: 50 phút 

(không kể thời gian phát đề)

PHẦN I. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án. 

Câu 1. Trong cơ chế điều hòa hoạt động của Operon Lac, sự kiện nào sau đây diễn ra cả khi môi trường có lactose và khi môi trường không có lactose?

A. Một số phân tử lactose liên kết với protein ức chế.

B. Các gene cấu trúc Z, Y, A phiên mã tạo ra các phân tử mRNA tương ứng.

C. Gene điều hòa R tổng hợp protein ức chế.

D. RNA polymerase liên kết với vùng khởi động của Operon Lac và tiến hành phiên mã.

Câu 2. Quan sát đường đi của máu trong hệ tuần hoàn dưới đây và điền chú thích cho các số tương ứng trên hình.

A. (1) tâm thất, (2) động mạch mang, (3) mao mạch mang, (4) động mạch lưng, (5) mao mạch, (6) tĩnh mạch, (7) tâm nhĩ.

B. (1) tâm nhĩ, (2) động mạch mang, (3) mao mạch mang, (4) động mạch lưng, (5) mao mạch, (6) tĩnh mạch, (7) tâm thất.

C. (1) tâm thất, (2) động mạch lưng, (3) mao mạch, (4) động mạch mang, (5) mao mạch mang, (6) tĩnh mạch, (7) tâm nhĩ.

D. (1) tâm nhĩ, (2) động mạch lưng, (3) mao mạch, (4) động mạch mang, (5) mao mạch mang, (6) tĩnh mạch, (7) tâm thất. 

Câu 3. Để chứng minh sự cần thiết của CO₂ đối với quang hợp, người ta tiến hành thí nghiệm như sau:

- Giữ cây trồng trong chậu ở chỗ tối 2 ngày.

- Tiếp theo lồng một lá của cây vào một bình tam giác A chứa nước ở đáy và đậy kín, sau đó lồng một lá tương tự vào bình tam giác B chứa dung dịch KOH đậy kín.

- Sau đó để cây ngoài sáng 5 giờ.

- Cuối cùng thử tinh bột ở hai lá bằng thuốc thử Iodine.

Kết quả thử tinh bột ở mỗi lá là

A. lá trong bình A chuyển màu xanh đen vì cây sử dụng CO₂ trong bình để quang hợp tạo tinh bột.

B. lá trong bình B chuyển màu xanh đen vì cây sử dụng CO₂ trong bình để quang hợp tạo tinh bột.

C. lá trong bình A không chuyển màu vì trong bình không còn CO₂.

D. lá trong bình B không chuyển màu vì trong bình còn CO₂ nhưng cây không thực hiện quang hợp.

Câu 4. Hình dưới đây mô tả các con đường vận chuyển các chất qua màng tế bào (X, Y, Z). Nhận định nào dưới đây là đúng?

A. Vitamin D không thể được vận chuyển qua X.

B. Ion Na⁺ và K⁺ có thể được vận chuyển qua X.

C. Protein kích thước lớn có thể được vận chuyển qua Y.

D. Các phân tử H₂O có thể được vận chuyển qua Z.

Câu 5. Lĩnh vực nào dưới đây ít liên quan đến ứng dụng của sinh học?

A. Y - dược học. 

B. Công nghệ thực phẩm.

C. Kỹ thuật xây dựng. 

D. Bảo vệ môi trường.

Câu 6. Khi nói về sự hình thành loài theo quan điểm của tiến hóa hiện đại, phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Hình thành bằng con đường lai xa và đa bội hóa thường gặp ở động, thực vật.

B. Hình thành loài bằng đa bội hóa cùng nguồn chi thực hiện thông qua cơ chế nguyên phân.

C. Hình thành loài bằng cách li tập tính chỉ xảy ra khi trong quần thể xuất hiện các đột biến liên quan đến tập tính giao phối và khả năng khai thác nguồn sống.

D. Hình thành loài bằng con đường địa lí xảy ra nhanh hơn nếu có sự tham gia của nhân tố biến động di truyền.

Câu 7. Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, yếu tố nào dưới đây góp phần lớn nhất vào sự đa dạng di truyền trong quần thể?

A. Đột biến gen. 

B. Giao phối chọn lọc. 

C. Chọn lọc tự nhiên. 

D. Giao phối gần.

Câu 8. Yếu tố nào dưới đây làm thay đổi tần số allele của quần thể theo hướng tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể?

A. Đột biến gen. 

B. Chọn lọc tự nhiên. 

C. Phiêu bạt di truyền. 

D. Dòng gen.

Câu 9. Sơ đồ phả hệ dưới đây mô tả sự di truyền một bệnh ở người do một gen có hai allele quy định. Có tối đa bao nhiêu người trong gia đình có kiểu gen đồng hợp?

A. 7.

 B. 6.

C. 4.

D. 5.

Câu 10. Lai xa giữa hai loài cây khác nhau thu được cây F1 bất thụ. Các nhà khoa học sử dụng kỹ thuật đa bội hóa để cây lai trở nên hữu thụ. Kỹ thuật này có ý nghĩa như thế nào?

A. Tạo điều kiện cho cây hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn từ đất.

B. Hình thành cặp nhiễm sắc thể tương đồng, giúp cây có thể sinh sản hữu tính.

C. Giảm số lượng nhiễm sắc thể, giúp cây dễ thích nghi hơn với môi trường.

D. Kích thích sự phát triển cơ quan sinh dưỡng mà không cần sinh sản hạt.

Câu 11. Để giảm sự cạnh tranh giữa các cây trưởng thành và cây con trong cùng loài có thể áp dụng biện pháp nào dưới đây?

A. Trồng xen kẽ các loài cây khác nhau để giảm mật độ của loài cây hiện tại.

B. Tăng cường bón phân và tưới nước để cây con có điều kiện sinh trưởng tốt hơn.

C. Cắt tỉa các cây trưởng thành để tăng cường ánh sáng cho các cây con bên dưới.

D. Giới hạn số lượng cây con bằng cách thu hoạch các cây non khi chúng mới nảy mầm.

Câu 12. Trong một ao nuôi, mối quan hệ nào có thể xảy ra giữa hai loài cá có cùng nhu cầu thức ăn?

A. Cạnh tranh. 

B. Ký sinh. 

C. Vật ăn thịt – con mồi. 

D. Ức chế cảm nhiễm.

Câu 13. Hình ảnh dưới đây mô tả cấu trúc của một phân tử vòng. Dựa vào đặc điểm của nó, loại phân tử này thường được sử dụng trong kỹ thuật sinh học nào?

A. Sao chép và nhân đôi DNA của tế bào nhân thực.

B. Phiên mã tạo ra các phân tử ARN thông tin.

C. Chuyển gen vào tế bào vi khuẩn để sản xuất protein.

D. Truyền thông tin di truyền giữa các thế hệ sinh vật.

Câu 14. Ở người, sự hình thành nhóm máu ABO do hoạt động phối hợp của 2 gen H và I, được thể hiện trong sơ đồ hình bên dưới. Allele lặn h và allele lặn IO đều không tổng hợp được enzyme tương ứng. Gene H và gene I nằm trên hai nhiễm sắc thể khác nhau. Khi trên bề mặt hồng cầu có cả kháng nguyên A và kháng nguyên B sẽ biểu hiện nhóm máu AB, khi không có cả hai loại kháng nguyên thì biểu hiện nhóm máu O. Cho biết các gen phân li độc lập. Một người có nhóm máu O có tối đa bao nhiêu loại kiểu gene về hai gene nói trên?

A. 10.

B. 4.

C. 6.

D. 8.

Câu 15. ............................................

............................................

............................................

Câu 18. Lưới thức ăn của một quần xã sinh vật trên cạn được mô tả như sau: Các loài cây là thức ăn của sâu đục thân, sâu hại quả, chim ăn hạt, côn trùng cánh cứng ăn vỏ cây và một số loài động vật ăn rễ cây. Chim sâu ăn côn trùng cánh cứng, sâu đục thân và sâu hại quả. Chim sâu và chim ăn hạt đều là thức ăn của chim ăn thịt cỡ lớn. Động vật ăn rễ cây là thức ăn của rắn, thú ăn thịt và chim ăn thịt cỡ lớn. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Chuỗi thức ăn dài nhất trong lưới thức ăn này có tối đa 4 mắt xích.

II. Nếu số lượng động vật ăn rễ cây bị giảm mạnh thì sự cạnh tranh giữa chim ăn thịt cỡ lớn và rắn gay gắt hơn so với sự cạnh tranh giữa rắn và thú ăn thịt.

III. Chim ăn thịt cỡ lớn có thể là bậc dinh dưỡng cấp 2, cũng có thể là bậc dinh dưỡng cấp 3.

IV. Các loài sâu đục thân, sâu hại quả, động vật ăn rễ cây và côn trùng cánh cứng có ổ sinh thái trùng nhau hoàn toàn.

A. 1.  

B. 2.  

C. 3.  

D. 4.

PHẦN II. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 4. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.

Câu 1. Một operon X có các vùng trình tự quy định chức năng được ký hiệu M, N, P, Q, tổng hợp các enzyme 1 và enzyme 2 phân giải chất X. Trong đó, mỗi vùng trình tự đã ký hiệu từ M đến Q sẽ là một trong các vị trí sau:

(1) Gene tổng hợp enzyme 1. 

(2) Gene tổng hợp enzyme 2.

(3) Vùng khởi động (promoter). 

(4) Vùng vận hành (operator).

Biết rằng, gene điều hòa điều khiển hoạt động operon X tổng hợp protein điều hòa có chức năng bình thường. Kết quả chọn lọc các chủng vi khuẩn thu được ở bảng dưới đây khi nuôi cấy trong điều kiện môi trường có chất X và không có chất X, biết (+) enzyme được tổng hợp; (-) enzyme không được tổng hợp.

a) Trình tự M trong operon X là gene tổng hợp enzyme 1.

b) Vùng P trong operon X là gene mã hóa enzyme 2.

c) Nếu vùng N bị đột biến, enzyme 2 sẽ không được tổng hợp khi có chất X, nhưng enzyme 1 vẫn có thể được tổng hợp.

d) Khi đột biến xảy ra ở vùng Q của operon, enzyme 1 và enzyme 2 vẫn được tổng hợp ngay cả khi không có chất X.

Câu 2. Cấu trúc tuổi của quần thể có tính đặc trưng và phụ thuộc vào môi trường sống. Khi điều tra quần thể chim trĩ (Phasianus colchicus) tại các khu rừng trên đảo sau hai năm bị săn bắt, người ta thu thập được các số liệu số lượng cá thể ở độ tuổi trước sinh sản và sinh sản; không xuất hiện nhóm tuổi sau sinh sản.

a) Trước và sau khi bị săn bắt, quần thể chim trĩ (Phasianus colchicus) đều không xuất hiện nhóm tuổi sau sinh sản.

b) Sau hai năm bị khai thác, tỷ lệ các cá thể ở lứa tuổi sinh sản trong quần thể chim trĩ giảm mạnh, chủ yếu do khai thác các cá thể trưởng thành.

c) Việc khai thác đều đặn theo thời gian làm tăng khả năng sinh sản của quần thể, giúp quần thể nhanh chóng phục hồi kích thước ban đầu.

d) Nếu việc săn bắt dừng lại, quần thể sẽ điều chỉnh lại tỷ lệ nhóm tuổi, dẫn đến sự gia tăng số lượng các cá thể trước sinh sản.

Câu 3.............................................

............................................

............................................

Câu 4. Khi cho hai dòng thuần chủng cùng loài là cây hoa đỏ và cây hoa trắng giao phấn với nhau, thu được thế hệ F₁ với 100% cây hoa đỏ. Cho F₁ tự thụ phấn, thu được thế hệ F₂ gồm 368 cây hoa trắng và 272 cây hoa đỏ.

a) Tính trạng màu hoa do hai gen quy định.

b) Cây bố hoặc mẹ thiếu một trong hai gen trội về tính trạng này.

c) Có tối đa 27 kiểu gen trong quần thể.

d) Cây hoa đỏ có số kiểu gen nhiều hơn cây hoa trắng.

PHẦN III. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời tương ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.

Câu 1. Hình ảnh minh họa một hệ sinh thái trên cạn, đây là hệ sinh thái rừng, nơi thể hiện mối quan hệ giữa các sinh vật tự dưỡng và các nhóm sinh vật tiêu thụ. Các sinh vật trong hình bao gồm thực vật (như cây ngô), động vật ăn thực vật (như sóc, côn trùng), động vật ăn thịt (như chim săn côn trùng, chồn) và động vật ăn tạp (như gấu trúc Mỹ).

Có bao nhiêu loài thuộc nhóm sinh vật tiêu thụ bậc 2? 

(Đáp án: 2)

Câu 2.Bảng sau đây cho thấy sự khác biệt về trình tự amino acid trong chuỗi hemoglobin của người và một số động vật khác

Dựa vào thông tin trong bảng cung cấp dữ liệu, hãy cho biết có bao nhiêu phát biểu sau đây là đúng?

(1) Loại bằng chứng giúp xác định các mối quan hệ tiến hoá trong bảng trên là bằng chứng giải phẫu so sánh.

(2) Người, khỉ đột và tinh tinh có mối quan hệ gần gũi nhất.

(3) Các loài càng có trình tự amino acid giống nhau thì có mối quan hệ họ hàng càng gần gũi.

(4) Trình tự thể hiện mối quan hệ họ hàng từ gần đến xa là: Người – khỉ đột – tinh tinh – ngựa – ngựa vằn.

(Đáp án: 2)

Câu 3. Một nhà nghiên cứu tiến hành nuôi cấy một tế bào vi khuẩn E. coli trên môi trường chỉ chứa N14. Sau 2 thế hệ, chọn lọc một tế bào vi khuẩn (kí hiệu A) chỉ chứa DNA với N¹⁴. Tế bào này tiếp tục được chuyển sang môi trường chỉ chứa N¹⁵ để nuôi cấy. Quá trình nuôi cấy không ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của vi khuẩn. Sau một số thế hệ, người ta tách các phân tử DNA từ tất cả các tế bào thu được, và nhận thấy tỷ lệ giữa DNA chứa N¹⁴ và DNA chỉ chứa N¹⁵ là 1 : 15. Số thế hệ tế bào (số lần phân chia) của tế bào A là bao nhiêu?

(Đáp án: 5)

Câu 4. ............................................

............................................

............................................

Câu 6. Cho sơ đồ phả hệ sau:

Sơ đồ phả hệ trên mô tả sự di truyền một bệnh ở người do một trong hai allele của một locus gene quy định. Biết rằng không xảy ra đột biến ở tất cả các cá thể trong phả hệ.

Trong các nhận định sau, có bao nhiêu nhận định đúng?

(1) Bệnh do gene lặn nằm trên nhiễm sắc thể thường quy định.

(2) Có 6 người trong phả hệ biết được chính xác kiểu gene.

(3) Xác suất để cặp vợ chồng thế hệ thứ III sinh được con trai bình thường là 5/6

(4) Xác suất để cặp vợ chồng ở thế hệ thứ III sinh con gái không mang allele bị bệnh là 1/6.