Đề thi thử Sinh học Tốt nghiệp THPTQG 2025 - Sở GD&ĐT Bắc Ninh (3)

MỤC TIÊU 

Sau khi làm xong bài thi, học sinh có thể 

 Ôn tập kiến thức Sinh học 11, Sinh học 12 qua đề tổng hợp theo cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT 

 Nhận biết được các lý thuyết thuộc Sinh học 11, các chuyên đề: Cơ chế di truyền và biến dị, sinh thái, tiến hóa... 

 Thông qua lý thuyết, có thể giải quyết được các bài tập đơn giản thuộc chuyên đề cơ chế di truyền - biến dị, di truyền quần thể,.. 

 Vận dụng kiến thức đã học và các phương pháp giải bài tập để làm các bài tập khó, vận dụng toán xác suất. 

PHẦN I. TRẮC NGHIỆM NHIỀU PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN 

Câu 1: Loại nucleotide nào sau đây không phải là đơn phân cấu tạo nên phân tử DNA? 

A. Adenine (A). 

B. Thymine (T). 

C. Uracil (U). 

D. Cytosine (C).

Câu 2: Dạng đột biến cấu trúc NST nào sau đây có thể làm 2 allele khác nhau của một cho gene cùng nằm trên 1 NST đơn? 

A. Mất đoạn. 

B. Đảo đoạn. 

C. Chuyển đoạn.  

D. Lặp đoạn. 

Câu 3: Trong các thí nghiệm ở hình 1 sau đây, thí nghiệm không chứng minh quá trình thoát hơi nước ở thực vật là thí nghiệm: 

Hình 1

A. 1. 

B. 4. 

C. 3. 

D. 2. 

Câu 4: Cây rong đuôi chồn hấp thụ nước và khoáng từ môi trường nước qua 

A. rễ phụ. 

B. lông hút. 

C. lá. 

D. tế bào biểu bì của hầu hết các cơ quan. 

Câu 5: Năm 2009, các công nhân làm việc tại một công trình xây dựng ở trung tâm thành phố San Diego, bang California, Mỹ, phát hiện xương hóa thạch thời tiền sử của một con voi ma mút. Theo thuyết tiến hóa hiện đại, đây là loại bằng chứng 

A. tế bào học. 

B. trực tiếp. 

C. sinh học phân tử. 

D. gián tiếp. 

Câu 6: Khi phun thuốc trừ sâu, người ta nhận thấy sau vài lần số lượng sâu chết giảm xuống. Giải thích nào sau đây hợp lý nhất? 

A. Khi phun thuốc trừ sâu đã gây nên hiện tượng nhờn thuốc. 

B. Sự kháng thuốc tăng lên sau nhiều lần phun. 

C. Khi phun thuốc trừ sâu đã gây nên sự mẫn cảm với thuốc. 

D. Sâu có thể tránh tiếp xúc với thuốc sau nhiều lần phun. 

Câu 7: Theo Đacuyn, nhân tố chính quy định chiều hướng tiến hóa và tốc độ biến đổi của các giống vật nuôi, cây trồng là 

A. chọn lọc nhân tạo. 

B. chọn lọc tự nhiên. 

C. biến dị cá thể. 

D. biến dị xác định. 

Câu 8: Tác động của chọn lọc có thể đào thải 1 loại allele khỏi quần thể qua 1 thế hệ là chọn lọc chống lại 

A. thể đồng hợp. 

B. allele lặn. 

C. allele trội. 

D. thể dị hợp. 

Câu 9: Phương pháp nghiên cứu nào dưới đây cho phép phát hiện hội chứng Klinefelter ở người? 

A. Nghiên cứu trẻ đồng sinh. 

B. Nghiên cứu tế bào. 

C. Nghiên cứu phả hệ. 

D. Di truyền hóa sinh. 

Câu 10: Hình 2 dưới đây mô tả quá trình săn mồi của một con diều hâu trong 3 tháng ở một quần thể chuột. Sự thay đổi trong quần thể chuột có thể được giải thích hợp lý bằng 

A. phiêu bạt di truyền. 

B. đột biến gene. 

C. chọn lọc tự nhiên. 

D. giao phối không ngẫu nhiên. 

Dùng thông tin sau để trả lời 2 câu hỏi tiếp theo: Khảo sát mối quan hệ giữa các loài trong một quần xã sinh vật, người ta thu được bảng số liệu như sau: 

Bảng 1: 

Câu 11: Có bao nhiêu mối quan hệ thuộc kiểu quan hệ đối kháng. 

A. 1. 

B. 2. 

C. 3. 

D. 4. 

Câu 12: Quan hệ giữa chim mỏ đỏ và linh dương thuộc kiểu quan hệ số: 

A. 1. 

B. 2. 

C. 3. 

D. 4. 

Câu 13: Hình 3 dưới đây mô tả cấu trúc của operon Lac theo Mono và Jacob: 

Theo mô hình này chú thích (1) là 

A. protein ức chế. 

B. vùng vận hành. 

C. vùng khởi động. 

D. gene điều hòa. 

Câu 14: Có khoảng 3% dân số bình thường mang allele đột biến ở gene CFTR gây bệnh xơ nang. Một nhà tư vấn di truyền nghiên cứu một gia đình trong đó có bố và mẹ đều là thể mang về một đột biến CFTR. Họ sinh con đầu lòng bị bệnh này và đang muốn kiểm tra thai để sinh đứa thứ hai xem đó là thay bị bệnh hay thể mang hay hoàn toàn không mang gene bệnh. Các mẫu DNA từ các thành viên trong gia đình và thai nhi được xét nghiệm PCR và điện di trên gel, kết quả như hình 4. 

Nếu thai nhi sinh ra. lớn lên và kết hôn với người bình thường, xác suất đứa con đầu lòng của cá thể này bị bệnh xơ nang là bao nhiêu? 

A. 0,3%. 

B. 0,15%. 

C. 0,75%. 

D. 0,25%. 

Câu 15: ............................................

............................................

............................................

Câu 18: Mối quan hệ giữa xén tóc và thằn lằn giống với mối quan hệ giữa 

A. Cây thông và trăn. 

B. Giữa các cây thông. 

C. Giữa thằn lằn và trăn. 

D. Giữa chim gõ kiến và thằn lằn. 

PHẦN II. TRẮC NGHIỆM ĐÚNG / SAI 

Câu 1: Ở một loài thực vật, xét 2 gene phân li độc lập, mỗi gene quy định một tính trạng và đều có 2 allele trội lặn hoàn toàn. Thực hiện các phép lai giữa các cây A, B, C, D trong đó mỗi đời con đều có số lượng cá thể đủ lớn để thỏa mãn thống kê. Sau đó đem lai phân tích đời con của mỗi phép lai, thu được Fa. Kết quả thể hiện trong bảng 2 dưới đây: 

Bảng 2: 

a) Mỗi cây A, B, C đem lai phân tích đều cho đời con đồng tính. 

b) Các cây F1-1 có thể có kiểu gene giống các cây F1-2. 

c) Các cây F1-3 tự thụ phấn, đời con có thể thu được tối đa 4 loại kiểu gene. 

d) Đem cây F1-1 lại với F1-2, đời con có thể chỉ thu được 1 loại kiểu hình. 

Câu 2: Khi nghiên cứu hệ sinh thái của một vùng biển, các nhà khoa học đã xác định được sinh khối tích lũy trong mỗi loài, nhóm loài như hình 5. 

a) Lưới thức ăn trong hệ sinh thái này có 6 chuỗi thức ăn. 

b) Sinh khối tích lũy của bậc dinh dưỡng thấp luôn lớn hơn sinh khối tích lũy được ở bậc dinh dưỡng cao hơn. 

c) Khi thực vật phù du bị nhiễm kim loại nặng thì động vật phù du là sinh vật tiêu thụ bậc 1 có sinh khối lớn nhất nên sẽ bị nhiễm nặng nhất. 

d) Hiệu suất sinh thái của sinh vật tiêu thụ bậc 2 là 15%. 

Câu 3: ............................................

............................................

............................................

Câu 4: Xét nghiệm DNA là xét nghiệm dùng DNA có trong các tế bào của cơ thể để xác định quan hệ huyết thống giữa hai cá thể. Với mẫu DNA của bố mẹ và con khớp nhau trong từng gene thì có tới 99,999% hai chủ nhân mẫu vật có quan hệ huyết thống. Các mẫu xét nghiệm DNA rất đa dạng và có độ chính xác không có nhiều khác biệt như: mẫu máu, tế bào niêm mạc miệng, mẫu mô, móng tay, chân tóc, cuống rốn, xương, răng ... Xét nghiệm huyết thống có thể được thực hiện ở bất kỳ độ tuổi nào vì hệ gene của con người được thiết lập ngay tại thời điểm thụ thai và thường không thay đổi, thậm chí có thể lấy mẫu vật từ trẻ chưa sinh như nước ối có chứa các tế bào của thai nhi. 

a) Trên cùng một cơ thể, các phân tử DNA trong mẫu máu, niêm mạc miệng có cấu trúc khác biệt hoàn toàn với các phân tử DNA có trong mẫu mô, móng tay, chân tóc. 

b) Xét nghiệm DNA có thể giúp phát hiện các bệnh ung thư do đột biến gene. 

c) Xét nghiệm DNA là phương pháp xác định huyết thống của trẻ có độ chính xác cao. 

d) Trường hợp hai người đàn ông là anh em sinh đôi cùng trứng (có bộ gene giống nhau hoàn toàn) thì phương pháp xét nghiệm DNA không thể xác định ai trong số 2 người đàn ông đó là bố đứa trẻ. 

PHẦN II. TRẮC NGHIỆM TRẢ LỜI NGẮN 

Câu 1: Quan sát hình 6 giải thích quá trình hình thành các đặc điểm thích nghi của loài bướm sâu đo bạch dương trong môi trường có bụi than. Một học sinh đưa ra những nhận định sau: 

1 - Dạng bướm đen xuất hiện do một đột biến trội đa hiệu: vừa chi phối màu đen ở thân và cánh bướm vừa làm tăng khả năng sinh sản của bướm. 

2 - Quá trình hình thành đặc điểm thích nghi trên là do tập tính của loài chim ăn bướm định hướng. 

3 - Trong môi trường có bụi than, màu đen trở thành có lợi cho bướm vì chim ăn sâu khó phát hiện, nên thể đột biến màu đen được chọn lọc tự nhiên giữ lại và không bao giờ bị thay đổi. 

4 - Đặc điểm màu sắc cơ thể bướm bạch dương không thể di truyền cho thế hệ sau. Có bao nhiêu nhận định trên là đúng? 

(Đáp án: 1)

Câu 2: Kết quả phân tích về phân tử hemoglobin (Hb) của 3 anh em (Nam, Bắc, Hải) trong một gia đình có kết quả thể hiện ở bảng 4. Biết phân tử hemoglobin được cấu tạo bởi 4 chuỗi polipeptit; 2 chuỗi alpha (2 cấu tạo bởi 4 chuỗi polipeptit; 2 chuỗi alpha (2α) và 2 chuỗi beta (2β). Việc tổng hợp chuỗi B được quy định bởi một gene có nhiều allele nằm trên NST số 11; allele A tổng hợp nên HbA; allele S tổng hợp nên HbS; những người có kiểu gene SS bị hồng cầu hình liềm. Nếu không quan tâm đến các dạng Hb khác, hãy:

Xác định số người bị bệnh hồng cầu hình liềm trong số 3 anh em nói trên? 

(Đáp án: 1)

Câu 3: Trong quá trình giảm phân ở cơ thể có kiểu gene AD//ad đã xảy ra hoán vị gene giữa các allele D và d với tần số 18%. Tính theo lí thuyết, cứ 1000 tế bào sinh tinh của cơ thể này giảm phân thì số tế bào không xảy ra hoán vị gene giữa các allele D và d là bao nhiêu? 

Câu 4: Nghiên cứu một quần thể sóc ở rừng Cúc Phương. Tính trạng màu sắc bụng do 1 gene có 2 allele nằm trên NST thường quy định, trong đó allele A quy định kiểu hình bụng đỏ trội hoàn toàn so với allele a quy định kiểu hình bụng trắng. Tại thế hệ đang khảo sát, quần thể đang cân bằng di truyền có đầy đủ các loại kiểu gene và tần số allele A gấp đôi allele a. Nếu tất cả các cá thể dị hợp đều không sinh sản, thế hệ sau sẽ có kiểu hình bụng đỏ chiếm tỉ lệ bao nhiêu? (Hãy thể hiện kết quả bằng số thập phân và làm tròn đến 2 chữ số sau dấu phẩy). 

Câu 5: ............................................

............................................

............................................

Câu 6: Một nhà máy sản xuất bánh kẹo đã thải nước thải ra sông bằng ống dẫn theo sơ đồ ở hình 7. 

Có 7 vị trí được đánh dấu trong sơ đồ là các vị trí được đề xuất lấy mẫu nước nhằm chứng minh nước thải của nhà máy có ảnh hưởng đến chất lượng nước của dòng sông hay không. Từ dữ liệu cung cấp, trong 7 vị trí thể hiện ở hình bên, có bao nhiêu vị trí cần thiết để lấy mẫu?