Kênh giáo viên » Giáo án chuyên đề sinh học 10 cánh diều

Giáo án chuyên đề sinh học 10 cánh diều bài 5: Các giai đoạn công nghệ tế bào động vật

Giáo án chuyên đề bài 5: Các giai đoạn công nghệ tế bào động vật sách chuyên đề học tập sinh học 10 cánh diều. Giáo án chuyên đề bản word, trình bày rõ ràng cụ thể giúp giáo viên hướng dẫn học sinh mở rộng kiến thức sinh học phổ thông, phát triển năng lực, nâng cao khả năng định hướng nghệ nghiệp sau này. Thao tác tải về rất đơn giản, mời quý thầy cô tham khảo

Click vào ảnh dưới đây để xem 1 phần giáo án rõ nét

Giáo án chuyên đề sinh học 10 cánh diều bài 5: Các giai đoạn công nghệ tế bào động vật

Hướng dẫn tải giáo án

Xem toàn bộ: Giáo án chuyên đề Sinh học 10 cánh diều đủ cả năm

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 5: CÁC GIAI ĐOẠN CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT

MỤC TIÊU
Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

Trình bày được các giai đoạn của công nghệ tế bào động vật.
Nêu được ví dụ minh họa quy trình công nghệ tế bào động vật.

Năng lực

Năng lực chung:
Phát huy cao độ năng lực tự học: thông qua các hoạt động tự đọc sách, tóm tắt nội dung, tự trả lời câu hỏi và đặt ra các câu hỏi tìm hiểu kiến thức của bài; nghiên cứu dự án.
Năng lực diễn đạt bằng văn bản và giao tiếp: thông qua các hoạt động viết tóm tắt nội dung kiến thức đọc được và thuyết trình trước tổ, nhóm hay trước lớp.
Năng lực giao tiếp, hợp tác, lãnh đạo: thông qua thảo luận nhóm, rèn kĩ năng lắng nghe, chia sẻ, điều hành nhóm.
Phát triển năng lực nghiên cứu khoa học: HS đóng vai trò như nhà nghiên cứu khoa học, tự tìm kiếm các biện pháp quy trình công nghệ ứng dụng khoa học vào đời sống.
Năng lực riêng:
Nhận thức sinh học: trình bày được các giai đoạn của công nghệ tế bào động vật; có những kiến thức nhất định để thực hiện dự án tìm hiểu về thành tựu nuôi cấy mô tế bào động vật.
Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Áp dụng được kiến thức về các giai đoạn của công nghệ nuôi cấy mô tế bào động vật vào thực tế để tạo ra những sản phẩm đạt giá trị kinh tế cao.

Phẩm chất

HS thấy yêu thích môn học hơn, đam mê hơn với khoa học và công nghệ.
HS thay đổi được thái độ học tập từ cố gắng ghi nhớ kiến thức sang tìm cách vận dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề của đời sống.

THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Đối với giáo viên

SGK, Sách chuyên đề học tập Sinh học 10, SGV, Kế hoạch bài dạy.
Tranh, ảnh liên quan đến nội dung chuyên đề.
Phiếu học tập về các giai đoạn của công nghệ tế bào động vật.
Máy tính, máy chiếu (nếu có).

Đối với học sinh

Sách chuyên đề học tập Sinh học 10.
Hình ảnh, tranh vẽ liên quan đến nội dung bài học.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS trong học tập, ôn tập kiến thức đã học và gắn kết kiến thức mới.
Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, giải quyết các câu hỏi mở đầu.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về dòng tế bào.
Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, trả lời các câu hỏi mở đầu:

+ Để có được dòng tế bào buồng trứng chuột hamster (CHO), theo em, người ta phải thực hiện các giai đoạn nuôi cấy mô tế bào nào?

+ Bằng cách nào mà kháng thể đơn dòng được sản xuất với số lượng lớn?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS suy nghĩ, dựa vào những kiến thức đã biết, thảo luận với bạn để trả lời câu hỏi mở đầu.

- GV gợi ý cho HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS xung phong đưa ra những ý kiến, trả lời câu hỏi mở đầu. (HS không nhất thiết phải trả lời đúng)

- Các HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV khuyến khích tinh thần đóng góp xây dựng bài của HS, dựa trên cơ sở câu trả lời của HS để dẫn dắt vào bài học: Để có được câu trả lời đầy đủ và chính xác cho các câu hỏi trên, chúng ta hãy cùng bắt đầu bài học hôm nay - Bài 5: Các giai đoạn của công nghệ tế bào động vật.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu các giai đoạn của công nghệ nuôi cấy mô tế bào động vật

Mục tiêu: Trình bày được các giai đoạn của công nghệ tế bào động vật.
Nội dung:

- GV hướng dẫn HS nghiên cứu thông tin mục I (SCĐ tr.29 - 33) để tìm hiểu các giai đoạn của công nghệ nuôi cấy mô tế bào động vật.

- GV tổ chức dạy học theo trạm để hướng dẫn HS thảo luận về từng nội dung kiến thức.

Sản phẩm học tập: Câu trả lời và phiếu học tập của HS.
Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành các nhóm nhỏ (mỗi nhóm 4 – 5 HS), tổ chức dạy học theo trạm.

- GV phóng to các hình ảnh có liên quan trong SCĐ và treo ở mỗi trạm để HS quan sát.

● Trạm 1: Tìm hiểu giai đoạn chuẩn bị mẫu và môi trường nuôi cấy

Nghiên cứu thông tin mục I.1, kết hợp quan sát sơ đồ hình 5.1 (SCĐ tr.29 – 3), cho biết công nghệ tế bào động vật gồm những giai đoạn nào.

● Trạm 2: Tìm hiểu giai đoạn nuôi cấy

- Nghiên cứu thông tin và quan sát các hình ảnh mục I.2 (SCĐ tr.30 - 32), cho biết đặc điểm của các kiểu nuôi cấy tế bào động vật.

● Trạm 3: Tìm hiểu giai đoạn thu nhận sản phẩm công nghệ tế bào

- Nghiên cứu thông tin và quan sát các hình ảnh mục I.3 (SCĐ tr.32 – 33) và trả lời câu hỏi: Giai đoạn thu nhận sản phẩm công nghệ tế bào gồm những công đoạn nào? Trình bày ngắn gọn đặc điểm của những công đoạn đó.

- Các nhóm thực hiện nhiệm vụ ở mỗi trạm rồi di chuyển theo chiều kim đồng hồ, thực hiện cho đến khi tất cả HS đều thực hoàn thành nhiệm vụ ở mỗi trạm.

- GV đôn đốc để các nhóm hoàn thành nhanh nhiệm vụ ở mỗi trạm, nhóm hoàn thành các trạm nhanh nhất sẽ được cộng điểm ưu tiên.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm nghiên cứu thông tin, quan sát các hình ảnh minh họa SCĐ, thảo luận và hoàn thành nhanh nhiệm vụ ở các trạm.

- GV theo dõi, hướng dẫn, hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV thu lại phiếu học tập của các nhóm, sau đó phát cho các nhóm nhận xét lẫn nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

I. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT

- Công nghệ tế bào động vật gồm các giai đoạn chính:

+ Chuẩn bị mẫu và môi trường nuôi cấy.

+ Tiến hành nuôi cấy theo các giai đoạn nuôi cấy sơ cấp.

+ Nuôi cấy thứ cấp và áp dụng các kĩ thuật nuôi cấy mẫu khác theo mục đích định sẵn.

+ Thu thập sản phẩm.

- Giai đoạn thu thập gồm: phát triển các dòng tế bào, tạo cơ quan hoặc sản xuất các sản phẩm khác.

Hoạt động 2: Ví dụ về quy trình công nghệ tế bào động vật: Sản xuất kháng thể đơn đồng

Mục tiêu: Nêu được ví dụ minh họa quy trình công nghệ tế bào động vật.
Nội dung:

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, đọc thông tin mục II (SGK tr.34 – 35), thảo luận và thực hiện các nhiệm vụ học tập.

- GV sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn để hướng dẫn HS thảo luận nội dung SGK.

Sản phẩm học tập: Sản phẩm thảo luận của HS.
Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành nhóm 4 – 6 HS, nghiên cứu thông tin và quan sát hình ảnh mục II (SCĐ tr.34 – 35) để tìm hiểu một ví dụ về sản xuất kháng thể đơn dòng.

- GV giao nhiệm vụ cho các nhóm:

+ Vì sao để sản xuất kháng thể đơn dòng, cần tạo ra dòng tế bào lai giữa tế bào lách chuột đã gây miễn dịch và tế bào u tủy (myeloma)?

+ Vẽ sơ đồ về quy trình công nghệ tế bào ứng dụng trong sản xuất kháng thể đơn dòng.

- GV sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn, hướng dẫn HS thảo luận nội dung SGK.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS các nhóm đọc thông tin và quan sát hình ảnh SGK để trả lời câu hỏi của GV. Mỗi HS trong nhóm làm việc độc lập, viết đáp án vào một tờ giấy, sau đó cả nhóm thảo luận và thống nhất câu trả lời.

- Cả nhóm trao đổi, vẽ sơ đồ quy trình công nghệ tế bào ứng dụng trong sản xuất kháng thể đơn dòng.

- GV quan sát, hỗ trợ HS khi cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm lần lượt trình bày kết quả thảo luận trước lớp.

- GV yêu cầu các nhóm HS đánh giá, nhận xét lẫn nhau.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét chung về sản phẩm thảo luận của các nhóm HS.

- GV chốt kiến thức, hướng dẫn HS đọc phần Ghi nhớ (SCĐ tr.23) và chuyển sang hoạt động tiếp theo.

II. VÍ DỤ VỀ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT: SẢN XUẤT KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG

Quy trình công nghệ tế bào ứng dụng trong sản xuất kháng thể đơn dòng bao gồm các bước:

+ Nuôi cấy tế bào lympho B

+ Nuôi cấy tế bào u tủy

+ Tạo và chọn lọc tế bào lai bất tử

+ Nuôi cấy tế bào lai và kiểm tra

+ Sản xuất kháng thể đơn dòng

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Mục tiêu: Luyện tập kiến thức về quy trình công nghệ tế bào động vật.
Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, trả lời các câu hỏi Luyện tập trong SCĐ.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 8 nhóm, mỗi nhóm sẽ cử đại diện lên bốc thăm câu hỏi thảo luận:

Đặc điểm của dịch nuôi sơ cấp là gì? Vì sao dịch nuôi sơ cấp có đặc điểm đó? Hãy sưu tầm thông tin về các dòng tế bào sơ cấp và ứng dụng của chúng.
Hãy nêu sự khác biệt giữa nuôi cấy huyền phù và nuôi cấy đơn lớp.
Yếu tố nào quyết định sự hình thành dạng huyền phù và dạng đơn lớp của sản phẩm nuôi cấy tế bào động vật?
Nêu đặc tính khác biệt nổi bật giữa tế bào nuôi cấy đơn lớp và tế bào nuôi cấy huyền phù.
Hãy nêu các loại mẫu mô tế bào động vật được sử dụng trong nuôi cấy in vitro. Mỗi loại mẫu này được sử dụng với mục đích gì?
Mục đích của việc nuôi cấy thứ cấp tế bào động vật là gì?
Vẽ sơ đồ tóm tắt quy trình thực hiện nuôi cấy mô và nuôi cấy cơ quan động vật.
Nêu các ứng dụng của nuôi cấy mảnh mô và nuôi cấy cơ quan.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm HS cử đại diện bốc thăm câu hỏi, trao đổi, thảo luận để tìm ra câu trả lời.

- GV quan sát quá trình HS thảo luận, hỗ trợ khi HS cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trả lời lần lượt các câu hỏi.

- Các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức để giải thích một số vấn đề thực tiễn. Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng.
Nội dung: GV đưa ra nhiệm vụ, yêu cầu HS hoàn thành ngoài giờ học trên lớp.
Sản phẩm học tập: Các câu trả lời của HS về sản phẩm được sản xuất bằng công nghệ tế bào động vật.
Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi, trả lời các câu hỏi:

Tại sao trong nuôi cấy tế bào động vật, người ta thường phải xử lí mẫu mô bằng cơ học (cắt nhỏ) kết hợp với xử lí bằng enzyme trypsin?
Tìm kiếm thông tin về một số sản phẩm được sản xuất theo quy trình công nghệ tế bào động vật.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận, tìm kiếm thông tin, thảo luận tìm câu trả lời ngoài giờ học trên lớp.

- GV theo dõi, nhắc nhở, đốc thúc HS thực hiện nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả tìm hiểu của nhóm mình.

- GV khuyến khích các nhóm còn lại nhận xét, góp ý, đặt câu hỏi, đưa ra ý kiến phản biện, tranh luận,... để làm rõ vấn đề.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá bài làm của HS.

*Hướng dẫn về nhà:

- HS ôn lại kiến thức đã học

- Đọc trước nội dung bài mới Bài 6: Cơ sở công nghệ tế bào gốc và ứng dụng.

Trên chỉ là 1 phần của giáo án. Giáo án khi tải về có đầy đủ nội dung của bài. Đủ nội dung của học kì I + học kì II