Giáo án dạy thêm văn 8 cánh diều bài: Thực hành tiếng việt - Sắc thái của từ ngữ

Ngày soạn:…/…/….

Người dạy:…/…/….

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: SẮC THÁI CỦA TỪ NGỮ

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

• Củng cố kiến thức đã học và làm bài tập thực hành tiếng Việt: Sắc thái của từ ngữ (khái niệm, đặc điểm và hiệu quả lựa chọn từ ngữ)
• Luyện tập theo các bài tập: Thực hành tiếng Việt - Sắc thái của từ ngữ

2. Năng lực

Năng lực chung

• - Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• - Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• - Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• - Nhận biết được sắc thái nghĩ của từ ngữ và hiệu quả lựa chọn từ ngữ.
• - Hiểu được cách thức lựa chọn sắc thái từ ngữ trong việc tạo lập văn bản

3. Phẩm chất

• - Có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản.
• - Có trách nhiệm trong việc thực hiện nhóm

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• - Giáo án;
• - Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
• - Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
• - Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;

2. Đối với học sinh

• - SGK, SBT Ngữ văn 8, tập 1
• - Soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.

III. TIẾN HÀNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo hứng thú học tập cho HS, Huy động tri thức, kỹ năng, đó HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
3. Nội dung: Gv chiếu một đoạn ngữ liệu và yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi
4. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và chuẩn kiến thức của GV.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chiếu đoạn ngữ liệu sau:

 Xe chúng tôi leo chênh vênh trên dốc cao của con đường xuyên tỉnh. Những đám mây trắng nhỏ sà xuống cửa kính ô tô tạo nên cảm giác bồng bềnh huyền ảo. Chúng tôi đang đi bên những thác trắng xóa tựa mây trời, những rừng cây âm âm, những bông hoa chuối rực lên như ngọn lửa. Tôi lim dim mắt ngắm mấy con ngựa đang ăn cỏ trong một vườn đào ven đường. Con đen huyền, con trắng tuyết, con đỏ son, chân dịu dàng, chùm đuôi cong lướt thướt liễu rủ.
                                                                  (Đường đi Sa Pa, theo Nguyễn Phan Hách)

- Gv yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: Tìm những từ đồng nghĩa với các từ in đậm trên và giải thích tại sao tác giả chọn những từ in đậm mà không chọn những từ đồng nghĩa khác?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, suy ngẫm và chọn lọc thông tin.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết)

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động

- GV mời bất kì 2-3 HS trình bày trước lớp.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe và bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV gợi mở:

+ Từ đồng nghĩa với trắng xóa: Trắng tinh, Trắng muốt, trắng ngần, trắng phau..

+ Từ đồng nghĩa với bồng bềnh: bập bềnh, bập bồng, bềnh bồng, dập dềnh.

+ Từ đồng nghĩa với đen huyền: đen ngòm, đen láy, đên nhẻm, đen trũi,…

Giải thích:

Tác giả sử dụng những từ in đậm trên là vì những từ trên tạo nhịp điệu cho văn bản và tăng tính chân thực hấp dẫn giúp người đọc dễ hình dung và tưởng tưởng cảnh sắc của Sa Pa.

1. CỦNG CỐ KIẾN THỨC BÀI HỌC
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố lại kiến thức Thực hành tiếng Việt – Sắc thái nghĩa của từ (khái niệm, đặc điểm và hiệu quả lựa chọn từ ngữ)
3. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hành luyện tập Sắc thái nghĩa của từ.
4. Sản phẩm học tập: HS nhắc lại lý thuyết Sắc thái nghĩa của từ và chuẩn kiển thức GV.
5. Tổ chức thực hiện: