Giáo án điện tử chuyên đề Lịch sử 12 kết nối CĐ 1: Lịch sử tín ngưỡng và tôn giáo ở Việt Nam (P3)

CHÀO MỪNG

CÁC EM ĐẾN VỚI MÔN LỊCH SỬ!

CHUYÊN ĐỀ 1. LỊCH SỬ TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

NỘI DUNG BÀI HỌC

I. Khái lược về tín ngưỡng và tôn giáo

II. Một số tín ngưỡng ở Việt Nam

III. Một số tôn giáo ở Việt Nam

III.

MỘT SỐ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

Việt Nam là quốc gia đa tôn giáo.

Các tôn giáo cùng tồn tại và bình đẳng với nhau

Gồm:

• Tôn giáo du nhập từ bên ngoài.
• Tôn giáo bản địa.

01

Tìm hiểu về Nho giáo.

02

Tìm hiểu về Phật giáo.

03

Tìm hiểu về Đạo giáo.

04

Tìm hiểu về Cơ đốc giáo.

05

Tìm hiểu về một số tôn giáo khác.

Nhóm

1. Nho giáo

Hình 13. Văn Miếu ở Hà Nội được thành lập từ thời vua Lý Thánh Tông (1070)

1. Nho giáo

Chia lớp thành 5 nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

Khai thác Hình 13 – 15, mục Em có biết, thông tin mục III.1 SGK tr.13 – 15 và trả lời câu hỏi: Nho giáo sau khi được truyền bá vào Việt Nam đã được tiếp nhận, sáng tạo như thế nào?

Nhóm 1:

Hình 14. Văn Miếu Mao Điền (Hải Dương)

Hình 15. Văn từ Thượng Phúc (Hà Nội)

a. Lịch sử hình thành và quá trình truyền bá:

• Là một hệ thống triết học chính trị - xã hội, giáo dục, đạo đức ở Trung Quốc.
• Người sáng lập: Khổng Tử.
• Thời gian: TK VI TCN.

Khổng Tử - người sáng lập ra Nho giáo.

a.1. Lịch sử hình thành

a. Lịch sử hình thành và quá trình truyền bá:

• Thời gian: thời Bắc thuộc (đầu Công nguyên).
• Có quá trình tiếp nhận, phát triển trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử.

a.2. Quá trình truyền bá

Thầy đồ đang dạy học trò

Khuê Văn Các ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội, xây dựng năm 1076 nhằm đào tạo Nho sĩ phụng sự đất nước

Bia tiến sĩ tại Văn Miếu Hà Nội. Những người học giỏi đỗ đạt được khắc tên tuổi, quê quán lên bia đá để lưu danh vào lịch sử, qua đó biểu dương tinh thần học tập và làm gương cho đời sau

a.2 Quá trình truyền bá

Bắc thuộc

Truyền bá vào Giao Chỉ cùng Phật giáo và Đạo giáo.

Thời Lý

- Bắt đầu “có chỗ đứng” trong tam giáo.

- Xây dựng Văn Miếu, đắp tượng Khổng Tử.

Thời Trần

- Phát triển khá mạnh.

- Quốc Tử Giám được mở rộng.

Thời Lê sơ

- Chiếm vị trí độc tôn, mang màu sắc tôn giáo nhất định.

- Giáo dục mở rộng, thành lập trường tư.

- Đẩy mạnh việc phổ biến Nho giáo xuống tận làng xã.

Thời Lê sơ

- Chiếm vị trí độc tôn, mang màu sắc tôn giáo nhất định.

- Giáo dục mở rộng, thành lập trường tư.

- Đẩy mạnh việc phổ biến Nho giáo xuống tận làng xã.

Thời Nguyễn

- Xây dựng Văn Miếu ở Phú Xuân.

- Phục hồi, phát triển giáo dục Nho học mang tính hệ thống.

Đầu TK XX

- Suy tàn.

- Xu hướng phê phán những tư tưởng cổ hủ, lạc hậu diễn ra ngày càng mạnh mẽ.

a.2 Quá trình truyền bá

Tượng thờ Khổng Tử ở điện Đại thành, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, khắc năm 1729

Trạng Lường Lương Thế Vinh (1441-1496),

nhà Nho nổi tiếng tài trí trong lịch sử Việt Nam

Tượng thờ nhà Nho Chu Văn An (1292-1370) trong nhà Thái Học.

Các thí sinh dự thi khoa bảng nếu đỗ sẽ được nhận áo mũ vua ban.

Một lớp học chữ Nho vào khoảng năm 1895 ở Việt Nam

Em hãy xem video sau và thực hiện nhiệm vụ: Thuyết minh, giới thiệu về Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội).

VĂN MIẾU – QUỐC TỬ GIÁM

• Nguồn gốc

1070

1076

Văn Miếu được xây dựng.

Lý Nhân Tông lập trường Quốc Tử Giám

1324

Chu Văn An được vua Trần Minh Tông mời ra giữ chức Tư nghiệp trường Quốc Tử Giám.

1484

Vua Lê Thánh Tông đã cho dựng các tấm bia đá của những người thi đỗ tiến sĩ từ khoa thi năm 1442.

1762

Lê Hiển Tông cho sửa lại là Quốc Tử Giám

• Nguồn gốc

1802

1803

Vua Gia Long đổi tên thành Văn Miếu Hà Nội và cho xây dựng Khuê Văn Các.

Quốc Tử Giám lập tại Huế dưới thời vua Gia Long

1947

Giặc Pháp nã đạn đại bác làm đổ sập căn nhà, chỉ còn cái nền với hai cột đá và 4 nghiên đá.

Nay

Được phục dựng theo kiến trúc cùng thời với quần thể các công trình còn lại.

Quần thể di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám được xây dựng từ năm 1070 - 1076.

Văn Miếu – Huế

Xưa

Nay

Khuê Văn Các

Bia Tiến sĩ

Nhà Hữu vu

• Kiến trúc và cấu trúc
• Được xây dựng trên khu đất hình chữ nhật (dài 300 m, rộng 70 m).
• Xung quanh là tường gạch, chia thành 5 lớp không gian với các kiến trúc khác nhau, được giới hạn bởi các tường gạch có 3 cửa (gốm cửa chính giữa và hai cửa phụ hai bên).
• Về sau, kiến trúc dần được hoàn thiện.

Cổng

Văn Miếu

Cổng

Đại Trung

Cổng

Đại Thành

Cổng

Thái Học

Sơ đồ di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám

• Vai trò
• Là nơi thờ Khổng Tử, các bậc hiền triết Nho giáo và Chu Văn An.
• Tạc tượng Chu Công, Khổng Tử cùng tứ phối là Nhan Tử, Tăng Tử, Tư Tử, Mạnh Tử và hình vẽ các hiển Nho để thờ cúng.
• Về sau, Quốc Tử Giám được xây dựng ngay bên cạnh, biến khu Văn Miếu - Quốc Tử Giám trở thành trường quốc học đầu tiên của Việt Nam và là trung tâm giáo dục Nho học cao cấp, lớn nhất dưới thời quân chủ.

Khổng Tử (551 TCN – 479 TCN)

Tượng thờ trong điện Đại thành, năm 1729

Tượng thờ Chu Văn An tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Đền Khải Thánh – nơi dùng để tôn thờ 2 vị phụ mẫu của Khổng Tử, là Thúc Lương Ngột và Nhan Thị.

• Đánh giá
• Là điểm du lịch văn hóa hấp dẫn du khách.
• Năm 1962, được xếp hạng quốc gia và đến nay là Di tích Quốc gia đặc biệt.
• Năm 1988, thành lập Trung tâm nghiên cứu văn hóa, khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám và giao nhiệm vụ quản lý di tích trực tiếp và toàn diện.
• 9/3/2010: 82 tấm bia được UNESCO vinh danh là di sản tư liệu thế giới.

Trình chiếu 3D Mapping theo chủ đề “Tinh hoa đạo học”

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân trao

Bằng công nhận di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám là Di tích Quốc gia đặc biệt

Tiến sĩ Katherine Muller Marin - Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam trao Bằng công nhận 82 bia đá tiến sỹ triều Lê Mạc ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám là Di sản tư liệu thế giới

Văn Miếu - Biểu tượng của Nho giáo Việt Nam

b. Biểu hiện về ảnh hưởng của Nho giáo

TRÒ CHƠI “AI HIỂU BIẾT HƠN”

--------------- Còn tiếp ---------------