Giáo án điện tử chuyên đề Lịch sử 12 kết nối CĐ 1: Lịch sử tín ngưỡng và tôn giáo ở Việt Nam (P4)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI MÔN LỊCH SỬ!

CHUYÊN ĐỀ 1. LỊCH SỬ TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

NỘI DUNG BÀI HỌC

III.

MỘT SỐ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM

Việt Nam là quốc gia đa tôn giáo.

Các tôn giáo cùng tồn tại và bình đẳng với nhau

Gồm:

• Tôn giáo du nhập từ bên ngoài.
• Tôn giáo bản địa.

01

Tìm hiểu về Nho giáo.

02

Tìm hiểu về Phật giáo.

03

Tìm hiểu về Đạo giáo.

04

Tìm hiểu về Cơ đốc giáo.

05

Tìm hiểu về một số tôn giáo khác.

Nhóm

2. Phật giáo

2. Phật giáo

Chia lớp thành 5 nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

Qua hoạt động tham quan, trải nghiệm ở một ngôi chùa cụ thể, kết hợp khai thác thông tin trong mục (Hình 16 – 18, thông tin mục III.2 SGK tr.15 – 17), nhóm 2 hãy thực hiện nhiệm vụ:

Nhóm 2:

Chỉ ra một số biểu hiện của Phật giáo trong đời sống văn hóa – xã hội của người Việt Nam hiện nay.

Vì sao nói: Phật giáo Việt Nam luôn đồng hành với lịch sử xây dựng và bảo vệ Tổ quốc?

Hình 16. Tượng Phật hoàng

Trần Nhân Tông (ở Quảng Ninh) – người sáng lập ra thiền phái Trúc Lâm Yên Tử

Hình 17. Toàn cảnh chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên Huế)

Hình 18. Khóa tu mùa hè tại chùa Đình Quán (Hà Nội)

a. Lịch sử hình thành và quá trình truyền bá

• Thời gian: TK VI TCN.
• Nguồn gốc: Ấn Độ.
• Người sáng lập: Thích Ca Mâu Ni.
• Du nhập vào Việt Nam từ Ấn Độ và Trung Quốc.

Tượng Đức Phật

Siddhartha Gautama –

người sáng lập ra Phật giáo.

Tháp Mahabodhi, là một trong 4 thánh tích của Phật Thích-ca, nơi ông đã chứng đạo.

Quá trình truyền bá:

Buổi đầu độc lập, tự chủ

- Dẫn dắt, định hướng văn hoá của dân tộc.

- Các thiền sư là nhà văn hoá, chính trị, ngoại giao xuất sắc, có vai trò quan trọng trong công cuộc hộ quốc, an dân.

Thời Lý – Trần

- Phát triển cực thịnh.

- Các công trình chùa, tháp được xây dựng khắp nơi.

- Dòng Phật giáo Trúc Lâm mang tính bản địa của Việt Nam ra đời.

Thời Lê sơ

- Mất dần vị thế.

- Sau: khởi sắc ở một số thời kì nhưng không còn giữ được vai trò như trước.

Quá trình truyền bá:

Thời Lê sơ

- Mất dần vị thế.

- Sau: khởi sắc ở một số thời kì nhưng không còn giữ được vai trò như trước.

Chống Pháp

Nhiều cơ sở thờ tự của Phật giáo trở thành những căn cứ nuôi giấu cán bộ cách mạng.

Chống Mỹ

Nhiều nhà sư và Phật tử trực tiếp tham gia đấu tranh, kháng chiến.

b. Biểu hiện về ảnh hưởng của Phật giáo

C

hùa

Thu hút đông đảo Phật tử và du khách đến tham quan, hành lễ.

Thời gian: rằm, lễ, Tết.

Mục đích: cầu mong sự an nhiên, thanh tịnh.

Chùa Nhất Trụ ở khu di tích cố đô Hoa Lư, nơi có thạch kinh cổ nhất Việt Nam

Tượng Phật A Di Đà chùa Phật Tích, Bắc Ninh được xây dựng vào thời Lý

Chùa Hoa Yên trên núi Yên Tử, nơi khai sinh Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử

Tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn trên núi Yên Tử

b. Biểu hiện về ảnh hưởng của Phật giáo

Giá trị đạo đức

Lối sống hướng thiện

Tinh thần tương thân tương ái trong cộng đồng.

Hội Chữ thập đỏ thành phố Hà Nội cấp, phát gạo cho người dân tại phường Đại Kim (quận Hoàng Mai) trong đại dịch Covid-19.

Đoàn công tác tặng quà cho một nhà dân trong vùng ngập lũ tại 2 huyện Chương Mỹ và Quốc Oai.

Trở thành chuẩn mực trong đời sống tình cảm, tín ngưỡng, phong tục, tập quán của nhân dân.

b. Biểu hiện về ảnh hưởng của Phật giáo

Hoạt động từ thiện

Tiến hành quyên góp, cứu trợ đồng bào khi bị thiên tai

Xây dựng các trường lớp, nhà dưỡng lão, cơ sở nuôi trẻ mồ côi,...

Góp phần giáo dục cộng đồng, xóa đói giảm nghèo, giảm bớt gánh nặng xã hội.

14/10/2020, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam ra Thông bạch về việc vận động cứu trợ đồng bào lũ lụt các tỉnh miền Trung.

Đoàn từ thiện Phật giáo tỉnh Đồng Nai cứu trợ đồng bào bị lũ lụt tại Nghệ An và Hà Tĩnh

26, 28/8/2024: Giáo hội Phật giáo Việt Nam

ủng hộ người dân vùng thiên tai tỉnh Sơn La.

Cơ sở từ thiện xã hội Phật giáo chùa Kỳ Quang 2, TP.Hồ Chí Minh, nuôi dưỡng nhiều trẻ mồ côi, trong đó có nhiều trẻ nhiễm HIV/AIDS

Một số cơ sở thờ tự của Phật giáo đã trở thành những căn cứ nuôi giấu cán bộ cách mạng trong thời kì vận động.

Mở rộng

Trong kháng chiến chống Pháp

Chùa Tư Khánh là cơ sở nuôi giấu nhiều cán bộ cách mạng của phường Đông Ngạc và cũng là ngôi chùa duy nhất ở Hà Nội được tặng danh hiệu “Toàn gia kháng chiến”.

Chùa Linh Quang – Hà Nội

Chùa là địa điểm bí mật cất giấu tài liệu, vũ khí, nuôi dưỡng cán bộ, chiến sĩ biệt động từ hậu phương vào nội thành hoạt động Cách mạng, từ nội thành ra vùng kháng chiến.

Chùa Ninh Cường – Nam Định

Chùa từng là nơi hội họp của tổ chức cách mạng, dân quân du kích, cất giấu vũ khí và bộ đội trong kháng chiến chống Pháp.

Chùa Cổ Lễ, Nam Định

Chùa Cổ Lễ, Nam Định

• Chùa Cổ Lễ là cơ sở nuôi giấu cán bộ, du kích và bộ đội chủ lực Sư đoàn 320, Đại đội 91 của tỉnh, Đại đội 75 huyện Trực Ninh.
• Ngày 27-2-1947, nhà chùa đã làm lễ “cởi áo cà sa khoác chiến bào” cho 27 nhà sư tham gia kháng chiến chống Pháp.
• Đoàn quân đồng thanh ca vang bài “Tiến lên đường, tới sa trường”.

Trong kháng chiến chống Mỹ

--------------- Còn tiếp ---------------