Giáo án điện tử Ngữ văn 8 chân trời Bài 3 Đọc 4: Lối sống đơn giản - Xu thế của thế kỉ XXI

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Theo em lối sống đơn giản là gì? Em đã sống một lối sống đơn giản chưa?

Gợi ý:

Sống đơn giản không có đồng nghĩa với sống nghèo đói mà là cuộc sống được lựa chọn sau quá trình nghiên cứu kĩ lưỡng. Có rất nhiều cách sống đơn giản bạn có thể tự chọn lựa để áp dụng cho cuộc sống của mình. Đôi khi chỉ là một vườn rau xanh trên sân thượng, hay những lớp yoga thiền,         hay những chuyến từ thiện phát tâm, dã ngoại hòa mình vào thiên nhiên. Sống đơn giản không có nghĩa là bạn phải nghèo khổ, thoát ly hay ở ẩn. 

BÀI 3: SỰ SỐNG THIÊNG LIÊNG

TIẾT… -  VĂN BẢN 4

LỐI SỐNG ĐƠN GIẢN – XU THẾ CỦA THẾ KỈ XXI

NỘI DUNG BÀI HỌC

TÌM HIỂU CHUNG

KHÁM PHÁ VĂN BẢN

1. Hệ thống luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng
2. Bằng chứng khách quan và ý kiến chủ quan
3. 3. Kết luận theo đặc trưng thể loại

1. TÌM HIỂU CHUNG

• Thể loại: Văn nghị luận
• Văn bản Lối sống đơn giản – xu thế của thế kỉ XXI được in trong Báo Văn nghệ, số Tết, năm 2002.

1. KHÁM PHÁ VĂN BẢN
2. Hệ thống luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng

• Luận đề: Lối sống đơn giản
• Luận điểm 1: Sống đơn giản là gì?
  • Sống đơn giản không đồng nghĩa với sống khổ hạnh và nghèo đói, mà là cuộc sống được lựa chọn sau quá trình nghiên cứu kĩ lưỡng.
• Luận điểm 2: Lợi ích của việc sống đơn giản.
  • Giúp chúng ta kiềm chế lòng tham, cân nhắc kĩ lưỡng các yêu cầu của bản thân.
    • Một căn nhà rộng rãi sẽ đem lại sự dễ chịu cho người ở….
    • Biến mình trở thành một con người nhàn nhã, bình yên và không hao phí thời gian vào những việc vô bổ.
    • Lối sống này được ông cha ta coi trọng từ thời xa xưa.

2. Bằng chứng khách quan và ý kiến chủ quan

Câu văn thể hiện bằng chứng khách quan của người viết trong đoạn thứ tư của văn bản   

> “Có thể kể ra ở đây có rất nhiều danh nhân của đất Việt đã từng có cuộc sống như vậy: Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hồ Chí Minh…”

Câu văn thể hiện ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết

> Dựa vào nguyên tắc của cuộc sống đơn giản, tiêu chuẩn tối thiểu của cuộc sống này là: đáp ứng đầy đủ những nhu cầu thiết yếu như ăn, mặc, ở, đi lại.

3. Kết luận theo đặc trưng thể loại
4. a) Luận đề và luận điểm trong văn nghị luận

Luận đề là vấn đề chính được nêu ra để bàn luận trong văn bản nghị luận.

Luận điểm là những ý kiến thể hiện quan điểm của người viết về luận đề.

+ Lí lẽ, Bằng chứng

1. b) Bằng chứng khách quan và ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết trong văn nghị luận

Bằng chứng khách quan là những thông tin khách quan, có thể kiểm chứng được trong thực tế.

Ý kiến, đánh giá chủ quan là những nhận định, suy nghĩ, phán đoán theo góc nhìn chủ quan của người viết, thường ít có cơ sở để kiểm chứng.

> Để giảm tính chủ quan trong đánh giá, giúp ý kiến trở nên đáng tin cậy

> Đưa ra bằng chứng khách quan

Làm nên sức thuyết phục cho văn bản nghị luận.

Giúp người đọc kiểm chứng được tính đúng/ sai của các lập luận; lí giải được sức thuyết phục, tác động của văn bản.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Lí lẽ và bằng chứng được nêu ở đoạn văn thứ ba có tác dụng như thế nào trong việc làm sáng tỏ luận đề?

Câu 2: Xác định câu văn thể hiện bằng chứng khách quan và ý kiến đánh giá chủ quan của người viết trong đoạn thứ tư của văn bản.

Gợi ý đáp án

Câu 1:

Lí lẽ và bằng chứng được nêu ở đoạn văn thứ ba có tác dụng liệt kê lại những ví dụ thực tế, làm sáng tỏ luận đề là một lối sống đơn giản được coi là xu thế của thế kỷ mới. Chúng đóng vai trò là minh chứng được tác giả áp dụng vào việc làm sáng tỏ luận đề và các luận điểm chính trong đoạn., làm cho bài viết mang tính xác thực.

Câu 2:

• Câu văn thể hiện ý kiến, đánh giá chủ quan là:

 “Lối sống này từ xưa đã được cha ông chúng ta rất coi trọng và đã trở thành một trong những giá trị văn hóa của người Việt”.

• Câu văn thể hiện bằng chứng khách quan:

“Có thể kể ra ở đây rất nhiều danh nhân của đất Việt đã từng có cách sống như vậy: Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hồ Chí Minh,...”

VẬN DỤNG

Em hãy viết một đoạn văn trình bày về lối sống giản dị trong xã hội hiện nay.

Gợi ý đáp án

    Lối sống giản dị là một đức tính được ông cha ta đúc kết từ xưa đến nay. Truyền thống giản dị luôn được giữ gìn qua nhiều thế hệ. Đức tính giản dị là một đức tính có ý nghĩa quan trọng đối với con người. Giản dị là luôn biết khiêm tốn, sống đơn  giản, minh bạch, khiêm nhường, không khoe khoang. Lối sống giản dị góp phần làm nên một con người giàu tính yêu thương, đó là một phẩm chất đáng quý. Học hỏi và phát huy lối sống giản dị chúng ta sẽ thấy cuộc sống có ý nghĩa to lớn, đem lại giá trị cho bản thân. Trong cuộc sống hiện đại, với nhiều cám dỗ lớn thì đức tính giản dị càng cần được phát huy để tránh phải những cạm bẫy của đồng tiền. Lối sống giản dị giúp chúng ta biết sống tiết kiệm, cư xử đúng đắn với mọi người, điều đó tạo lên một cuộc sống nhiều ý nghĩa, gây thiện cảm với mọi người. Tuy nhiên sống giản dị không đồng nghĩa với việc sống hà tiện, keo kiệt. Sống giản dị là làm mọi thứ trong cuộc sống trở lên tối giản, sống hoà mình vào thiên nhiên, không phô trương. Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là tấm gương tiêu biểu khi nói về lối sống giản dị về phong cách sống và lời nói. Trong cuộc sống hằng ngày, Bác chỉ mặc quần áo bình thường, đi đôi dép cao su, sống hoà mình với thiên nhiên. Khi xuất hiện trước các vị lãnh đạo của nước ngoài, hình ảnh quen thuộc của Bác chính là chiếc áo Kaki đã sờn vải. Bác biết rằng dân tộc ta còn khó khăn, nhân dân ta còn đang sống trong cảnh lầm than, là một vị lãnh tụ, Bác ý thức được việc phải sống giản dị, không tạo thành gánh nặng cho đất nước.

Bên cạnh những người luôn có lối sống giản dị thì lại có những người thích khoe khoang, phô trương, gây ra phiền phức tới mọi người. Chúng ta cần phải rèn luyện cho mình đức tính giản dị, có như vậy chúng ta mới cảm thấy cuộc sống của mình có nhiều giá trị.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Ôn tập bài học Lối sống đơn giản – Xu thế của thế kỉ XXI.
• Soạn bài: Thực hành tiếng Việt.

CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE BÀI GIẢNG!