Giáo án điện tử Ngữ văn 8 chân trời Bài 2 Đọc 1: Bạn đã biết gì về sóng thần?

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐÃ ĐẾN VỚI BÀI HỌC!

KHỞI ĐỘNG

Em đã biết gì về sóng thần? Trong tình huống nếu chẳng may gặp sóng thần, chúng ta cần phải làm gì để bảo vệ và hỗ trợ những người xung quanh? Hãy chia sẻ với các bạn trong lớp nhé!

• Sóng thần là một loạt các đợt sóng tạo nên khi một thể tích lớn của nước đại dương bị chuyển dịch chớp ngoáng trên một quy mô lớn.
• Khi gặp sóng thần chạy đến một khu vực cao hơn và an toàn ngay lập tức, thực hiện theo các tuyến đường di tản đến nơi cao và an toàn nhất…

BÀI 2: NHỮNG BÍ ẨN CỦA THẾ GIỚI TỰ NHIÊN

TIẾT… -  VĂN BẢN 1

BẠN ĐÃ BIẾT GÌ VỀ SÓNG THẦN

NỘI DUNG BÀI HỌC

ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1. Văn bản thông tin giải thích một hiện tự nhiên
2. Đọc văn bản

KHÁM PHÁ VĂN BẢN

1. Giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra hiện tuợng sóng thần
2. Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sóng thần
3. Sự việc cuối của hiện tượng sóng thần

1. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
2. Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên

THẢO LUẬN NHÓM

• Nêu khái niệm văn bản thông tin? Nêu các dạng của văn bản thông tin?
• Cấu trúc của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên gồm mấy phần?
• Văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần thuộc thể loại nào?
• Xác định mục đích viết của văn bản trên.
• Xác định cấu trúc của văn bản trên.

1. a) Khái niệm

Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên được viết để lí giải nguyên nhân xuất hiện và cách diễn ra của một hiện tượng tự nhiên.

1. b) Các dạng văn bản thông tin

• Giải thích trình tự diễn ra các hiện tượng tự nhiên
• Giải thích nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của hiện tượng tự nhiên
• So sánh sự giống và khác nhau giữa các hiện tượng tự nhiên
• Giải thích cách tiếp cận và giải quyết một vấn đề trong thế giới tự nhiên…

1. c) Cấu trúc của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên

Phần mở đầu

Giới thiệu khái quát về hiện tượng hoặc quá trình xảy ra hiện tượng trong  thế giới tự nhiên.

Phần nội dung

Giải thích nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của các hiện tượng tự nhiên.

Phần kết thúc (không bắt buộc)

Thường trình bày sự việc cuối của hiện tượng tự nhiên hoặc tóm tắt nội dung giải thích.

• Cách sử dụng ngôn ngữ:
  • Từ ngữ thuộc một chuyên ngành khoa học cụ thể: Địa lí, sinh học, thiên văn học...
  • Động từ miêu tả hoạt động hoặc trạng thái: Ví dụ: vỡ, phun trào, chuyển động,...
  • Từ ngữ miêu tả trình tự: Ví dụ: bắt đầu, kế tiếp, tiếp theo…

1. d) Cách trình bày thông tin theo cấu trúc só sánh và đối chiếu

• Văn bản có cấu trúc so sánh và đối chiếu trình bảy điểm giống và khác nhau giữa hai hay nhiều sự vật theo các tiêu chí so sánh cụ thể:
  • So sánh và đối chiếu các đối tượng theo từng tiêu chí.
  • So sánh tổng thể các đối tượng: Người viết lần lượt trình bày biểu hiện của tất cả các tiêu chí ở từng đối tượng.
• Văn bản trình bày thông tìn theo cách so sánh và đối chiếu có thể sử dụng một số từ ngữ chỉ sự giống nhau hoặc sử dụng một số kiểu sơ đồ bảng biểu để làm rõ thông tin được so sánh, đối chiếu.

2. Đọc văn bản

• Văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần thuộc loại văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên.
• Mục đích của văn bản
  • Định nghĩa sóng thần
  • Cơ chế hình thành sóng thần
  • Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết sóng thần
• Bố cục: 3 phần
  • Mở bài: từ đầu đến “năm 1958 cao đến 525m”
    • Giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra hiện tượng sóng thần.
  • Nội dung: tiếp đến “khi sóng thần đến”
    • Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sóng thần.
  • Kết thúc: Còn lại
    • Trình bày sự việc cuối của hiện tượng sóng thần.

1. KHÁM PHÁ VĂN BẢN
2. Giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra hiện tượng sóng thần

TRẢ LỜI CÂU HỎI

• Sóng thần là gì?
• Chúng ta có dễ dàng nhận thấy dấu hiệu báo trước của sóng thần hay không? Vì sao?
• Cơ chế hình thành sóng thần diễn ra như thế nào?
• Trình bày quá trình dịch chuyển của sóng thần.

• Sóng thần là chuỗi sóng biển chu kì dài, lan truyền với vận tốc lớn. 

Sóng thần không phải là những ngọn sóng ầm ầm, cuồn cuộn tiến về đất liền mà ta có thể mục kích và nghe được âm thanh. Ngay cả khi ngồi trên thuyển ở ngoài khơi, bạn cũng không thể biết trước sóng thần bắt đầu xuất hiện.

Không thể nhận thấy dấu hiệu báo trước của một đợt sóng thần.

• Cơ chế hình thành sóng thần:
  • Sự thay đổi của mảng kiến tạo gây ra một trận động đất và làm dịch chuyển nước biển.
  • Những con sóng được tạo ra và di chuyển ra mọi hướng trên biển, một số con sóng di chuyển nhanh.
  • Khi vào vùng nước nông, những con sóng bị nén ép lại, tốc độ chậm hơn và trở nên cao hơn.
  • Chiều cao của những con sóng tăng lên và những dòng biến cố có liên quan được tăng cường, tất cả đã trở thành mối đe dọa đến tính mạng và tài sản của con người.
• Quá trình dịch chuyển của sóng thần: