Giáo án điện tử Ngữ văn 8 chân trời Bài 9 Ôn tập

THÂN MẾN CHÀO CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Em có ấn tượng với bài học nào trong chủ đề Âm vang của lịch sử? Hãy chia sẻ nhé.

BÀI 9: ÂM VANG CỦA LỊCH SỬ

(truyện lịch sử)

ÔN TẬP

Em hãy quan sát lại phần Tri thức ngữ văn những kiến thức đã học: Hệ thống lại kiến thức của chủ đề Âm vang lịch sử (hình thức sơ đồ, bảng, hoặc trình bày bằng lời nói).

1. Truyện lịch sử

Khái niệm

Lấy đề tài lịch sử (lịch sử quốc gia, dân tộc, dòng họ, danh nhân,…) làm nội dung chính.

Làm sống dậy bức tranh rộng lớn, sinh động về một thời đã qua.

Mang lại cho người đọc những nhận thức mới mẻ hay bài học sâu sắc.

• Bối cảnh

Thời gian

• Khoảng thời gian năm tháng, niên đại, thời đại cụ thể trong quá khứ.
• Cách xa thời điểm tác giả viết tác phẩm.

Không gian

• Gắn với thời gian, xác định niên đại, thời đại cụ thể.

Cuộc sống con người và không khí thời đại hiện lên rõ nét, không lẫn với thời gian, không gian khác.

Cốt truyện đơn tuyến

• Chỉ có một chuỗi sự kiện đơn giản, gắn với một vài nhân vật chính tạo thành một tuyến truyện duy nhất.
• Thể loại: truyện ngụ ngôn, truyện cười dân gian và phần lớn các truyện ngắn hiện đại

Cốt truyện đa tuyến

• Có từ hai chuỗi sự kiện trở lên, gắn với hai hay hơn hai tuyến nhân vật.
• Tạo thành nhiều tuyến truyện, đan xen nhau và ít nhiều độc lập.
• Thể loại: tác phẩm tự sự nhiều chương/hồi như truyện lịch sử, truyện khoa học viễn tưởng, truyện trinh thám, tiểu thuyết hiện đại…

Cốt truyện trong truyện lịch sử

• Truyện lịch sử cần kết nối nhiều loại sự kiện liên quan đến:
  • Quá trình hình thành – hưng thịnh – diệt vong của nhà nước.
  • Những biến cố lớn trong đời sống xã hội.

Sử dụng cốt truyện đa tuyến.

Các tuyến sự kiện này có thể được kể song hành, đan xen nhau trong cùng một chương/ hồi của truyện.

• Nhân vật
  • Là những nhân vật có ảnh hưởng đến tiến trình lịch sử của một dòng tộc, một quốc gia,…tên tuổi, công trạng được ghi chép trong lịch sử.
  • Nhân vật phụ trong truyện thường do người viết bổ sung, làm nổi bật sự kiện, nhân vật chính.
  • Để tái hiện, làm sống dậy các sự kiện, nhân vật ấy, nhà văn phải sử dụng trí tưởng tượng của mình để:
    • Tạo ra các chi tiết về ngoại hình, hành vi, tâm lí, lời nói,..của nhân vật chính
    • Tạo ra các nhân vật phụ, cảnh quan, không khí lịch sử bao quanh nhân vật.

Truyện lịch sử cần đến sự hư cấu.

• Ngôn ngữ
  • Mang đậm sắc thái lịch sử thể hiện qua:
    • Các hệ thống chi tiết miêu tả thiên nhiên, đồ vật, ngoại hình nhân vật
    • Cách sử dụng từ ngữ của người kể chuyện
    • Cách nghĩ, cách nói năng của nhân vật trong bối cảnh lịch sử cụ thể.

3. Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học
4. Nghe và nắm bắt nội dung chính đã trao đổi thảo luận, trình bày về nội dung đó.

LUYỆN TẬP

Dựa vào kiến thức đã học, em hãy hoàn thành lần lượt các bài tập 2, 3 trong SGK (trang 98).

Bài tập 2