Giáo án điện tử Ngữ văn 8 chân trời Bài 9 Đọc 3: Đại Nam quốc sử diễn ca

THÂN MẾN CHÀO CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Trình bày những hiểu biết của em về các nhân vật lịch sử - Thánh Gióng và Hai Bà Trưng.

Bài 9: Âm vang của lịch sử

(truyện lịch sử)

[Đọc kết nối chủ điểm]

Đại Nam diễn quốc sử ca

NỘI DUNG BÀI HỌC

01 TÌM HIỂU CHUNG

Dựa vào nội dung chuẩn bị ở nhà, thực hiện yêu cầu:

• Trình bày hiểu biết của em về tác giả Lê Ngô Cát.
• Nêu nội dung chính của văn bản?

1. Tác giả

• Quê quán: xã Hương Lang, huyện Chương Đức, Hà Nội.
• Đậu cử nhân năm Mậu Thân 1848 bổ làm việc trong Quốc sử Quán.
• Có thời gian làm quan án sát tỉnh Cao Bằng (theo tài liệu trong Quốc triều Hương khoa lục).
• Rất sính thơ lục bát, không tha thiết với công danh, nên chẳng bao lâu cáo quan về vui thú ruộng vườn.

2. Tác phẩm

• Tập diễn ca lịch sử viết theo thể lục bát, chép lịch sử dân Việt từ Kinh Dương Vương và họ Hồng Bàng đến hết nhà Lê.
• Nội dung chính: tuyên dương đại nghĩa dân tộc, ngợi ca các anh hùng giữ nước và dựng nước, đồng thời phê phán không khoan nhượng bè lũ cướp nước và bán nước.

02 TÌM HIỂU CHI TIẾT

THẢO LUẬN NHÓM

Chia lớp thành 2 nhóm, dựa vào nội dung chuẩn bị ở nhà, thực hiện yêu cầu sau:

• Nhóm 1: Theo em, nhân vật Thánh Gióng trong truyền thuyết Thánh Gióng và nhân vật Phù Đổng Thiên Vương trong văn bản có những điểm tương đồng và khác biệt nào?
• Nhóm 2: Phân tích một số chi tiết làm nổi bật phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng qua đoạn “diễn ca” Hai Bà Trưng dựng nền độc lập.

1. Nhân vật Thánh Gióng

Điểm tương đồng: Khi sinh ra đều không biết nói, không biết cười nhưng khi nghe vua cầu tướng ra quân thì thoát ngồi, thoát nói và yêu cầu vua phong ngựa sắt để đi đánh giặc, sau khi đánh giặc đều bay về trời.

Khác biệt

Trong truyền thuyết, Thánh Gióng khi biết nói thì yêu cầu vua ban gươm sắt, ngựa sắt, áo giáp sắt

Trong văn bản, Phù Đổng Thiên Vương khi nghe cầu tướng ra quân thì thoắt ngồi, thoắt nói, yêu cầu thiên đình ban cho gươm vàng, ngựa sắt và binh lính để đi đánh trận.

2. Hai Bà Trưng

• Một số chi tiết nổi bật của Hai Bà Trưng là:
  • Chị em nặng lời nguyền,
  • Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân,
  • Đuổi ngay Tô Định dẹp tan biên thành..
• Để ta thấy được sức mạnh oai hùng và lòng căm thù giặc sâu sắc của Hai Bà Trưng trước quân xâm lược.

03 TỔNG KẾT

Em hãy tổng kết nội dung và nghệ thuật của văn bản Đại Nam Quốc sử diễn ca.

1. Nội dung

Đoạn trích đã làm nổi bật chí khí anh hùng và tinh thần yêu nước bất diệt của nhân dân ta qua hai sự kiện lịch sử tiêu biểu:

• Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân xâm lược ở thời Hùng Vương thứ sáu
• Cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng đánh tan quân Hán do tên thái thú Tô Định cầm đầu.

2. Nghệ thuật

• Thể thơ lục bát giúp người đọc dễ đọc, dễ thuộc và dễ nhớ.

LUYỆN TẬP

Em hãy nêu nội dung chính của văn bản Đại Nam Quốc sử diễn ca.

Đoạn trích đã làm nổi bật chí khí anh hùng và tinh thần yêu nước bất diệt của nhân dân ta qua hai sự kiện lịch sử tiêu biểu:

• Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân xâm lược ở thời Hùng Vương thứ sáu
• Cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng đánh tan quân Hán do tên thái thú Tô Định cầm đầu.

VẬN DỤNG

Từ các văn bản đã học, đã đọc, em có suy nghĩ gì về tầm quan trọng của việc hiểu biết về lịch sử dân tộc?

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ