Giáo án điện tử Ngữ văn 8 chân trời Bài 5 Đọc 2: Cái chúc thư

VUI MỪNG CHÀO ĐÓN CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

• Các bản di chúc thường có nội dung, mục đích thế nào và thường do ai lập?
• Điều gì bảo đảm cho một bản chúc thư có giá trị?

Gợi mở

"Chúc thư" hay "Di chúc" là lời dặn dò của người chủ gia đình, người lãnh đạo đất nước trước khi mất.

Là văn bản có giá trị hành chính, pháp lý.

Nếu không biết chữ, hoặc yếu quá không viết được nữa thì nhờ người khác viết, đọc lại cho nghe rồi ký tên hoặc điểm chỉ vào dưới.

BÀI 5: NHỮNG TÌNH HUỐNG KHÔI HÀI

[Văn bản 2]

CÁI CHÚC THƯ

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả
2. Tác phẩm

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Xung đột kịch
2. Nhân vật
3. Nghệ thuật

III. TỔNG KẾT

1. TÌM HIỂU CHUNG

Dựa vào SGK và hiểu biết của em, trả lời những câu hỏi sau:

1.  Em hãy nêu một số nét về tác giả Vũ Đình Long?
2.  Xuất xứ của văn bản Cái chúc thư?
3.  Văn bản thuộc thể loại gì?
4.  Nêu các phương thức biểu đạt trong văn bản?

1. Tác giả

• Quê quán: huyện Thanh Oai, Hà Đông (cũ), nay thuộc Hà Nội.
• Sinh trưởng: trong một gia đình có truyền thống hiếu học, rất mê ca kịch dân tộc.
• Tác phẩm: Chén thuốc độc (1921), Toàn án lương tâm (1923), Đàn bà mới (1944)…

2. Tác phẩm

• Xuất xứ: Hồi IV (Lớp thứ III, IV, V, VI) của kịch Gia tài – phóng tác từ vở hài kịch Lê-ga-tê Uy-ni-véc-xen.
• Thể loại: hài kịch
• Phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm.

1. TÌM HIỂU CHI TIẾT
2. Xung đột kịch

Dựa vào SGK và hiểu biết của em, trả lời những câu hỏi sau:

• Em hãy làm rõ xung đột giữa Hy Lạc với Khiết, Lý?
• Những nhân vật này là hiện thân cho gì?

Hy Lạc

Khiết và Lý

XUNG ĐỘT

Cụ Di Lung (vắng mặt trong VB)

Ba nhân vật hùa vào với nhau thành một phe để mưu toan chiếm gia tài của cụ Di Lung.

Khiết đã tận dụng cơ hội này để chủ động chia phần cho mình và cho Lý

XUNG ĐỘT

Hy Lạc

Cái thấp kém

Cái thấp kém

Vì muốn được thừa hưởng gia tài mà dám liều phạm pháp (liều lĩnh đóng vai cụ Di Lung, chủ gia tài, lập chúc thư giả, mạo chữ kí,…).

2. Nhân vật

Dựa vào SGK và hiểu biết của em, trả lời câu hỏi: Em hãy nêu một vài nét về nhân vật Hy Lạc, Khiết và Lý?

1. a) Hy Lạc

Là cháu trai, có cơ hội được hưởng gia tài hơn, thậm chí sẽ là người toàn thừa kế phần, duy nhất.

• Là “cậu chủ” nhưng đành phải cậy nhờ đến người giúp việc, nhất là Khiết.
• Trong màn kịch lập chúc thư giả, Hy Lạc đành ở vào vị thế yếu, bị Khiết giả vai cụ Di Lung.

1. b) Khiết và Lý

Là những người hầu/ giúp việc, chỉ có thể được chia phần, hưởng lợi nếu Hy Lạc chính thức thừa kế gia tài của Di Lung.

Vì lòng tham, dám liều lĩnh thực hiện trò giả dối, phạm pháp, lưu manh (Khiết bị Hy Lạc gọi là thằng bợm, đồ đểu cáng,…).

3. Nghệ thuật

Dựa vào SGK và hiểu biết của em, trả lời câu hỏi: Em hãy làm rõ thủ pháp trào phúng trong văn bản Cái chúc thư?

3. NGHỆ THUẬT

• Thủ pháp trào phúng.
• Về cách sắp xếp hành động, sự việc: tạo tiếng cười bằng tình huống hoán đổi vị thế hài hước, lố bịch. Cụ thể:
• Khiết là người hầu lại vào vai cụ Di Lung.
• Hy Lạc là cậu chủ lại vào vai người hầu.
• Về cách dựng đối thoại: Thủ pháp tạo ra những lời thoại đứt đoạn của nhân vật Khiết trong vao cụ Di Lung nhằm tăng cường kịch tính.

III. TỔNG KẾT

Từ văn bản Cái chúc thư, em hãy rút ra thông điệp mà tác giả muốn truyền tải tới người đọc.

Phê phán, lên án mãnh liệt với các hành vi giả dối để chuộc lợi cho bản thân. Vì tiền, họ có thể không cần cả người thân, tham lam đến nỗi mờ và đánh mất cả lý trí.